Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Hình Ảnh về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Video về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Wiki về Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất) –
Lựa chọn bài luận Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Tiếng Anh. Cùng tham khảo nhé!
Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo ra nhiều rung cảm thẩm mỹ nơi người đọc, thậm chí còn gây ra nhiều tranh cãi xung quanh ngôn từ, hình ảnh, xúc cảm … Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. . Hơn nửa thế kỷ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kỳ diệu. Trong tâm hồn thi sĩ, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những kỉ niệm của người chiến sĩ trong những ngày sống và tranh đấu cùng quân nhân, nhớ về núi rừng Tây Bắc vừa hiểm trở, vừa hùng vĩ. ko kém phần thơ mộng, nhớ về những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ về những kỉ niệm đẹp tươi, những phút giây ở lại làng quê đầm ấm, trân trọng tình quân dân … Nếu ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc gián tiếp, câu thơ thứ ba khắc họa trực tiếp người lính Tây Tiến:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Thời khắc đó, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Vân… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Đoàn quân Tây Tiến phần lớn là trí thức trẻ Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang …). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả khí phách, thanh tao của người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan, nghèo khổ ko ngăn được những người lính Tây Tiến vui tươi, sôi nổi. yêu đời và ước mơ Những phẩm chất của người Tràng An thấm đẫm máu thịt. Là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc …), từng là đại đội trưởng trong đoàn quân Tây Tiến, Quang Dũng là một người rất đa tài. đã thành công trong việc khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến, mang tới cho người đọc những rung cảm thẩm mỹ về những người lính người hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình ảnh người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng bóng vía của những kẻ chinh phạt trong văn học cổ, hay người người hùng nước Ngụy dứt áo ra đi, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, những bài thơ về người lính thường viết về những người nông dân mặc quân phục với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Con cá nước của Tố Hữu đều mô tả người lính là “người thân quê”.
Áo sơ mi của tôi bị rách ở vai
Quần của tôi có hai miếng vá
Nụ cười đông lạnh
Giày ko chân…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có nét riêng, vừa được mô tả theo một sở thích riêng. Với văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng được triển khai trên nền kí ức (hoài niệm), Quang Dũng đã dựng lên một tượng đài đầy chất thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là một bức chân dung oai hùng, người hùng:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Một số người cho rằng đây là hình ảnh cuối cùng của sự lạ mắt. Trái lại, một số lại cho rằng hình ảnh “đoàn quân tóc xù”, “hùm beo” là ko đúng, thậm chí còn khiến hình ảnh người lính thời chống Pháp trở thành “quái dị”. Cảm nhận thơ như thế vừa ko đúng với đặc điểm của văn pháp lãng mạn, vừa ko hiểu hết hiện thực cuộc kháng chiến. Thực tiễn cho thấy, kháng chiến chống Pháp ko chỉ có những người lính “lá rung rinh trước gió” nhưng còn có cả những “vệ binh” nổi danh một thời. Vì vậy, hình ảnh “đoàn quân ko mọc tóc”, “quân xanh”, “oanh liệt” vừa là hiện thực, vừa là thành phầm của cảm hứng và phong cách lãng mạn.
“Quân nhân ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân rụng hết tóc, hậu quả của bệnh sốt rét rừng hoặc phải sống trong cảnh “rừng thiêng nước độc”; “Quân xanh” có tức là đội quân có nước da xanh như lá – đây cũng là hậu quả của những trận sốt rét rừng, vì gian nan, thiếu thốn; Tuy nhiên, đoàn quân vẫn toát lên vẻ “dữ tợn”, tức là vẫn hung tợn như những con hổ rừng xanh. Đây là cách so sánh về người người hùng theo lối xưa chứ ko phải “làm xấu hình ảnh người lính” như một số người lầm tưởng.
Âm vang của bài thơ hào hùng bằng cách nhấn mạnh tính chất oai hùng, hùng vĩ của “đoàn quân”. Việc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến gợi cho ta liên tưởng tới một câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả về con người người hùng với “khí phách Đông A”:
Hoành sóc giang sơn kỳ cá.
Ba đội quân tỷ hổ thôn bò
(Múa giáo trên sông cách đây bao nhiêu năm?
Ba vũ khí lợi hại xơi tái con trâu.)
Vẻ đẹp của đoạn thơ là ở khí phách hiên ngang, oai hùng của đoàn quân Tây Tiến, một vẻ đẹp âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa người chiến sĩ năm xưa và anh quân nhân Cụ Hồ. hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo mô tả sinh động đời sống ý thức của người lính Tây Tiến:
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
“Hai câu thơ như khóa chặt hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy lời đơn ca của một chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng, vừa rất hào hoa. Hình ảnh “đôi mắt long lanh” trình bày sự quyết tâm mãnh liệt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đó còn trình bày hoài bão, khát vọng lập công và lòng căm thù giặc cháy bỏng của con người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc đời tranh đấu gian nan, gian nan đấy, những người lính vẫn để lại trong hồn mình những hình ảnh rất đỗi thân yêu nhẹ nhõm: “Đêm mơ Hà Nội, nét đẹp Hà Nội thơm”. Chiến tranh tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp đi sự hào hoa của những chàng trai Hà Thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Đã có lúc người ta ví Tây Tiến “mộng rơi”, “rơi buồn” chính vì những câu thơ này. Thực chất đoạn thơ đã diễn tả được tâm hồn của người lính trong Tây Tiến. Nguyễn Đình Thi cũng đã trình bày thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nóng bỏng
Chợt nhớ ánh mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua những giấc mơ, khiến nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ. Ước mơ đã nâng tầm tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ nói theo cách của mình:
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu
Phẩm chất “ca sĩ” được trình bày một cách hào hùng và bi tráng. Thi sĩ mượn ý thơ cũ (Chinh phụ ngâm) nhưng tình tứ rất mới. Ba chữ “biên cửa ải” gợi lên một nỗi buồn thầm lặng – sự hy sinh thầm lặng của những người lính vô danh. Ý nghĩa của câu thơ mở ra rất lớn: “thưa thớt” đây đó nơi “biên cửa ải”, những ngôi mộ “phương xa” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh trận chiến sẽ trở thành u ám nếu nhìn một cách bi quan tương tự. Nhưng mỗi lúc hồn thơ Quang Dũng chạm tới cái bi tráng, nó lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã nâng câu thơ trước lên. “Ra chiến trường ko tiếc đời xanh”. Thảm kịch chuyển sang thảm kịch. Với ý thức xả thân và tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã góp sức cho một lý tưởng cao đẹp nhất. Họ đã ngã xuống bình yên ko chút lưu luyến, ko một tí ăn năn, cái chết coi như “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh được cái chết. Quang Dũng nhìn nhận cái chết như một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng thật oai hùng nhưng ko hề giả tạo. Chất bi tráng của câu thơ đã khẳng định phương châm sống của cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Chỉ có thấu hiểu ý chí sắt đá của cả một dân tộc ta mới thấy hết được vẻ đẹp trong câu thơ của Quang Dũng.
Hai câu sau tiếp tục nói về cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Sự thực bi thương là: người lính chết trên đường hành quân tới khâm liệm cũng mất tích. Mắt thơ Quang Dũng quấn lấy đồng chí trong chiếc áo cà sa sang trọng. “Áo dài” là sự liên kết của hai từ “áo vải” và “áo bào” làm cho “áo dài” vừa giản dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu tâm hồn người lính”. Xuất phát điểm là tình đồng chí. Chính tình yêu đã khiến hồn thơ Quang Dũng tìm tới hình ảnh đẹp tươi để “xa xỉ hoá” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống trong chiếc áo choàng đỏ rực trong vầng hào quang của những chiến binh thời xưa. “Tấm áo sẽ cho bạn trở lại dương thế”. Thơ có sức ca tụng. Ko tìm được từ nào hay hơn để thay thế từ “đất” trong câu thơ này. “Tiến lên đất khách” ko chỉ trình bày sự hy sinh của người lính nhưng còn trình bày sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Đi với đất” cũng là hòa cùng hồn quê để bất tử với hồn thiêng núi sông và sống mãi với non sông non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên một bản “bài ca” dữ dội, hùng vĩ để tiễn biệt vong linh người lính với bao niềm tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, dồn nén trong tiếng gầm rú rung rinh núi rừng sông Mã. Các anh đã hy sinh cho mảnh đất phồn hoa văn thơ, đầy nhạc tính, hòa cùng tự nhiên hồn anh vẫn khúc ca hành khúc.
Cái rực rỡ của bài thơ ko chỉ ở thủ pháp đối lập nhưng còn ở cách dùng từ, đặc thù là ở cách sử dụng động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Cảm hứng trong thơ Quang Dũng thường vang trong động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng ngân vang mãi như âm vang núi rừng miền Tây và vang mãi trong lòng người đọc. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán Việt (biên giới, quê xa, chiến trường, tà áo dài, sông Mã, độc tấu). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, nghiêm trang. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ sự hòa quyện giữa cái bi tráng và cái người hùng, tạo nên phẩm chất bi tráng trong tượng đài cao cả của người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn cao trào của bài thơ trong toàn thể Tây Tiến độc tấu. Thảm kịch đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Bài thơ khép lại, nhưng cùng với khúc độc ca sông Mã, âm hưởng Tây Tiến vẫn vang vọng núi rừng, vang vọng theo năm tháng.
Ở trên Trường bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài báo Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh” Các bạn hãy vận dụng những kiến thức đã học, liên kết với cách viết của mình để làm nên một bài viết của riêng mình. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ cho việc học văn của nhỏ. Chúc các bạn luôn vui vẻ và học tập tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 12, Ngữ văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất)
Hình Ảnh về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất)
Video về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất)
Wiki về Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất)
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất) -
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Hình Ảnh về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Video về: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Wiki về Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất)
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất) -
Lựa chọn bài luận Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Tiếng Anh. Cùng tham khảo nhé!
Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo ra nhiều rung cảm thẩm mỹ nơi người đọc, thậm chí còn gây ra nhiều tranh cãi xung quanh ngôn từ, hình ảnh, xúc cảm ... Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. . Hơn nửa thế kỷ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kỳ diệu. Trong tâm hồn thi sĩ, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những kỉ niệm của người chiến sĩ trong những ngày sống và tranh đấu cùng quân nhân, nhớ về núi rừng Tây Bắc vừa hiểm trở, vừa hùng vĩ. ko kém phần thơ mộng, nhớ về những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ về những kỉ niệm đẹp tươi, những phút giây ở lại làng quê đầm ấm, trân trọng tình quân dân ... Nếu ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc gián tiếp, câu thơ thứ ba khắc họa trực tiếp người lính Tây Tiến:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Thời khắc đó, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng - nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Vân… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Đoàn quân Tây Tiến phần lớn là trí thức trẻ Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang ...). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả khí phách, thanh tao của người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan, nghèo khổ ko ngăn được những người lính Tây Tiến vui tươi, sôi nổi. yêu đời và ước mơ Những phẩm chất của người Tràng An thấm đẫm máu thịt. Là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc ...), từng là đại đội trưởng trong đoàn quân Tây Tiến, Quang Dũng là một người rất đa tài. đã thành công trong việc khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến, mang tới cho người đọc những rung cảm thẩm mỹ về những người lính người hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình ảnh người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng bóng vía của những kẻ chinh phạt trong văn học cổ, hay người người hùng nước Ngụy dứt áo ra đi, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, những bài thơ về người lính thường viết về những người nông dân mặc quân phục với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Con cá nước của Tố Hữu đều mô tả người lính là “người thân quê”.
Áo sơ mi của tôi bị rách ở vai
Quần của tôi có hai miếng vá
Nụ cười đông lạnh
Giày ko chân…
(Đồng chí - Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có nét riêng, vừa được mô tả theo một sở thích riêng. Với văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng được triển khai trên nền kí ức (hoài niệm), Quang Dũng đã dựng lên một tượng đài đầy chất thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là một bức chân dung oai hùng, người hùng:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Một số người cho rằng đây là hình ảnh cuối cùng của sự lạ mắt. Trái lại, một số lại cho rằng hình ảnh “đoàn quân tóc xù”, “hùm beo” là ko đúng, thậm chí còn khiến hình ảnh người lính thời chống Pháp trở thành “quái dị”. Cảm nhận thơ như thế vừa ko đúng với đặc điểm của văn pháp lãng mạn, vừa ko hiểu hết hiện thực cuộc kháng chiến. Thực tiễn cho thấy, kháng chiến chống Pháp ko chỉ có những người lính “lá rung rinh trước gió” nhưng còn có cả những “vệ binh” nổi danh một thời. Vì vậy, hình ảnh “đoàn quân ko mọc tóc”, “quân xanh”, “oanh liệt” vừa là hiện thực, vừa là thành phầm của cảm hứng và phong cách lãng mạn.
“Quân nhân ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân rụng hết tóc, hậu quả của bệnh sốt rét rừng hoặc phải sống trong cảnh “rừng thiêng nước độc”; “Quân xanh” có tức là đội quân có nước da xanh như lá - đây cũng là hậu quả của những trận sốt rét rừng, vì gian nan, thiếu thốn; Tuy nhiên, đoàn quân vẫn toát lên vẻ “dữ tợn”, tức là vẫn hung tợn như những con hổ rừng xanh. Đây là cách so sánh về người người hùng theo lối xưa chứ ko phải “làm xấu hình ảnh người lính” như một số người lầm tưởng.
Âm vang của bài thơ hào hùng bằng cách nhấn mạnh tính chất oai hùng, hùng vĩ của “đoàn quân”. Việc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến gợi cho ta liên tưởng tới một câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả về con người người hùng với “khí phách Đông A”:
Hoành sóc giang sơn kỳ cá.
Ba đội quân tỷ hổ thôn bò
(Múa giáo trên sông cách đây bao nhiêu năm?
Ba vũ khí lợi hại xơi tái con trâu.)
Vẻ đẹp của đoạn thơ là ở khí phách hiên ngang, oai hùng của đoàn quân Tây Tiến, một vẻ đẹp âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa người chiến sĩ năm xưa và anh quân nhân Cụ Hồ. hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo mô tả sinh động đời sống ý thức của người lính Tây Tiến:
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
“Hai câu thơ như khóa chặt hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy lời đơn ca của một chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng, vừa rất hào hoa. Hình ảnh “đôi mắt long lanh” trình bày sự quyết tâm mãnh liệt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đó còn trình bày hoài bão, khát vọng lập công và lòng căm thù giặc cháy bỏng của con người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc đời tranh đấu gian nan, gian nan đấy, những người lính vẫn để lại trong hồn mình những hình ảnh rất đỗi thân yêu nhẹ nhõm: “Đêm mơ Hà Nội, nét đẹp Hà Nội thơm”. Chiến tranh tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp đi sự hào hoa của những chàng trai Hà Thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Đã có lúc người ta ví Tây Tiến “mộng rơi”, “rơi buồn” chính vì những câu thơ này. Thực chất đoạn thơ đã diễn tả được tâm hồn của người lính trong Tây Tiến. Nguyễn Đình Thi cũng đã trình bày thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nóng bỏng
Chợt nhớ ánh mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua những giấc mơ, khiến nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ. Ước mơ đã nâng tầm tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ nói theo cách của mình:
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu
Phẩm chất “ca sĩ” được trình bày một cách hào hùng và bi tráng. Thi sĩ mượn ý thơ cũ (Chinh phụ ngâm) nhưng tình tứ rất mới. Ba chữ “biên cửa ải” gợi lên một nỗi buồn thầm lặng - sự hy sinh thầm lặng của những người lính vô danh. Ý nghĩa của câu thơ mở ra rất lớn: “thưa thớt” đây đó nơi “biên cửa ải”, những ngôi mộ “phương xa” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh trận chiến sẽ trở thành u ám nếu nhìn một cách bi quan tương tự. Nhưng mỗi lúc hồn thơ Quang Dũng chạm tới cái bi tráng, nó lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã nâng câu thơ trước lên. “Ra chiến trường ko tiếc đời xanh”. Thảm kịch chuyển sang thảm kịch. Với ý thức xả thân và tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã góp sức cho một lý tưởng cao đẹp nhất. Họ đã ngã xuống bình yên ko chút lưu luyến, ko một tí ăn năn, cái chết coi như “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh được cái chết. Quang Dũng nhìn nhận cái chết như một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng thật oai hùng nhưng ko hề giả tạo. Chất bi tráng của câu thơ đã khẳng định phương châm sống của cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Chỉ có thấu hiểu ý chí sắt đá của cả một dân tộc ta mới thấy hết được vẻ đẹp trong câu thơ của Quang Dũng.
Hai câu sau tiếp tục nói về cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Sự thực bi thương là: người lính chết trên đường hành quân tới khâm liệm cũng mất tích. Mắt thơ Quang Dũng quấn lấy đồng chí trong chiếc áo cà sa sang trọng. “Áo dài” là sự liên kết của hai từ “áo vải” và “áo bào” làm cho “áo dài” vừa giản dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu tâm hồn người lính”. Xuất phát điểm là tình đồng chí. Chính tình yêu đã khiến hồn thơ Quang Dũng tìm tới hình ảnh đẹp tươi để “xa xỉ hoá” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống trong chiếc áo choàng đỏ rực trong vầng hào quang của những chiến binh thời xưa. "Tấm áo sẽ cho bạn trở lại dương thế". Thơ có sức ca tụng. Ko tìm được từ nào hay hơn để thay thế từ "đất" trong câu thơ này. “Tiến lên đất khách” ko chỉ trình bày sự hy sinh của người lính nhưng còn trình bày sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Đi với đất” cũng là hòa cùng hồn quê để bất tử với hồn thiêng núi sông và sống mãi với non sông non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên một bản “bài ca” dữ dội, hùng vĩ để tiễn biệt vong linh người lính với bao niềm tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, dồn nén trong tiếng gầm rú rung rinh núi rừng sông Mã. Các anh đã hy sinh cho mảnh đất phồn hoa văn thơ, đầy nhạc tính, hòa cùng tự nhiên hồn anh vẫn khúc ca hành khúc.
Cái rực rỡ của bài thơ ko chỉ ở thủ pháp đối lập nhưng còn ở cách dùng từ, đặc thù là ở cách sử dụng động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Cảm hứng trong thơ Quang Dũng thường vang trong động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng ngân vang mãi như âm vang núi rừng miền Tây và vang mãi trong lòng người đọc. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán Việt (biên giới, quê xa, chiến trường, tà áo dài, sông Mã, độc tấu). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, nghiêm trang. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ sự hòa quyện giữa cái bi tráng và cái người hùng, tạo nên phẩm chất bi tráng trong tượng đài cao cả của người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn cao trào của bài thơ trong toàn thể Tây Tiến độc tấu. Thảm kịch đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Bài thơ khép lại, nhưng cùng với khúc độc ca sông Mã, âm hưởng Tây Tiến vẫn vang vọng núi rừng, vang vọng theo năm tháng.
Ở trên Trường bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài báo Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh” Các bạn hãy vận dụng những kiến thức đã học, liên kết với cách viết của mình để làm nên một bài viết của riêng mình. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ cho việc học văn của nhỏ. Chúc các bạn luôn vui vẻ và học tập tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 12, Ngữ văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất) ” src=”https://vi.wikipedia.org/w/index.php?search=%20%20%20%20%20%20%20%20B%C3%ACnh%20gi%E1%BA%A3ng%20%C4%91o%E1%BA%A1n%20th%C6%A1%20sau%20trong%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn:%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn%20%C4%91o%C3%A0n%20binh%E2%80%A6%20ch%E1%BA%B3ng%20ti%E1%BA%BFc%20%C4%91%E1%BB%9Di%20xanh(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&title=%20%20%20%20%20%20%20%20B%C3%ACnh%20gi%E1%BA%A3ng%20%C4%91o%E1%BA%A1n%20th%C6%A1%20sau%20trong%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn:%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn%20%C4%91o%C3%A0n%20binh%E2%80%A6%20ch%E1%BA%B3ng%20ti%E1%BA%BFc%20%C4%91%E1%BB%9Di%20xanh(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&ns0=1″>
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh
(hay nhất) –
Lựa chọn bài luận Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Tiếng Anh. Cùng tham khảo nhé!
Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo ra nhiều rung cảm thẩm mỹ nơi người đọc, thậm chí còn gây ra nhiều tranh cãi xung quanh ngôn từ, hình ảnh, xúc cảm … Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. . Hơn nửa thế kỷ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kỳ diệu. Trong tâm hồn thi sĩ, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những kỉ niệm của người chiến sĩ trong những ngày sống và tranh đấu cùng quân nhân, nhớ về núi rừng Tây Bắc vừa hiểm trở, vừa hùng vĩ. ko kém phần thơ mộng, nhớ về những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ về những kỉ niệm đẹp tươi, những phút giây ở lại làng quê đầm ấm, trân trọng tình quân dân … Nếu ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc gián tiếp, câu thơ thứ ba khắc họa trực tiếp người lính Tây Tiến:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Thời khắc đó, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Vân… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Đoàn quân Tây Tiến phần lớn là trí thức trẻ Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang …). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả khí phách, thanh tao của người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan, nghèo khổ ko ngăn được những người lính Tây Tiến vui tươi, sôi nổi. yêu đời và ước mơ Những phẩm chất của người Tràng An thấm đẫm máu thịt. Là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc …), từng là đại đội trưởng trong đoàn quân Tây Tiến, Quang Dũng là một người rất đa tài. đã thành công trong việc khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến, mang tới cho người đọc những rung cảm thẩm mỹ về những người lính người hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình ảnh người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng bóng vía của những kẻ chinh phạt trong văn học cổ, hay người người hùng nước Ngụy dứt áo ra đi, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, những bài thơ về người lính thường viết về những người nông dân mặc quân phục với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Con cá nước của Tố Hữu đều mô tả người lính là “người thân quê”.
Áo sơ mi của tôi bị rách ở vai
Quần của tôi có hai miếng vá
Nụ cười đông lạnh
Giày ko chân…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có nét riêng, vừa được mô tả theo một sở thích riêng. Với văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng được triển khai trên nền kí ức (hoài niệm), Quang Dũng đã dựng lên một tượng đài đầy chất thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là một bức chân dung oai hùng, người hùng:
Đoàn quân Tây Tiến ko mọc tóc
Quân xanh hùng dũng và tàn khốc
Một số người cho rằng đây là hình ảnh cuối cùng của sự lạ mắt. Trái lại, một số lại cho rằng hình ảnh “đoàn quân tóc xù”, “hùm beo” là ko đúng, thậm chí còn khiến hình ảnh người lính thời chống Pháp trở thành “quái dị”. Cảm nhận thơ như thế vừa ko đúng với đặc điểm của văn pháp lãng mạn, vừa ko hiểu hết hiện thực cuộc kháng chiến. Thực tiễn cho thấy, kháng chiến chống Pháp ko chỉ có những người lính “lá rung rinh trước gió” nhưng còn có cả những “vệ binh” nổi danh một thời. Vì vậy, hình ảnh “đoàn quân ko mọc tóc”, “quân xanh”, “oanh liệt” vừa là hiện thực, vừa là thành phầm của cảm hứng và phong cách lãng mạn.
“Quân nhân ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân rụng hết tóc, hậu quả của bệnh sốt rét rừng hoặc phải sống trong cảnh “rừng thiêng nước độc”; “Quân xanh” có tức là đội quân có nước da xanh như lá – đây cũng là hậu quả của những trận sốt rét rừng, vì gian nan, thiếu thốn; Tuy nhiên, đoàn quân vẫn toát lên vẻ “dữ tợn”, tức là vẫn hung tợn như những con hổ rừng xanh. Đây là cách so sánh về người người hùng theo lối xưa chứ ko phải “làm xấu hình ảnh người lính” như một số người lầm tưởng.
Âm vang của bài thơ hào hùng bằng cách nhấn mạnh tính chất oai hùng, hùng vĩ của “đoàn quân”. Việc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến gợi cho ta liên tưởng tới một câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả về con người người hùng với “khí phách Đông A”:
Hoành sóc giang sơn kỳ cá.
Ba đội quân tỷ hổ thôn bò
(Múa giáo trên sông cách đây bao nhiêu năm?
Ba vũ khí lợi hại xơi tái con trâu.)
Vẻ đẹp của đoạn thơ là ở khí phách hiên ngang, oai hùng của đoàn quân Tây Tiến, một vẻ đẹp âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa người chiến sĩ năm xưa và anh quân nhân Cụ Hồ. hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo mô tả sinh động đời sống ý thức của người lính Tây Tiến:
Đôi mắt nhìn chằm chằm gửi ước mơ qua biên giới
Mơ về đêm đẹp, thơm của Hà Nội
“Hai câu thơ như khóa chặt hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy lời đơn ca của một chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng, vừa rất hào hoa. Hình ảnh “đôi mắt long lanh” trình bày sự quyết tâm mãnh liệt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đó còn trình bày hoài bão, khát vọng lập công và lòng căm thù giặc cháy bỏng của con người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc đời tranh đấu gian nan, gian nan đấy, những người lính vẫn để lại trong hồn mình những hình ảnh rất đỗi thân yêu nhẹ nhõm: “Đêm mơ Hà Nội, nét đẹp Hà Nội thơm”. Chiến tranh tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp đi sự hào hoa của những chàng trai Hà Thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Đã có lúc người ta ví Tây Tiến “mộng rơi”, “rơi buồn” chính vì những câu thơ này. Thực chất đoạn thơ đã diễn tả được tâm hồn của người lính trong Tây Tiến. Nguyễn Đình Thi cũng đã trình bày thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nóng bỏng
Chợt nhớ ánh mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua những giấc mơ, khiến nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ. Ước mơ đã nâng tầm tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ nói theo cách của mình:
Tản mạn biên giới của miền đất xa xôi
Ra chiến trường ko tiếc đời xanh.
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu
Phẩm chất “ca sĩ” được trình bày một cách hào hùng và bi tráng. Thi sĩ mượn ý thơ cũ (Chinh phụ ngâm) nhưng tình tứ rất mới. Ba chữ “biên cửa ải” gợi lên một nỗi buồn thầm lặng – sự hy sinh thầm lặng của những người lính vô danh. Ý nghĩa của câu thơ mở ra rất lớn: “thưa thớt” đây đó nơi “biên cửa ải”, những ngôi mộ “phương xa” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh trận chiến sẽ trở thành u ám nếu nhìn một cách bi quan tương tự. Nhưng mỗi lúc hồn thơ Quang Dũng chạm tới cái bi tráng, nó lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã nâng câu thơ trước lên. “Ra chiến trường ko tiếc đời xanh”. Thảm kịch chuyển sang thảm kịch. Với ý thức xả thân và tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã góp sức cho một lý tưởng cao đẹp nhất. Họ đã ngã xuống bình yên ko chút lưu luyến, ko một tí ăn năn, cái chết coi như “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh được cái chết. Quang Dũng nhìn nhận cái chết như một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng thật oai hùng nhưng ko hề giả tạo. Chất bi tráng của câu thơ đã khẳng định phương châm sống của cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Chỉ có thấu hiểu ý chí sắt đá của cả một dân tộc ta mới thấy hết được vẻ đẹp trong câu thơ của Quang Dũng.
Hai câu sau tiếp tục nói về cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Chiếc áo choàng phản chiếu anh ta trở lại trái đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.
Sự thực bi thương là: người lính chết trên đường hành quân tới khâm liệm cũng mất tích. Mắt thơ Quang Dũng quấn lấy đồng chí trong chiếc áo cà sa sang trọng. “Áo dài” là sự liên kết của hai từ “áo vải” và “áo bào” làm cho “áo dài” vừa giản dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu tâm hồn người lính”. Xuất phát điểm là tình đồng chí. Chính tình yêu đã khiến hồn thơ Quang Dũng tìm tới hình ảnh đẹp tươi để “xa xỉ hoá” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống trong chiếc áo choàng đỏ rực trong vầng hào quang của những chiến binh thời xưa. “Tấm áo sẽ cho bạn trở lại dương thế”. Thơ có sức ca tụng. Ko tìm được từ nào hay hơn để thay thế từ “đất” trong câu thơ này. “Tiến lên đất khách” ko chỉ trình bày sự hy sinh của người lính nhưng còn trình bày sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Đi với đất” cũng là hòa cùng hồn quê để bất tử với hồn thiêng núi sông và sống mãi với non sông non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên một bản “bài ca” dữ dội, hùng vĩ để tiễn biệt vong linh người lính với bao niềm tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, dồn nén trong tiếng gầm rú rung rinh núi rừng sông Mã. Các anh đã hy sinh cho mảnh đất phồn hoa văn thơ, đầy nhạc tính, hòa cùng tự nhiên hồn anh vẫn khúc ca hành khúc.
Cái rực rỡ của bài thơ ko chỉ ở thủ pháp đối lập nhưng còn ở cách dùng từ, đặc thù là ở cách sử dụng động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Cảm hứng trong thơ Quang Dũng thường vang trong động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng ngân vang mãi như âm vang núi rừng miền Tây và vang mãi trong lòng người đọc. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán Việt (biên giới, quê xa, chiến trường, tà áo dài, sông Mã, độc tấu). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, nghiêm trang. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ sự hòa quyện giữa cái bi tráng và cái người hùng, tạo nên phẩm chất bi tráng trong tượng đài cao cả của người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn cao trào của bài thơ trong toàn thể Tây Tiến độc tấu. Thảm kịch đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Bài thơ khép lại, nhưng cùng với khúc độc ca sông Mã, âm hưởng Tây Tiến vẫn vang vọng núi rừng, vang vọng theo năm tháng.
Ở trên Trường bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài báo Nhận xét về đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Đoàn quân Tây Tiến… chẳng tiếc đời xanh” Các bạn hãy vận dụng những kiến thức đã học, liên kết với cách viết của mình để làm nên một bài viết của riêng mình. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ cho việc học văn của nhỏ. Chúc các bạn luôn vui vẻ và học tập tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 12, Ngữ văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanh #hay #nhất
Tuyển chọn bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”. Với bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích, cũng như tăng thêm vốn từ vựng để học tốt môn Ngữ Văn. Cùng tham khảo nhé!
Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh”
Những bài thơ hay thường tạo nên nhiều kiểu rung cảm thẩm mĩ nơi người đọc, thậm chí còn gây nên nhiều tranh luận xung quanh các câu chữ, hình ảnh, xúc cảm… Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ như thế. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, Tây Tiến ko chỉ đứng vững nhưng còn có sức sống kì diệu. Trong tâm hồn thi nhân, Tây Tiến là một thời để thương, để nhớ, nhớ những ki niệm của người chiến binh trong những tháng ngày sống và tranh đấu cùng binh đoàn, nhớ cảnh rừng núi Tây Bắc vừa hiểm trở vừa hùng vĩ vừa ko kém phần thơ mộng, nhớ những tháng ngày hành quân gian nan, nhớ những kỉ niệm đẹp tươi, những thời khắc nghỉ lại bản làng đầm ấm, thắm thiết tình quân dân… Nếu như ở hai đoạn đầu của bài thơ, người đọc được tiếp cận với hình ảnh người lính một cách gián tiếp thì đoạn thơ thứ ba trực tiếp khắc họa chân dung người lính Tầy Tiến:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Lúc bấy giờ, ngoài Quang Dũng còn có những gương mặt thân thuộc như thầy thuốc Phạm Ngọc Khuê, đại đội trưởng – nhạc sĩ Như Trang, thi sĩ Trần Lê Văn… Họ đều là những chàng trai Hà Thành còn rất trẻ. Binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên trí thức Hà Nội (các trường: Sư phạm, Bưởi, Thăng Long, Văn Lang…). Họ mang vào chiến trường ko chỉ ý thức “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” nhưng còn cả những nét hào hoa, thanh lịch cùa người Tràng An. Cuộc sống tranh đấu gian nan thiếu thốn ko ngăn được lính Tây Tiến vui vẻ, sôi nổi. yêu đời và mộng mơ. Tố chất người Tràng An thấm tận máu, tận hồn, là một chàng trai đa tài (làm thơ, vẽ tranh, viết nhạc…), lại đã từng là đại đội trưởng một đại đội thuộc binh đoàn Tây Tiến, Quang Dũng đã rất thành công lúc khắc họa chân dung người lính Tây Tiến, mang lại cho người đọc những rung cảm thẩm mĩ về những chiến sĩ hào hùng nhưng rất đỗi hào hoa. Hình tượng người lính trong thơ Quang Dũng nhấp nhoáng dáng dấp của những chinh phu trong văn học cổ, hay người hùng nước Vệ dứt áo lên đường, ko hứa hẹn ngày trở lại.
Thời chống Pháp, thơ viết về anh quân nhân thường viết về những người nông dân mặc áo lính với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc.
Rồi Đồng chí của Chính Hữu, Cá nước của Tố Hữu, đều mô tả người lính “chân quê”.
Áo anh rách vai
Quần tôi có hai miếng vá
Mồm cười buốt giá
Chân ko giầy…
(Đồng chí – Chính Hữu)
Người lính trong Tây Tiến của Quang Dũng vừa có những đặc điểm riêng lại vừa được khắc họa theo một văn pháp riêng. Bằng văn pháp lãng mạn và ý thức bi tráng triển khai trên nền kí ức (nỗi nhớ), Quang Dũng đã dựng lên tượng đài bằng thơ về người lính Tây Tiến.
Đó là bức chân dung lẫm liệt, oai hùng:
Tây Tiến đoàn binh ko mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Một số ý kiến cho rằng đây là hình ảnh tột đỉnh của sự lạ mắt. Trái lại, một số cho rằng hình ảnh “đoàn binh ko tóc” và “dữ oai hùm” là ko chân thực, thậm chí còn làm cho hình ảnh anh quân nhân chống Pháp trở thành “quái gở”. Cảm nhận thơ tương tự là vừa chưa đúng với đặc trưng của văn pháp lãng mạn, vừa chưa thật hiểu đầy đủ thực tiễn của cuộc kháng chiến. Thực tiễn kháng chiến chống Pháp ko chỉ những anh quân nhân “lá ngụy trang reo với gió đèo” nhưng còn có cả những “anh vệ trọc” nổi tiếng một thời. Cho nên, hình ảnh “đoàn binh ko mọc tóc”, “quân xanh màu lá”, “dữ oai hùm” vừa là một thực tiễn, vừa là thành phầm của cảm hứng và văn pháp lãng mạn.
“Đoàn binh ko mọc tóc” là hình ảnh đoàn quân bị rụng hết tóc, hậu quả của những cơn sốt rét rừng hoặc phải sông miền “rừng thiêng nước độc”; “quân xanh màu lá” tức là đoàn quân có nước da xanh như tàu lá – đây cũng là hậu quả của nhừng cơn sốt rét rừng cả, do gian nan và thiếu thốn; thế nhưng đoàn binh vẫn toát lên vẻ “dữ oai hùm”, tức là vẫn dữ tợn như loài hổ báo của rừng xanh. Đây là cách ví người hùng theo lối cổ chứ ko phải “làm xấu đi hình ảnh anh quân nhân” như có người đã nghĩ.
Âm hưởng đoạn thơ hào hùng do nhấn mạnh tính chất uy phong lẫm liệt của “đoàn binh”. Cách mô tả chân dung người lính Tây Tiến khiên ta nhớ tới câu thơ của Phạm Ngũ Lão thời Trần cũng mô tả người tráng sĩ với “hào khí Đông A”:
Hoành sóc giang sơn cá kỉ thu
Tam quân tỉ hổ khí thôn ngưu
(Múa giáo non sông đã mấy thu
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu).
Vẻ đẹp của câu thơ chính là ở ý thức bi tráng lẫm liệt của đoàn binh Tây Tiến một vẻ đẹp có sự cộng hưởng của âm vang truyền thống và ý thức thời đại, giữa những người chiến binh năm xưa với những người lính cụ Hồ hôm nay.
Hai câu thơ tiếp theo đã khắc họa một cách sinh động đời sông tâm hồn của những chiến sĩ Tây Tiến:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
“Hai câu thơ như nhốt cả hai toàn cầu” (Vũ Quần Phương), “thấy nổi lên lời độc tấu của chàng trai Hà Nội” (Đặng Anh Đào) vừa rất hào hùng lại rất hào hoa. Hình ảnh “mắt trừng” trình bày ý chí quyết tâm ngùn ngụt của ngọn lửa tranh đấu bảo vệ biên thuỳ. Hình ảnh đấy cũng bộc lộ hoài bão, khát vọng lập công và cháy bỏng căm thù của người Tây Tiến. Và ngay trong cuộc sống tranh đấu gian nan dữ dằn đó, những người lính vẫn để tâm hồn cho những hình ảnh thật dịu hiền, thân yêu: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Chiến tranh thật tàn khốc nhưng chiến tranh ko thể cướp được chất hào hoa của những chàng trai Hà thành. Ko gì có thể ngăn được những phút giây mộng mơ trong tâm hồn người lính. Có một thời, người ta đã gán cho Tây Tiến những “mộng rớt” , “buồn rớt” chính là vì những câu thơ như thế này. Thực ra câu thơ đã diễn tả vẻ đệp tâm hồn của người lính Tây Tiến. Nguyên Đình Thi cũng đã diễn tả rất thành công vẻ đẹp này trong bài thơ Tổ quốc:
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu.
Khác với nỗi nhớ của người lính trong thơ Nguyễn Đình Thi và các thi sĩ khác. Quang Dũng trình bày tình cảm của người lính qua giấc mơ, làm cho nỗi nhớ cũng lãng mạn như chính tâm hồn họ vậy. Giấc mơ đã nâng đỡ tâm hồn con người. Thật sang trọng và hào hoa!
Nói tới chiến tranh, nói tới đời lính ko thể ko nói tới cái chết. Quang Dũng cũng ko tránh né và thi sĩ đã nói theo cách riêng của mình:
Tản mạn biên thuỳ mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Chất “tráng sĩ ca” được bộc lộ một cách hào hùng và cùng đầy bi tráng. Thi sĩ mượn một ý thơ cổ (Chinh phụ ngâm) nhưng ý tình thì rất mới. Ba chữ “mồ viền xứ” gợi cảm giác buồn thầm lặng – sự hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ mở ra thật lớn: “tản mạn” đây đó nơi “biên thuỳ”, những nấm mồ “viễn xứ” ko một vòng hoa, ko một nén hương, thật lạnh lẽo, thê lương. Bức tranh chiến trường sẽ trở thành u ám nếu nhìn bi quan tương tự. Nhưng hồn thơ Quang Dũng mỗi lúc chạm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bởi đôi cánh lí tưởng. Câu thơ sau như một lực nâng vô hình đã đưa câu thơ trước lên cao. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Cái bi thương bỗng trở thành bi tráng. Với ý thức xả thân, tự nguyện, quãng đời thanh xuân tươi đẹp nhất họ đã hiến dâng cho một lí tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản ko chút vướng bận, ko mảy may hối tiếc, cái chết được xem “nhẹ tựa lông hồng”.
Viết về chiến tranh, nhiều thi sĩ đã tránh né cái chết. Quang Dũng cảm nhận cái chết như là một hiện thực thế tất của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất đỗi hùng tráng nhưng ko hề giả dối. Cái bi tráng của câu thơ đã khẳng định được phương châm sống cùa cả một thế hệ cha anh trong những năm tháng chống Pháp gian nan: “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Có hiểu được ý chí sắt đá của một dân tộc mới thấy hết được cái hay trong câu thơ Quang Dũng.
Hai câu sau vẫn tiếp tục nói tới cái chết trong âm hưởng sử thi hào hùng đấy:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Sự thực bi thương là: người lính hi sinh trên đường hành quân tới một manh chiếu liệm cũng thiếu. Con mắt thơ Quang Dũng đã bao bọc đồng chí mình trong những tấm áo bào sang trọng. “Áo bào” là sự liên kết hai từ: “áo vải” và “chiến bào” làm cho “áo bào” vừa bình dị vừa sang trọng. Đây là cách nói nhưng theo Quang Dũng là để “xoa dịu vong linh những người lính”. Xuất phát điểm là tình yêu đồng chí. Chính tình mến thương đã khiến hồn thơ hào hoa Quang Dũng tìm được hình ảnh đẹp để “sang trọng hóa” cái chết của người lính. Người lính ngã xuống với chiến bào đỏ thắm trong vầng hào quang lồng lộng của các chiến binh xưa. “Áo bào thay chiếu anh về đất”. Câu thơ mang sức mạnh ngợi ca. Ko thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất” trong câu thơ này. “Về đất” ko những diễn tả được sự hi sinh của người chiến sĩ nhưng còn trình bày được sự trân trọng, mến thương của những người đồng chí ở lại. “Về đất” cũng là hòa vào vong linh non sông để bất tử cùng hồn thiêng núi sông và trường tồn cùng non sông. Dòng sông Mã đã tấu lên “khúc độc hành” dữ dội hùng tráng để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang rung rinh cả núi rừng của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, đầy nhạc và cùng với tự nhiên, vong linh các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.
Rực rỡ của đoạn thơ ko chi ở thủ pháp đối lập nhưng còn bộc lộ trong việc dùng từ, đặc thù là dùng các động từ. Thi sĩ Vũ Quần Phương nhận xét: “Nội lực trong cảm hứng thơ Quang Dũng thường dội xuống ở các động từ”. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng cứ âm vang mãi như dội mãi vào núi rừng miền Tây và ngân lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các động từ là các từ Hán – Việt (biên thuỳ, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành). Thi sĩ đã đưa người đọc vào một ko gian cổ truyền, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã bộc lộ được sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng tạo nên chất bi tráng trong bức tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.
Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong toàn thể khúc độc hành Tây Tiến. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài lạ mắt về người lính Tây Tiến. Đoạn thơ khép lại nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của Tây Tiến vẫn vang cả núi rừng và vọng qua năm tháng.
Trên đây bangtuanhoan.edu.vn đã giới thiệu bài văn Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: “Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh” , các em hãy vận dụng tri thức đã học, liên kết với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết cho riêng mình nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[/box]
#Bình #giảng #đoạn #thơ #sau #trong #bài #thơ #Tây #Tiến #Tây #Tiến #đoàn #binh #chẳng #tiếc #đời #xanhhay #nhất
Bạn thấy bài viết Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất) có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất) bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn: Bình giảng đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến: Tây Tiến đoàn binh… chẳng tiếc đời xanh(hay nhất) tại bangtuanhoan.edu.vn
Chuyên mục: Kiến thức chung