Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Hình Ảnh về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Video về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Wiki về Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất) –
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất)
Hình Ảnh về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất)
Video về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất)
Wiki về Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất)
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất) -
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Hình Ảnh về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Video về: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Wiki về Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất)
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất) -
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất) ” src=”https://vi.wikipedia.org/w/index.php?search=%20%20%20%20%20%20%20%20D%C3%A0n%20%C3%BD%20c%E1%BA%A3m%20nh%E1%BA%ADn%20v%E1%BB%81%20%C4%91o%E1%BA%A1n%20th%C6%A1%20%C4%91%E1%BA%A7u%20c%E1%BB%A7a%20b%C3%A0i%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&title=%20%20%20%20%20%20%20%20D%C3%A0n%20%C3%BD%20c%E1%BA%A3m%20nh%E1%BA%ADn%20v%E1%BB%81%20%C4%91o%E1%BA%A1n%20th%C6%A1%20%C4%91%E1%BA%A7u%20c%E1%BB%A7a%20b%C3%A0i%20T%C3%A2y%20Ti%E1%BA%BFn(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&ns0=1″>
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
(hay nhất) –
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[rule_{ruleNumber}]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_2_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
[rule_3_plain]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiến #hay #nhất
Tham khảo Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến, tổng hợp đầy đủ dàn ý chung và những bài văn cảm nhận hay nhất. Qua các bài văn mẫu sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm, cùng tham khảo nhé!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến2 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 13 Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến
I. Mở Bài
– Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam.
– Với khổ thơ đầu là nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
II. Thân Bài
* Tác giả:
– Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài.
– Phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa.
* Tác phẩm:
– Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến.
– Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
* Phân tích:
– Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ bao trùm, mạch cảm hứng chủ đạo của bài thơ
+ “Sông Mã”, “Tây Tiến” đều như trở thành những người thân yêu ruột thịt nhưng Quang Dũng dành trọn tình cảm thương nhớ.
+ “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ lạ lùng của những người lính từ phố thị.
→ Núi rừng Tây Bắc đã khắc vào tâm hồn của họ những kỷ niệm ko bao giờ quên, đồng thời cũng là nỗi trống vắng lạc lõng trong lòng tác giả.
– Hai câu thơ tiếp:
+ “Sài Khao”, “Mường Lát” là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến, mở rộng sang các ko gian khác trong bài thơ.
+ Nỗi nhớ ở đây dường như dàn trải khắp vùng ko gian rộng lớn, mỗi một nơi bước chân tác giả đi qua, ông đều dành những tình cảm mến thương đặc trưng, trở thành kỷ niệm khắc sâu trong lòng.
+ Những kỷ niệm nhỏ như sự “mỏi” sau chặng hành quân, ngọn hoa chúc bập bùng trong đêm tối đều chứng minh nỗi nhớ lớn lao của tác giả.
– Bốn câu thơ tiếp “Dốc…xa khơi”:
+ Gợi sự hiểm trở của núi rừng Tây Bắc, sự vất vả và những nỗ lực kiên cường của người lính chiến lúc hành quân.
+ “Súng ngửi trời” là hình ảnh nhân hóa thú vị, trình bày tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên và khôi hài của người lính chiến trong gian truân.
+ “Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi” là vẻ đẹp của sự sống, sự thi vị lãng mạn giữa núi rừng hoang vu, gợi sự bình yên, chốn ngừng chân cho người lính.
– Hai câu thơ “Anh bạn…quên đời”:
+ Sự hy sinh cao cả của người lính chiến, tư thế hiên ngang, oai hùng sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.
+ Niềm xót xa cùng với sự cảm phục ý thức hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng chí.
– Bốn cấu kết đoạn: “Chiều chiều…nếp xôi”
+ Vẻ oai linh, hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc với kết cấu thơ tân kỳ, dùng động từ mạnh, thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập nơi rừng thiêng nước độc của dã thú.
+ Sự bừng tỉnh khỏi kỷ niệm của tác giả, trở lại hiện thực với nỗi nhớ tha thiết, nồng nàn, nhớ tình quân dân ấm nồng với nắm xôi, lửa hương những ngày còn tranh đấu.
III. Kết Bài
– Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người tính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng.
– Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 1
Văn học có khả năng tái tạo vẻ đẹp của cuộc sống đồng thời có thể làm cho tư cách mỗi con người hoàn thiện hơn. Tác phẩm văn học cũng là những chuyến đi đưa chúng ta tới nhiều vùng đất mới, giúp ta hiểu biết thêm về vẻ đẹp của tự nhiên quốc gia:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.”
Rồi:
“Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười óng ánh cá tôm.”
Mặc dù chưa một lần đặt chân tới tới nhưng văn học có thể cho ta cảm thu được phần nào vẻ đẹp của nhân vật được nhắc tới. Nhắc tới Tây Bắc, văn học ko chỉ một lần đưa ta tới với mảnh đất này: ta được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bộ tranh tứ bình của rừng núi Tây Bắc trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, qua trang thơ Quang Dũng, một lần nữa, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc tổ quốc lại xuất hiện trước mắt độc giả rõ nhất qua đoạn thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục bên súng mũ quên mất đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Đoạn thơ trên trích từ phần đầu bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng. Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc, ông là một thi sĩ khoác áo lính, đã từng sống và tranh đấu cùng với đơn vị Tây Tiến. Sự nghiệp sáng tác của Quang Dũng tuy khiêm tốn nhưng cũng có những bài thơ đồng hành năm tháng và một trong số đó là bài thơ “Tây Tiến”. Tây Tiến là một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào và đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào cũng như ở miền Tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa và cả Sầm Nưa (Lào).
Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có nhiều học trò, sinh viên như Quang Dũng, tranh đấu trong hoàn cảnh rất gian truân, vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất sáng sủa và tranh đấu rất dũng cảm. Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ chưa được bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, nỗi nhớ Tây Tiến đã trào dâng mãnh liệt và từ sự thôi thúc của nỗi nhớ tác giả đã viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”, sau đó đổi thành Tây Tiến. Theo tác giả chỉ “Tây Tiến” thôi đã đủ gợi nhớ lắm rồi, vừa cô đọng lại ko lộ mạch xúc cảm ngay từ nhan đề.
Quang Dũng đã liên kết xuất sắc văn pháp hiện thực và lãng mạn để vẽ lên bức tranh tự nhiên Tây Bắc hiện lên vừa hùng vĩ, dữ dội, hoang vu lại vừa thân thiện ấm áp chỉ bằng một đoạn thơ. Hai câu thơ đầu của bài thơ là mạch nguồn xúc cảm của cả bài thơ đồng thời cũng là xúc cảm chủ đạo của cả bài thơ:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.”
Xúc cảm bao trùm lên toàn bài thơ đó là nỗi nhớ. Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi”, câu thơ đã trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân. Sông Mã là địa danh gắn liền với bước đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến. Đã ko biết bao nhiêu lần những người lính Tây Thực hiện quân qua địa danh này và cũng thật dễ dàng lí giải được vì sao hình ảnh sông Mã xuất hiện ngay trong câu thơ mở đầu, nhắc tới Tây Tiến thì dòng sông Mã hiện lên trước hết trong tâm trí thi sĩ.
Câu thơ mở đầu là một câu cảm thán nhưng dùng để gọi với hô ngữ “ơi” khiến câu thơ trở thành một tiếng gọi thiết tha trìu mến như gọi một người bạn thân, tác giả gọi Tây Tiến nhưng đối với tác giả thì hiện thời Tây Tiến đã cách xa nghìn trùng. Lúc người ta gọi một nhân vật nhưng đã cách xa phải chăng nỗi nhớ trong lòng đang trào dâng mãnh liệt, ko thể kìm nén được nữa đành phải bật lên thành tiếng gọi. Và tới câu thơ thứ hai xúc cảm trong lòng thi sĩ đã được cụ thể hóa với cách sử dụng giải pháp điệp động từ “nhớ”. Giải pháp điệp đã khẳng định nỗi nhớ trong lòng thi sĩ là vô cùng thâm thúy. Hơn nữa tác giả lại khôn khéo sử dụng từ láy tượng hình “chơi vơi” để bổ sung ý nghĩa cho động từ “nhớ” xuất hiện lần thứ hai làm cho chúng ta như tưởng tượng thấy, như nhìn thấy nỗi nhớ đang lớn dần, lớn dần và đang muốn hướng tới, tìm về một bờ bến để neo đậu. Nỗi nhớ đã dẫn tác giả về với Sài Khao, Mường Lát, Mường Hịch, Mai Châu…
Theo dòng hoài niệm của thi sĩ, bức tranh tự nhiên miền Tây Bắc xuất hiện thuở đầu là qua những nét vẽ mờ ảo, ẩn hiện trong sương khói và sau đó là những nét khắc họa cụ thể bằng hình ảnh, đường nét rõ ràng.
Cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến – Bài mẫu 2
Tây Tiến được xem là đứa con đầu lòng tráng kiện và tài hoa của Quang Dũng và của cả nền thơ kháng chiến của văn học Việt Nam, đặc trưng là của những năm đầu trong cuộc kháng chiến chống Pháp gian truân. Những chàng thư sinh áo trắng, rời bỏ bút mực xanh lên đường đi tranh đấu vì lòng yêu Tổ quốc, quê hương tha thiết, vì nền hòa bình của dân tộc, họ đi với trái tim kiêu hùng, quả cảm nhưng vẫn mang những nét lãng mạn, hào hoa của lớp trẻ tri thức Hà Nội. Điều đó đã được thi sĩ Quang Dũng tái tạo một các xuất sắc trong bài thơ Tây Tiến bằng ngòi bút phóng khoáng, hồn hậu và rất mực tài hoa lãng mạng. Với khổ thơ đầu, thi sĩ đã hướng về nội tâm của người lính chiến, cũng chính là bản thân tác giả với những nỗi nhớ tha thiết miền đất Tây Bắc và vẻ đẹp vượt vượt lên khó khăn gian truân của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng quê ở Đan Phượng, Hà Tây (nay là Hà Nội), ông là một nghệ sĩ đa tài, vừa là nhạc sĩ, vừa là họa sĩ chính vì thế thơ ông rất giàu chất nhạc và chất họa. Quang Dũng còn là một người lính ưu tú, tham gia nhiều chiến trường không giống nhau, nên những vần thơ của ông về người lính rất sống động và sống động, với sức truyền cảm mạnh mẽ, phong cách thơ ông gói gọn trong mấy từ: Phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Binh đoàn Tây Tiến được thành lập vào đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là những thanh niên Hà thành, nhận nhiệm vụ phối hợp với quân nhân Lào để bảo vệ biên giới Việt- Lào, đánh mất dần lực lượng quân đội Pháp. Địa bàn hoạt động trải rộng suốt từ vùng Sơn La, Hòa Bình, tới Sầm Nứa (Lào), rồi vòng về vùng phía tây Thanh Hóa, phải hành quân nhiều lần, điều kiện tranh đấu vô cùng gian truân. Tây Tiến sáng tác cuối năm 1948, ở Phù Lưu Chanh, Quang Dũng hồi ức lại về những tháng ngày ở binh đoàn Tây Tiến. Thuở đầu có tên là Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây Tiến, một nhan đề súc tích, cô đọng, nhưng vẫn trình bày rõ ràng xúc cảm chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ. Cảm hứng bao trùm bài thơ là cảm hứng lãng mạn và ý thức bi tráng.
Nỗi nhớ về một Tây Bắc dữ dội, được trình bày trong 14 câu thơ đầu.
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Hai câu thơ đầu “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/”Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”, gợi lên những nỗi nhớ, nỗi thương dâng trào về một thời đã qua, về một vùng đất đã xa. Lời gọi “Tây Tiến ơi” rất tha thiết khắc khoải, Tây Tiến ko chỉ là một cái tên nhưng dường như nó đã trở thành người thân yêu ruột thịt. Quang Dũng gọi tên “sông Mã” ngay từ những dòng thơ đầu, địa danh đó cũng là hiện thân tiêu biểu của vùng rừng núi Tây Bắc. Trên quãng đường hành quân, dòng sông đó ko chỉ là một địa danh trên bản đồ địa lý nhưng đã trở thành người bạn, người tri kỷ, là chứng nhân lịch sử đã chứng kiến biết bao đau thương, gian lao, vui buồn của người lính chiến trong suốt cuộc trường chinh. Thế nên trong nỗi nhớ của Quang Dũng, trước hết là nhớ về binh đoàn Tây Tiến thân yêu, sau là về Tây Bắc với dòng sông Mã vương đầy kỷ niệm. Ko chỉ có tương tự, trong ấn tượng, trong nỗi nhớ của thi sĩ còn có hình ảnh của rừng núi, đó là nỗi nhớ “chơi vơi” lạ lùng! Bởi với người lính xuất thân từ phố thị, thì hình ảnh rừng núi Tây Bắc hết sức xa lạ, đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong lòng người lính chiến. Quang Dũng hai lần nhắc chữ “nhớ”, nhằm nhấn mạnh nỗi nhớ đang khắc khoải trong tâm hồn, đặc trưng “nhớ chơi vơi” lại là một cách diễn tả nỗi nhớ rất riêng của Quang Dũng. Đó là cảm giác, trơ trọi, hụt hẫng, chông chênh trong một nỗi hoài niệm xa xôi, bởi Tây Bắc đã xa lắm rồi, một Tây Bắc đầy sương mù, mây vờn quanh núi chơi vơi, hoang vắng, nhưng lắm oai hùng.
Nếu như 2 câu thơ đầu là nỗi nhớ bao trùm thì ở 12 câu thơ tiếp nỗi nhớ đó đã được thi sĩ khắc sâu qua nhiều kỷ niệm ấn tượng. Trước hết là nỗi nhớ về Sài Khao, Mường Lát trong, “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi/Mường Lát hoa về trong đêm hơi”. Hai địa danh đã gợi nhắc về những địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, từ đó kéo ra các ko gian rộng lớn khác xuyên suốt cả bài thơ như Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu,… Hình như nỗi nhớ của thi sĩ dàn trải dài khắp chiều ko gian, mỗi nơi nhưng thi sĩ từng bước chân đi qua thì tâm hồn thi sĩ đều cảm thấy mến thương gắn bó, trích lời Chế Lan Viên “Nơi nao qua lòng lại chẳng mến thương”. Có thể nói mỗi một địa danh tượng trưng cho núi rừng Tây Bắc đều đã trở thành một kỷ niệm khắc sâu vào trong tâm tưởng của thi sĩ ko thể phai mờ, đó cũng là tình cảm thắm thiết sâu nặng, cũng trích lời Chế Lan Viên “Lúc ta ở chỉ là nơi đất ở/Lúc ta đi đất đã hóa tâm hồn”.
Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” vốn gợi hình ảnh đoàn quân Tây Tiến trở về Mường Lát trong màn sương mờ mờ ảo của núi rừng Tây Bắc, gợi lên vẻ đẹp lãng mạn của tự nhiên núi rừng, đồng thời là vẻ đẹp đông đảo, kết đoàn của người lính chiến. Cảm giác “mỏi” hiện diện trong gân cốt người lính chiến, dường như vẫn còn như mới trong tâm hồn Quang Dũng, điều đó càng chứng tỏ nỗi nhớ thâm thúy của tác giả, bởi kỷ niệm càng nhỏ bao nhiêu thì nỗi nhớ là càng to lớn bấy nhiêu, nhớ kỹ tới cả cái “mỏi” hành quân xa! “Mường Lát hoa về trong đêm hơi”, hoa ở đây có thể hiểu là nghìn hoa của núi rừng, hiện thân cho vẻ đẹp của tự nhiên, nhưng có nhẽ chuẩn xác hơn, thì hoa đó là ánh sáng của ngọn đuốc bập bùng trong đêm tựa đóa hoa lửa trong những đêm hành quân mờ mịt trở về Mường Lát. Hình ảnh ngọn hoa chúc vừa gợi lên nét lãng mạn, vừa hào hùng của một thời Tây Tiến…
Sau nỗi nhớ về Mường Lát về Sài Khao chính là kỷ niệm về những ngày hành quân tranh đấu đầy gian truân, về vùng núi rừng Tây Bắc lắm hiểm trở, nguy nan.
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Hẻo lánh cồn mây, súng ngửi trời
Nghìn thước lên cao, nghìn thước xuống
Nhà người nào Pha Luông mưa xa khơi”
Điệp từ “dốc” gợi lên cảnh những đỉnh dốc tiếp nối nhau, hết đỉnh dốc này lại tới đỉnh dốc khác, chẳng biết bao giờ mới hết. Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” gợi lên sự hiểm trở, vòng vèo, mấp mô, thêm vào đó là sự chông chênh của núi rừng, bên là vách núi bên là vực thẳm, sự tun hút của cung đường. Cả câu thơ gợi mở một ko gian hành quân vừa cao lại vừa sâu rộng và người lính đang phải nỗ lực hết sức mình để vượt qua những chặng đường đầy nguy khó. Điệp ngữ “Nghìn thước” liên kết với nghệ thuật tương phản “lên cao-xuống”, cũng tiếp tục vừa gợi ra độ cao chót vót của đỉnh dốc, vừa gợi ra độ sâu thăm thẳm của đáy dốc. Lời thơ làm nổi trội được tính chất hùng vĩ, hiểm trở nổi trội của núi rừng Tây Bắc và nỗ lực vượt lên trên những trở ngại địa hình hành quân của người lính chiến lúc bấy giờ. Nhưng dẫu tự nhiên có hùng vĩ, trùng điệp, khúc khuỷu tới mấy thì cũng trở thành vô nghĩa dưới bước chân của binh đoàn Tây Tiến, người lính đã hiện lên với tầm vóc là một đối thủ xứng tầm của tự nhiên. Từ láy “hẻo lánh” trình bày sự hoang vắng, lạnh lẽo của núi rừng, nơi dường như chưa từng có bước chân người tới, chính vì người lính hành quân trên những ngọn núi cao chót vót, nên những “cồn mây” mới như đang quanh quẩn, như nô giỡn dưới chân, ngỡ rằng người chiến binh đang bước đi trên mây chứ chẳng phải núi rừng.
Hình ảnh “súng ngửi trời” là một hình ảnh nhân hóa thú vị và đầy thông minh của Quang Dũng, vì người lính hành quân qua những đỉnh núi, nơi có thể chạm tới mây, thì những khẩu súng khoác trên vai, mũi súng dường như đang chọc thủng trời xanh kia, nói là “súng ngửi trời” đó là cách cảm nhận thật tinh nghịch của người lính trẻ lãng mạn, khôi hài và hồn nhiên. Câu thơ cuối có âm điệu thật khác so với ba câu thơ trên, lời thơ nhẹ nhõm trầm xuống, tưởng tượng như người lính chiến từ trên đỉnh núi cao nhưng phóng tầm mắt xuống, thấy những cảnh vật mơ hồ ko sắc nét, nhưng đó là tín hiệu của sự sống, “mưa xa khơi” gợi cảm giác khoan khoái mát lạnh của làn mưa trắng xóa. Đó là nét đẹp lãng mạn của núi rừng Tây Bắc, đồng thời cũng gợi lên trong tâm hồn người lính những cảm giác yên bình, về một chốn ngừng chân, để tiếp thêm động lực cho những chặng đường trước mắt.
Sau những ngày hành quân gian truân, thì hồi ức của Quang Dũng tiến về sự hi sinh của một người lính Tây Tiến.
“Anh bạn dãi dầu ko bước nữa
Gục lên súng mũ quên mất đời!”
Các gọi “anh bạn” trình bày tình cảm thân thiết trìu mến, cụm từ “ko bước nữa” và “quên mất đời” đều là cách nói tránh về cái chết, điều đó là giảm đi sự đau thương mất mát, đồng thời nhấn mạnh sự hy sinh cao cả của người lính chiến. Tư thế hi sinh “gục lên súng mũ”, trình bày ý thức người lính chiến dẫu có hy sinh cũng ko hề rời đi trách nhiệm, trang bị gắn bó với đời lính, đó là một tư thế ngang tàng, gan góc, quả cảm của người lính. Có thể nói trong hai dòng thơ trên có sự đớn đau xót xa của thi sĩ với người đồng chí đồng thời cũng là tấm lòng cảm phục với sự hy sinh người hùng đó. Lời thơ cũng cho thấy cái nhìn tỉnh táo và dũng cảm của Quang Dũng lúc viết về chiến tranh, nhưng ko hề giấu đi những nỗi đau mất mát.
Tiếp tới là nỗi nhớ về một thời gian truân và lãng mạn, điều đó được trình bày rõ ràng trong 4 dòng thơ sau:
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Cấu trúc thơ tân kỳ lạ mắt, dùng động từ mạnh mẽ trong câu “Chiều chiều oai linh thác gầm thét” trình bày cái dữ dội, hùng vĩ hoang vu của vùng núi rừng Tây Bắc. Không những thế, ko chỉ ngừng lại ở sự hoang vu hùng vĩ, nhưng núi rừng nơi đây còn ẩn chứa những mối hung hiểm khôn lường, Quang Dũng viết “Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”, nơi rừng thiêng nước độc, lại còn có sự hiện diện của dã thú. Mải chìm trong những ký ức nhưng thi sĩ bỗng sực tỉnh “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”, Tây Tiến đã xa, Tây Bắc cũng đã xa lắm rồi, chỉ còn lại kỷ niệm. Nỗi nhớ ở đây được bộc lộ một cách tha thiết, cồn cào, nhớ cả về những bát cơm, nhang khói lửa, nắm xôi ấm tình quân dân, đồng thời cũng gợi lên một thời kháng chiến vừa vất vả vừa lãng mạn, thi vị nên thơ.
Suốt 14 dòng thơ đầu xoay xung quanh nỗi nhớ khôn nguôi về tự nhiên núi rừng Tây Bắc, về vẻ đẹp vượt lên trên khó khăn gian truân của người lính, sự hy sinh cao cả, nét lãng mạn trong tâm hồn người lính trẻ giữa những gian truân chất chồng. Bằng ngòi bút hào hoa và lãng mạn Quang Dũng đã diễn tả một cách chân thực nhất những nỗi nhớ khắc khoải trong tâm hồn của người lính chiến về một thời kháng chiến đã đi qua với giọng điệu phóng khoáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi, nhịp thơ chuyển đổi, tất cả đã tạo nên một âm hưởng riêng, một sở thích riêng của người lính Tây Tiến.
Tương tự, bangtuanhoan.edu.vn đã vừa hỗ trợ những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12
[/box]
#Dàn #cảm #nhận #về #đoạn #thơ #đầu #của #bài #Tây #Tiếnhay #nhất
Bạn thấy bài viết Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất) có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất) bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn: Dàn ý cảm nhận về đoạn thơ đầu của bài Tây Tiến(hay nhất) tại bangtuanhoan.edu.vn
Chuyên mục: Kiến thức chung