Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất)

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất)

Hình Ảnh về: Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất)

Video về: Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất)

Wiki về Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất)

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất) -

[rule_{ruleNumber}]

[box type=”note” align=”” class=”” Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm(hay nhất) ” src=”https://vi.wikipedia.org/w/index.php?search=%20%20%20%20%20%20%20%20D%C3%A0n%20%C3%BD%20Ph%C3%A2n%20t%C3%ADch%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20%C4%90%E1%BA%A5t%20N%C6%B0%E1%BB%9Bc%20%E2%80%93%20Nguy%E1%BB%85n%20Khoa%20%C4%90i%E1%BB%81m(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&title=%20%20%20%20%20%20%20%20D%C3%A0n%20%C3%BD%20Ph%C3%A2n%20t%C3%ADch%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20%C4%90%E1%BA%A5t%20N%C6%B0%E1%BB%9Bc%20%E2%80%93%20Nguy%E1%BB%85n%20Khoa%20%C4%90i%E1%BB%81m(hay%20nh%E1%BA%A5t)%20%20%20%20%20&ns0=1″>

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm

(hay nhất) –

Tổng hợp Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và biên soạn. Qua dàn ý và các bài văn mẫu được biên soạn ngắn gọn, cụ thể, hay nhất dưới đây sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu, các cách hành văn không giống nhau, qua đó có thể tiếp cận tác phẩm với cái nhìn đa chiều, mới mẻ hơn. Mời các bạn cùng xem!

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 1

Mở bài:

– Giới thiệu chung về Nguyễn Khoa Điềm và trường ca Mặt đường khát vọng.

– Giới thiệu chung về vị trí, nội dung chính của đoạn trích Đất Nước.

Thân bài:

Phần 1: Cảm nhận về non sông:

a. Tổ quốc được cảm nhận ở nhiều phương diện:

* Phương diện lịch sử, văn hoá dân tộc: Tổ quốc có từ bao giờ?

– Tổ quốc gắn liền với:

  + Văn hoá lâu đời của dân tộc: truyện cổ tích, phong tục.

  + Cuộc trường chinh ko ngơi nghỉ: chống ngoại xâm, cuộc sống lao động vất vả.

   => Tổ quốc được tạo nên và tăng trưởng theo quá trình sống của mỗi con người, rất bình dị, thân thuộc và thân thiện.

    => Nghệ thuật: Giọng thơ nhẹ nhõm, âm hưởng đầy quyến rũ đã đưa ta về với cội nguồn của non sông : Một non sông vừa cụ thể vừa huyền ảo đã có từ rất lâu đời.

* Phương diện ko gian địa lí và thời kì lịch sử: Tổ quốc là gì?

– Phương diện ko gian:

Chiết tự: Đất / nước (mới mẻ, lạ mắt, mang tính cá thể, hết sức táo tợn).

 + Ko gian thân thiện với con người: nơi sinh hoạt của mỗi người, ko gian tuyệt diệu của tình yêu và nỗi nhớ đầy thơ mộng với bao kỉ niệm ngọt ngào.

  + Tổ quốc cũng chính là ko gian sống sót của tập thể dân tộc qua bao thế hệ: Từ quá khứ (Những người nào đã khuất), hiện nay (Những người nào hiện thời), tới các thế hệ tương lai (Dặn dò con cháu chuyện ngày mai). Tất cả đều ko quên nguồn cội: “Hằng năm ăn đâu làm đâu. Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ”.

   => Nguyễn Khoa Điềm nhìn non sông ở cự li gần và ông đã phát xuất hiện một non sông hết sức thân quen, một non sông dễ thương đối với mỗi tư nhân con người.

   => Tổ quốc hiện lên thiêng liêng những vẫn thân thiện, gắn bó với mỗi con người. Là sự thống nhất giữa tư nhân với tập thể.

– Phương diện thời kì:

   + Đất Nước được cảm nhận suốt chiều dài thời kì lịch sử từ quá khứ tới hiện nay và tương lai:  Đó là một non sông thiêng liêng, hào hùng trong quá khứ (gắn liền với huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ, truyền thuyết về các vua Hùng dựng nước), giản dị, thân thiện trong hiện nay (Trong anh và trong em…) và triển vọng sáng tươi trong tương lai (Mai này con ta…).

    => Với một cảm nhận tương tự về non sông, ko có gì khó hiểu lúc Nguyễn Khoa Điềm nhìn thấy một phần Đất Nước trong mỗi chúng ta hiện nay. Tổ quốc ko tồn tại ở đâu xa xôi nhưng mà kết tinh, hóa thân ngay trong cuộc sống của mỗi con người.

b. Trách nhiệm của thế hệ mình với non sông:

    + Tổ quốc kết tinh trong sự sống, trong máu thịt của mỗi tư nhân.

    + Tình yêu lứa đôi thống nhất, hài hoà với tình yêu non sông.

    + Sự tăng trưởng từ tư nhân, tình yêu lứa đôi tới tình yêu đồng loại + liên kết với hình ảnh “Tổ quốc vẹn tròn to lớn” => gợi tả tình kết đoàn dân tộc (làm nên sức mạnh Việt Nam).

– Trách nhiệm của thế hệ mình:

    + Tổ quốc – “máu xương” của mỗi con người-là những trị giá vật chất và ý thức nhưng mà mỗi người được thừa hưởng.

    + Trách nhiệm của mỗi người: phải biết san sẻ, hoá thân.

   => Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc muôn thuở (nghĩa vụ).

   + Nghệ thuật:

   => Âm điệu “em ơi em” => trữ tình thiết tha.

   => Dùng từ “hoá thân”(#hi sinh): hiến dâng, hoà nhập, sống còn vì non sông => thâm thúy, giàu ý nghĩa.

   => Lời thơ giản dị nhưng mang ý nghĩa sâu xa.

   => Ý thơ mang tính chất tâm tư nhiều hơn là kêu gọi, giáo huấn nên sức truyền cảm rất mạnh.

Phần 2: Tư tưởng Đất Nước của Nhân dân

* Ko gian địa lí

“Những người vợ nhớ chồng …

… Bà Đen, Bà Điểm”

– Dưới cái nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, tự nhiên địa lí của Đất Nước ko chỉ là thành phầm của tạo hoá nhưng mà còn được tạo nên từ cuộc đời và số phận của Nhân dân, từ: người vợ nhớ chồng, cặp vợ chồng yêu nhau, người học trò nghèo, tới những người dân vô danh được gọi bằng những cái tên mộc mạc như Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm.

– Từ đó, tác giả đi tới một kết luận mang tính nói chung:

“ Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi

…

Những cuộc đời đã hoá núi sông ta.”

  => Theo tác giả: những thắng cảnh đẹp, những địa danh nổi tiếng khắp mọi miền của non sông đều do nhân dân tạo ra, đều kết tinh của bao công sức và khát vọng của nhân dân, của những con người tầm thường, vô danh.

* Thời kì lịch sử

– Chính nhân dân, những con người bình dị, vô danh đã “Làm nên Đất Nước muôn thuở”. Và vì vậy, lúc cảm nhận Đất Nước bốn nghìn năm lịch sử, thi sĩ ko nói tới các triều đại, các người hùng nhưng mà nhấn mạnh tới những con người vô danh, bình dị:

“Có biết bao người con gái đàn ông

… Nhưng họ làm ra non sông”

   => Chọn nhân dân ko tên tuổi kế tục nhau làm nên non sông là nét mới mẻ lạ mắt của Nguyễn Khoa Điềm.

* Bản sắc văn hoá

– Cũng chính nhân dân là người lưu giữ và bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc.

“Họ giữ và truyền cho ta…

… hái trái”

– Đại từ “Họ” đặt đầu câu + nhiều động từ “giữ, truyền, gánh”

  => Vai trò của nhân dân trong việc giữ gìn và lưu truyền văn hoá qua các thế hệ.

– Chính những con người “giản dị và bình tâm”, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” đã giữ giàng và truyền lại cho thế hệ ngày mai mọi trị giá ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói tới cả tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân.

– Họ có công trong việc chống ngoại xâm, dẹp nội thù:

“Có ngoại xâm…

… vùng lên đánh bại”

    => Họ giữ yên lãnh thổ và xây dựng cuộc sống hoà bình.

– Điểm tụ hội và cũng là cao điểm của xúc cảm trữ tình trong đoạn thơ là ở câu:

“Để cho Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân”.

    + Lúc nói tới Đất Nước của Nhân dân, tác giả mượn văn học dân gian để nhấn mạnh thêm vẻ đẹp của non sông: “Đất Nước của ca dao thần thoại”

    + Từ nền văn học dân gian, thi sĩ đã khám phá ra những vẻ đẹp tâm hồn và tính cách của dân tộc:

   => Họ là những con người yêu say đắm và thuỷ chung: “Dạy anh yêu em từ thuở trong nôi”

   => Quý trọng tình nghĩa: “Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội”

    => Quyết liệt trong tranh đấu với quân thù: “Biết trồng tre đợi ngày thành gậy – Đi trả thù nhưng mà ko sợ lâu dài”

– Kết thúc đoạn thơ là hình ảnh dòng sông với những điệu hò:

“Ơi những dòng sông bắt nước từ đâu

Nhưng lúc về Đất Nước mình bắt lên câu hát

Người tới hát lúc chèo đò, kéo thuyền vượt thác

Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi”

   => Như muốn kéo dài thêm nhạc điệu ngân nga với nhìêu cung bậc của bản trường ca về Đất Nước.

Kết bài:

     Cảm nhận chung về bài thơ. 

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 2

Mở bài:

– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm: ông thuộc thế hệ thi sĩ chống Mĩ cứu nước, thơ ông là sự liên kết giữa xúc cảm nồng nàn và chất triết lí, suy tư của người trí thức về non sông, con người.

– Giới thiệu về bài thơ Tổ quốc: được trích trong trường ca Mặt đường khát vọng, là một bài thơ có chất triết lí thâm thúy, trình bày tư tưởng “Tổ quốc của nhân dân”.

Thân bài

* Tổ quốc được cảm nhận từ phương diện lịch sử, văn hóa, chiều sâu của ko gian, chiều dài của thời kì

* Tổ quốc có từ bao giờ? (lí giải cội nguồn của non sông) (9 câu đầu)

– Tác giả khẳng định một điều thế tất: “Lúc ta lớn lên non sông đã có rồi”, điều này thôi thúc mỗi con người muốn tìm tới nguồn cội non sông.

– Tổ quốc bắt nguồn từ những diều bình dị, thân thiện trong đời sống của người Việt Nam từ xa xưa: “ngày xửa ngày xưa” gợi nhớ tới câu mở đầu các câu chuyện dân gian, “miếng trầu” gợi nhớ tục ăn trầu của người Việt và truyện cổ tích trầu cau, “Tóc mẹ thì bới sau đầu”: thói quen búi tóc của những người phụ nữ Việt Nam, “Thương hau bằng gừng cay muối mặn” thói quen tâm lí, truyền thống mến thương của dân tộc.

– Tổ quốc trưởng thành cùng quá trình lao động sản xuất “cái kèo cái cột thành tên”, “một nắng hai sương”, quá trình đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

– Nhận xét: Tác giả có cái nhìn mới mẻ về cội nguồn non sông, non sông bắt nguồn từ chiều sâu văn hóa, văn học, lịch sử và truyền thống dân tộc.

* Khái niệm về non sông (28 câu thơ tiếp theo)

– Về phương diện ko gian địa lí:

    + Tác giả tách riêng hai yếu tố “đất” và “nước” để suy tư một cách thâm thúy.

    + Tổ quốc là ko gian riêng tư thân thuộc gắn với ko gian sinh hoạt của mỗi con người: “nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”; gắn với kỉ niệm tình yêu lứa đôi: “nơi em đánh rơi … thương thầm”.

    + Tổ quốc là ko gian rộng lớn trù phú, ko gian sống sót của tập thể qua bao thế hệ: “Đất là nơi con chim phượng hoàng … dân mình đoàn viên”.

– Nhìn non sông được nhìn xuyên suốt chiều dài lịch sử từ quá khứ, hiện nay tới tương lai:

    + Trong quá khứ non sông là nơi thiêng liêng, gắn với truyền thuyết, huyền thoại: “Đất là nơi chim về … trong bọc trứng”

    + Trong hiện nay: non sông có trong tấm lòng mỗi con người, mỗi người đều thừa hưởng những trị giá của non sông, lúc có sự gắn kết giữa mỗi người non sông sẽ nồng thắm, hài hòa, lớn lao. Đó là sự gắn kết giưa cái riêng và cái chung.

    + Trong tương lai: thế hệ trẻ sẽ “mang non sông đi xa” “tới những ngày mộng mơ”, non sông sẽ trường tồn, vững bền.

– Suy tư về trách nhiệm của mỗi tư nhân với non sông: “Phải biết gắn bó và san sẻ”, đóng góp, hi sinh để góp phần dựng xây non sông.

– Nhận xét: qua cái nhìn toàn diện của thi sĩ, non sông hiện lên vừa thân thiện, thân thuộc lại vừa thiêng liêng, hào hùng và trường tồn tới muôn thuở sau.

* Tư tưởng mấu chốt, cảm nhận về non sông: non sông của nhân dân

– Tự nhiên địa lí của non sông ko chỉ là thành phầm của tạo hóa nhưng mà được tạo nên từ phẩm chất và số phận của mỗi người, là một phần máu thịt, tâm hồn con người:

    + Nhờ tình nghĩa mến thương, thủy chung nhưng mà có “hòn Vọng Phu”, “hòn Trống Mái”

    + Nhờ ý thức quật cường, người hùng trong quá trình dựng nước và giữ nước nhưng mà có những ao đầm, di tích lịch sử về quá trình dựng nước.

    + Nhờ truyền thống hiếu học nhưng mà có những “núi Bút non Nghiên”

– Nhân dân làm nên lịch sử 4000 năm:

    + Họ là những người đàn ông, con gái bình dị nhưng luôn túc trực tình yêu nước.

    + Tác giả nhấn mạnh tới những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi tư nhân với lịch sử dân tộc.

– Nhân dân tạo ra và giữ gìn những trị giá vật chất, ý thức cho non sông: văn hóa: “truyền hạt lúa”, “truyền lửa”, “truyền giọng nói”, “gánh theo tên xã, tên làng”, … từ đó xây dựng nền tảng tăng trưởng non sông lâu bền.

– Tư tưởng mấu chốt, cảm hứng bao trùm cả đoạn trích: “non sông này là non sông của nhân dân non sông của ca dao thần thoại”, non sông đó trình bày qua tâm hồn con người: biết mến thương, biết quý trọng trọng tình nghĩa, công sức và biết tranh đấu vì non sông.

– Nhận xét:

    + Về nội dung: đoạn trích “Tổ quốc” đã trình bày cái nhìn mới mẻ về non sông trên nhiều phương diện: văn hóa, lịch sử, địa lí dựa trên tư tưởng mấu chốt: “non sông của nhân dân”.

    + Về nghệ thuật: sử dụng nhiều chủng loại và thông minh chất liệu văn hóa dân gian, tiếng nói giàu chất suy tư, triết luận thâm thúy.

Kết bài:

– Khẳng định lại trị giá của đoạn trích: đoạn trích đã nhấn mạnh tư tưởng “non sông của nhân dân”, trình bày ý thức yêu nước của tác giả, đánh thức ý thức yêu nước trong mỗi con người.

– Nêu cảm nhận riêng về đoạn trích non sông và có liên hệ thực tiễn tới trách nhiệm của thế hệ hôm nay với non sông.

Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước qua những luận điểm cụ thể 

A, Tổ quốc được cảm nhận bằng chiều dài của tư tưởng,chiều dài của lịch sử dân tộc ( 42 câu thơ đầu)

1, Những cảm nhận mới mẻ về non sông

– Đất Nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa,từ nhịp độ nghìn đời của những câu chuyện cổ tích của bà,của mẹ,có trong những điều bình dị của cuộc sống.

– Đất Nước hiện thân trong những điều bình dị,thân thiện : từ “miếng trầu “ bà ăn cùng với những tập tục,thói quen bới tóc sau đầu của mẹ,là tình cha nghĩa mẹ mặn nồng sắt son” gừng cay muối mặn”,là những cái kèo cái cột,là hạt gạo trắng ngần trong đời sống lao động của người dân.

2 , Khái niệm về Đất Nước

– Đất Nước là ko gian hò hứa hẹn của lứa đôi,là nơi “ em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”.

– Sự cảm nhận non sông trên phương diện ko gian,thời kì và nguồn cội: 

+ Chiều rộng của ko gian: tráng lệ hùng vĩ của núi cao,rừng biển rộng lớn,là ko gian sống sót của dân tộc qua nhiều thế hệ tiếp nối nhau quản lí từ dãy Trường Sơn: “ nơi con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” tới bờ biển Đông sóng vỗ mênh mông nơi” con cá ngư ông móng nước biển khơi”.

+ Chiều dài của thời kì: được cảm nhận từ quá khứ tới hiện nay,những con người đều là con của mẹ Âu Cơ trong truyền thuyết nghìn đời .

+ Chiều sâu của nguồn cội: truyền thuyết Hùng Vương đã xuyên sâu từ quá khứ,hiện nay và tương lai,mỗi con dân đất Viêt đều hướng tấm lòng thành kính và ngưỡng vọng thiêng liêng đối với ông bà tổ tiên.

3 , Sự nhận thức và ý thức trách nhiệm

– Đất Nước hóa thân vào cái” cầm tay”  tràn đầy tình: với “ anh và em” là biểu thị của tình yêu gắn bó,với “ mọi người biểu thị cho sự kết đoàn,đồng lòng để dựng xât một Đất Nước “ vẹn tròn ,to lớn” => tác giả hướng tới mối quan hệ giữa cái riêng và cái chung,cụ thể và trừu tượng,vật chất và ý thức.

– Trong mỗi con người “ đều có một phần Đất Nước” phải biết” gắn bó” ,” san sẻ” và “ hóa thân” để tăng trưởng non sông giàu đẹp muôn thuở.

B . Tư tưởng non sông của nhân dân (còn lại)

1 , Tổ quốc do Nhân dân mở rộng ,xây dựng ,giữ gìn

– Tác giả cảm nhận Đất Nước qua những địa danh nhưng mà mỗi địa danh đều mang một vẻ đẹp tâm hồn của nhân dân ta: núi Vọng Phu,hòn Trống Mái,đất tổ Hùng Vương,trăm ao đầm về truyền thuyết Thánh Gióng,núi Bút non Nghiên…

– Tổ quốc hiện lên vừa thiêng liêng vừa thân thiện ,Đất Nước đã thấm sâu vào tâm hồn ,máu  thịt của Nhân dân

2 , Chiều dài lịch sử thời kì của Đất Nước do Nhân dân xây dựng và bảo vệ

– Suốt 4000 năm nhân dân lam lũ tảo tần,là tập thể người hùng trận mạc sống giản dị,chết bình tâm,họ đã làm ra Đất Nước bằng chính máu xương của mình => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ mở rộng và giữ giàng Đất Nước.

– Nhân dân truyền lửa và giữ hồn cho dân tộc,tư tưởng Đất Nước của nhân dân được dồn  tụ vào lời khẳng định:” Để Đất Nước này là Tổ quốc của Nhân Dân” => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ dựng xây,tăng trưởng Đất Nước.

3 , Tổ quốc do Nhân dân giữ giàng và lưu truyền tạo nên chiều sâu văn hóa,phong tục,lối sống muôn thuở

– Văn hóa dân gian: 

+ say đắm thủy chung trong tình yêu: “ yêu em từ thuở trong nôi” 

+ trân trọng công lao tình nghĩa: “ cầm vàng nhưng mà lội qua sông/ Vàng rơi k tiếc tiếc công cầm vàng.

+ quật cường,kiên cường,quyết liệt: “thù này ắt hẳn còn lâu/ Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”

– Bức tranh văn hóa: những điệu hò hùng tráng trên sông Mã,ca Huế ngọt ngào trên sông Hương,tiếng đờn ca tài tử tha thiết trên sông Tiền,sông Hậu… chảy trôi theo những dòng sông chẳng biết tự miền đất nào đã hòa vào tâm hồn Việt Nam bồi đắp,tạo nên nên một nền văn hóa” trăm dáng,trăm hình “ nhưng mà Nhân dân là chủ sở hữu chân chính.

Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước (hay nhất)
 

Mở bài:

Sơ lược về nền văn học 1945-1975, giới thiệu tác phẩm.

Thân bài:

1. Đất Nước có từ bao giờ?

– Đất Nước đã có từ rất lâu đời, gắn liền với những truyền thuyết, với những câu chuyện cổ tích đã có từ những ngày xửa, ngày xưa.

– Gợi ra những truyền thống tốt đẹp của dân tộc từ những câu chuyện cổ tích, truyền thuyết.

+ Sự tích Trầu Cau, khơi gợi lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó là tình nghĩa anh em sâu đậm, tình nghĩa vợ chồng son sắt thủy chung, gợi lại những cái phong tục đẹp của nhân dân ta đó là tục ăn trầu nhuộm răng.

+ Truyền thuyết Thánh Gióng vô cùng thân thuộc, gợi nhắc về truyền thống yêu nước, quật cường đứng lên chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

–  Đất Nước có từ rất lâu đời, kể từ những thuần phong mỹ tục.

+ “Tóc mẹ thì bới sau đầu”, nhắc người đọc nhớ lại phong tục búi tóc thành búi tóc tròn, thấp sau gáy của các bà, các mẹ thời xưa.

+“Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn”, chính là đại diện cho truyền thống coi trọng tình nghĩa vợ chồng.

+ Đất Nước có từ rất lâu đời được tạo nên cùng với tiến trình tăng trưởng của con người Việt Nam trong cuộc sống đời thường biết làm nhà, biết trồng lúa,…

2. Tổ quốc là gì?

– Về ko gian địa lý, Đất Nước là nơi con người sinh sống, hò hứa hẹn “là nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”,… là ko gian thân thiện, thân thiết. Nhưng Đất Nước cũng lại mang dáng vẻ kỳ vĩ lớn lao như những “núi bạc”’, “biển khơi” là nơi nhân dân tìm về sau những tháng ngày xa quê hương.

– Về thời kì lịch sử:

+  Quá khứ đó là một Đất Nước thiêng liêng và lớn lao, lúc tác giả gợi nhắc về nòi cao quý của dân tộc ta, vốn là con rồng cháu tiên. Đồng thời còn gợi nhắc về truyền thống hào hùng dựng nước và giữ nước của ông cha.

+ Trong hiện nay, Đất Nước hiện lên một cách thân thiện và thân thuộc, hiện diện ở trong mỗi con người, bao gồm tiếng nói để con người giao tiếp tư duy, bao gồm cả những phong tục tập quán tốt đẹp vẫn tồn tại trong từng nếp sống.

+ Trong tương lai đó là một Đất Nước với triển vọng tươi sáng, những thế hệ tương lai được kỳ vọng, được đặt lên vai cái trách nhiệm lớn lên cả về trí tuệ lẫn tầm vóc, để làm nên những điều kỳ diệu cho cả dân tộc cả Đất Nước.

3. Tư tưởng Đất Nước của nhân dân:

* Trên phương diện ko gian địa lý:

–  Cảm nhận Đất Nước qua những địa danh thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam bình nhắc tên chúng một cách dày đặc trong từng ý thơ, gửi gắm niềm tự hào của tác giả đối với quê hương, non sông.

– Gợi nhắc những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

– Nhấn mạnh việc non sông chúng ta là một dải non sông nối tiếp, từ đó gợi lên ý chí thống nhất Tổ quốc, Nam Bắc một nhà của nhân dân ta.

– Biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn Việt, đó là đức tính thủy chung son sắt trong tình cảm vợ chồng, là ý chí quyết tâm chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, nhắc lại thuở dựng nước thiêng liêng và hào hùng, rồi còn gợi lại cả truyền thống hiếu học của nhân dân ta, đặc trưng là cả những điều giản dị nhất như con cóc, con gà cũng làm nên thắng cảnh cho quê hương.

=> Khẳng định một cách mạnh mẽ tư tưởng Đất Nước của nhân dân bởi Đất Nước là do nhân dân cùng góp công, góp sức làm nên của Nguyễn Khoa Điềm. 

* Phương diện thời kì lịch sử:

– Suốt 4000 năm lịch sử, nhân dân luôn đứng dậy đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” nhưng họ chính là những người làm ra Đất Nước.

– Nhân dân ko chỉ là người xây dựng và bảo vệ Đất Nước nhưng mà nhân dân còn là người làm nhiệm vụ vô cùng thiêng liêng đó là truyền lại cho thế hệ tiếp nối những trị giá văn hóa vật chất và ý thức.

* Trên phương diện văn hóa:

–  Tác giả đã chọn ra ba câu ca dao tiêu biểu để gợi ra 3 vẻ đẹp tâm hồn của người Việt Nam, cũng chính là 3 nét đẹp văn hóa tiêu biểu” của dân tộc Việt nói chung.

– “Yêu em từ thuở trong nôi/Em nằm em khóc anh ngồi anh ru”, nét đẹp say đắm trong tình yêu, biết mến thương những con người ở xung quanh mình

– “Cầm vàng nhưng mà lội qua sông/Vàng rơi ko tiếc, tiếc công cầm vàng”, từ đó thấy được vẻ đẹp của lòng biết quý trọng tình nghĩa hơn là những trị giá vật chất tầm thường.

-“Thù này ắt hẳn còn lâu/Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”, gợi ra vẻ đẹp dẻo dai trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta từ bao đời nay. 

Kết bài:

Tổng kết trị giá nội dung nghệ thuật.

Phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – Bài mẫu

      Tổ quốc luôn là tiếng gọi thiêng liêng muôn thuở, muôn nơi và của bao triệu trái tim con người. Tổ quốc đi vào đời chúng ta qua những lời ru ngọt ngào êm dịu, qua những làn điệu dân ca mượt nhưng mà và những vần thơ sâu lắng, thiết tha và rất đỗi tự hào của bao lớp thi nhân. Ta bắt gặp một hình tượng non sông đau thương nhưng vẫn ngời lên ý chí đấu tranh trong trang thơ Nguyễn Đình Thi đồng thời cũng rất dịu dàng ý tứ trong thơ Hoàng Cầm. Nhưng với Nguyễn Khoa Điềm, ta bắt gặp một cái nhìn trọn vẹn, tổng hợp từ nhiều phương diện không giống nhau về một non sông của nhân dân. Tư tưởng đó đã qui tụ mọi cách nhìn và cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm về non sông. Thông qua những vần thơ liên kết giữa xúc cảm và suy nghĩ, trữ tình và chính luận, thi sĩ muốn thức tỉnh ý thức, ý thức dân tộc, tình cảm với nhân dân, non sông của thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước .

       Mở đầu đoạn trích là giọng thơ nhẹ nhõm, thủ thỉ như những lời tâm tình liên kết với hình ảnh thơ bình dị thân thiện đưa ta trở về với cội nguồn non sông.

Lúc ta lớn lên Tổ quốc đã có rồi

Đất Nước có trong những cái ngày xửa

Ngày xưa mẹ thường hay kể

Đất Nước kể từ miếng trầu hiện thời bà ăn

Đất Nước lớn lên lúc dân mình biết trồng tre nhưng mà đánh giặc.

    Tổ quốc trước hết ko phải là một khái niệm trừu tượng nhưng mà là những gì rất thân thiện, thân thiết ở ngay trong cuộc sống bình dị của mỗi con người. Tổ quốc hiện hình trong câu chuyện cổ tích ngày xửa ngày xưa mẹ kể, trong miếng trầu của bà, cây tre trước ngõ… gợi lên một non sông Việt Nam bao dung hiền từ, thủy chung và sắt son tình nghĩa anh em, nhưng cũng vô cùng quyết liệt lúc chống quân xâm lược. Mỗi quả cau, miếng trầu, cây tre đều gợi về một vẻ đẹp ý thức Tổ quốc, đều thấm đẫm ngọn nguồn lịch sử dân tộc.

     Tổ quốc còn là hiện thân của những phong tục tập quán nghìn đời, minh chứng của một dân tộc giàu truyền thống văn hóa, giàu tình mến thương gắn bó với mái ấm gia đình. Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn. Gừng tất nhiên là cay, muối tất nhiên là mặn. Tình yêu cha mẹ mãi mãi mặn nồng như chính chân lí tự nhiên kia. Hình ảnh thơ khiến ta rưng rưng nhớ về một lời nhắc nhở thiết tha về tình nghĩa của một người nào đó hôm nào: Tay bưng đĩa muối chén gừng, Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.

      Tổ quốc còn là thành tựu của công cuộc lao động vất vả để sống sót, để dựng xây nhà cửa:

Cái kèo cái cột thành tên

Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng

Đất Nước có từ ngày đó.

     Ở đây Tổ quốc ko còn là một khái niệm trừu tượng nữa nhưng mà cụ thể, thân thuộc và giản dị biết bao. Việc tác giả sử dụng những chất liệu dân gian để trình bày suy tưởng của mình về non sông với quan niệm “Tổ quốc của nhân dân”.

    Vẫn bằng lời trò chuyện tâm tình với mỗi nhân vật hội thoại tưởng tượng, Nguyễn Khoa Điềm đã diễn giải khái niệm non sông theo kiểu riêng của mình:

Đất là nơi anh tới trường

Nước là nơi em tắm

Đất Nước là nơi ta hò hứa hẹn

Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm.

     Tổ quốc ko chỉ được cảm nhận bởi ko gian địa lí mênh mông từ rừng tới bể nhưng mà còn được cảm nhận bởi ko gian sinh hoạt tầm thường của mỗi người, ko gian của tình yêu lứa đôi, ko gian của nỗi thương nhớ. Ý niệm về non sông được gợi ra từ việc chia tách hai yếu tố hợp thành là đất và nước với những liên tưởng gợi ra từ đó. Sử dụng lỗi chiết tự nhưng mà vẫn ko ngô nghê, vẫn thật duyên dáng và ý nhị, có thể gợi ra cho thấy một quan niệm mang những đặc điểm riêng của dân tộc ta về khái niệm non sông, nhưng mà tư duy thơ có thể tách ra, nhấn mạnh.

     Đất mở ra cho anh một chân trời tri thức, nước tẩy rửa tâm hồn em trong sáng dịu hiền. Cùng với thời kì lớn lên non sông trở thành nơi anh và em hò hứa hẹn. Ko những thế, non sông còn là người bạn san sẻ những tình cảm nhớ mong của những người đang yêu. Đất và nước tách rời lúc anh và em đang là hai cá thể, còn hòa hợp lúc anh và em kết lại thành ta. Chiếc khăn – biểu tượng của nỗi thương nhớ – đã từng làm bao trái tim tuổi xanh bâng khuâng: “Khăn thương nhớ người nào, Khăn rơi xuống đất…”, một lần nữa lại khiến lòng người xúc động, bổi hổi trước tình cảm chân tình của những tâm hồn mến thương say đắm.

     Đất Nước còn là nơi trở về của những tâm hồn thiết tha với quê hương. Hình ảnh con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc, con cá ngư ông móng nước biển khơi mang phong cách dân ca miền Trung, thấm đẫm lòng yêu quê hương cả tác giả. Đất Nước mình bình dị, thân thuộc nhưng đôi lúc cũng lớn rộng, tráng lệ và kì vĩ vô cùng, nhất là đối với những người đi xa. Dù chim ham trái chín ăn xa, thì cũng giật thót nhớ gốc cây đa lại về. Gia đình Việt Nam là như thế, lúc nào cũng hướng về quê hương, hướng về cội nguồn .

    Đất Nước trường tồn trong ko gian và thời kì: Thời kì đằng đẵng, ko gian mênh mông để mãi mãi là nơi dân mình đoàn viên, là ko gian sống sót của tập thể Việt Nam qua bao thế hệ. Nguyễn Khoa Điềm gợi lại truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ, về truyền thuyết Hùng Vương và ngày giỗ Tổ. Nhắc lại Lạc Long Quân và Âu Cơ, nhắc tới ngày giỗ Tổ, Nguyễn Khoa Điềm muốn nhắc nhở mọi người nhớ về cội nguồn của dân tộc. Dù bôn ba chốn nào, người dân Việt Nam cũng đều hướng về đất Tổ, nhớ tới dòng giống Rồng Tiên của mình.

     Nhắc tới chuyện xưa đó như để khẳng định, cũng là để nhắc nhở:

Những người nào đã khuất

Những người nào hiện thời

Yêu nhau và sinh con đẻ cái

Gánh vác phần người đi trước để lại

Dặn dò con cháu chuyện ngày mai

     Cảm hứng thơ của tác giả có vẻ phóng túng, tự do nhưng thật ra đây là một hệ thống lập luận khá rõ nhưng mà chủ yếu là tác giả trình bày non sông trong ba phương diện: trong chiều rộng của ko gian lãnh thổ địa lí, trong chiều dài thăm thẳm của thời kì lịch sử, trong bề dày của văn hóa – phong tục, lối sống tâm hồn và tính cách dân tộc.

    Ba phương diện đó được trình bày gắn bó thống nhất và ở bất kỳ phương diện nào thì tư tưởng non sông của nhân dân vẫn là tư tưởng mấu chốt, nó như một hệ qui chiếu mọi xúc cảm và suy tưởng của thi sĩ.

    Và cụ thể hơn nữa, thân thiện hơn nữa, Tổ quốc ở ngay trong máu thịt của mỗi chúng ta:

Trong anh và em hôm nay

Đều có một phần non sông

   Tổ quốc đã thấm tự nhiên vào máu thịt, đã hóa thành máu xương của mỗi con người, vì thế sự sống của mỗi tư nhân ko phải là riêng của mỗi con người nhưng mà là của cả non sông. Mỗi con người đều thừa hưởng ít nhiều di sản văn hóa vật chất và ý thức của non sông, phải giữ gìn và bảo vệ để làm nên non sông muôn thuở.

   Từ những quan niệm tương tự về non sông, phần sau của tác phẩm tác giả tập trung làm nổi trội tư tưởng: Tổ quốc của nhân dân, chính Nhân dân là người đã thông minh ra Tổ quốc.

    Tư tưởng đó đã dẫn tới một cái nhìn mới mẻ, có chiều sâu về địa lí, về những danh lam thắng cảnh trên khắp mọi miền non sông. Những núi Vọng Phu, hòn Trống Mái, những núi Bút non Nghiên… ko còn là những cảnh thú tự nhiên nữa nhưng mà được cảm nhận thông qua những tình cảnh, số phận của nhân dân, được nhìn nhận như là những đóng góp của nhân dân, sự hóa thân của những con người ko tên tuổi: “Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Tổ quốc những núi Vọng Phu, Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái”, “Người học trò thắng cảnh”. Ở đây cảnh vật tự nhiên qua cách nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, hiện lên như một phần tâm hồn, máu thịt của nhân dân. Chính nhân dân đã tạo dựng nên non sông, đã đặt tên, đã ghi dấu vết cuộc đời mình lên mỗi ngọn núi, dòng sông. Từ những hình ảnh, những cảnh vật, những hiện tượng cụ thể, thi sĩ qui nạp thành một nói chung thâm thúy:

Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi

Chẳng mang một dáng hình, một ước ao, một lối sống ông cha

Ôi ! Tổ quốc sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy

Những cuộc đời đã hóa núi sông ta.

    Tư tưởng Tổ quốc của nhân dân đã chi phối cách nhìn của thi sĩ lúc nghĩ về lịch sử bốn nghìn năm của non sông. Thi sĩ ko ca tụng các triều đại, ko nói tới những người hùng được sử sách lưu danh nhưng mà chỉ tập trung nói tới những con người vô danh, tầm thường, bình dị. Tổ quốc trước hết là của nhân dân, của những con người vô danh bình dị đó.

Họ đã sống và chết

Giản dị và bình tâm

Ko người nào nhớ mặt đặt tên

Nhưng họ đã làm ra Tổ quốc

    Họ lao động và chống giặc ngoại xâm, họ đã giữ và truyền lại cho các thế hệ ngày mai các trị giá văn hóa, văn minh, ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói, tên xã, tên làng tới những truyện thần thoại, câu tục ngữ, ca dao. Mạch xúc cảm lắng tụ lại để cuối cùng dẫn tới cao trào, làm nổi trội lên tư tưởng mấu chốt của cả bài thơ vừa bất thần, vừa giản dị và lạ mắt:

Tổ quốc này là Tổ quốc nhân dân

Tổ quốc của Nhân dân, Tổ quốc của ca dao thần thoại

     Một khái niệm giản dị, bất thần về Tổ quốc. Tổ quốc của ca dao thần thoại nhưng vẫn trình bày những phương diện quan trọng nhất của truyền thống nhân dân, của dân tộc: Thật đắm say trong tình yêu, biết quí trọng tình nghĩa và cũng thật quyết liệt trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

     Những câu thơ khép lại tác phẩm ca tụng vẻ đẹp của cảnh sắc quê hương với một tâm hồn sáng sủa phơi phới. Tất cả ồ ạt tuôn chảy trong tâm trí người đọc những tí tách reo vui …

     Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm đã góp thêm thành công cho mảng thơ viết về Tổ quốc. Từ những cảm nhận mang tính thân thiện, thân thuộc, Tổ quốc ko còn xa lạ, trừu tượng nhưng mà trở thành thân thiết nhưng vẫn rất thiêng liêng. Đọc Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm ta ko chỉ tìm về cội nguồn dân tộc nhưng mà còn khơi dậy ý thức dân tộc trong mỗi con người Việt Nam trong mọi thời đại.

Thông qua dàn ý và một số bài văn mẫu Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm tiêu biểu được bangtuanhoan.edu.vn tuyển chọn từ những bài viết xuất sắc của các bạn học trò. Mong rằng các em sẽ có khoảng thời kì vui vẻ và hữu ích lúc học môn Văn!

Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn

Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12

[rule_{ruleNumber}]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

[rule_3_plain]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

Tổng hợp Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và biên soạn. Qua dàn ý và các bài văn mẫu được biên soạn ngắn gọn, cụ thể, hay nhất dưới đây sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu, các cách hành văn không giống nhau, qua đó có thể tiếp cận tác phẩm với cái nhìn đa chiều, mới mẻ hơn. Mời các bạn cùng xem!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 12 Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 23 Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước qua những luận điểm cụ thể 4 Phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – Bài mẫu
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 1

Mở bài:
– Giới thiệu chung về Nguyễn Khoa Điềm và trường ca Mặt đường khát vọng.
– Giới thiệu chung về vị trí, nội dung chính của đoạn trích Đất Nước.
Thân bài:

Phần 1: Cảm nhận về non sông:
a. Tổ quốc được cảm nhận ở nhiều phương diện:
* Phương diện lịch sử, văn hoá dân tộc: Tổ quốc có từ bao giờ?
– Tổ quốc gắn liền với:
  + Văn hoá lâu đời của dân tộc: truyện cổ tích, phong tục.
  + Cuộc trường chinh ko ngơi nghỉ: chống ngoại xâm, cuộc sống lao động vất vả.
   => Tổ quốc được tạo nên và tăng trưởng theo quá trình sống của mỗi con người, rất bình dị, thân thuộc và thân thiện.
    => Nghệ thuật: Giọng thơ nhẹ nhõm, âm hưởng đầy quyến rũ đã đưa ta về với cội nguồn của non sông : Một non sông vừa cụ thể vừa huyền ảo đã có từ rất lâu đời.
* Phương diện ko gian địa lí và thời kì lịch sử: Tổ quốc là gì?
– Phương diện ko gian:
Chiết tự: Đất / nước (mới mẻ, lạ mắt, mang tính cá thể, hết sức táo tợn).
 + Ko gian thân thiện với con người: nơi sinh hoạt của mỗi người, ko gian tuyệt diệu của tình yêu và nỗi nhớ đầy thơ mộng với bao kỉ niệm ngọt ngào.
  + Tổ quốc cũng chính là ko gian sống sót của tập thể dân tộc qua bao thế hệ: Từ quá khứ (Những người nào đã khuất), hiện nay (Những người nào hiện thời), tới các thế hệ tương lai (Dặn dò con cháu chuyện ngày mai). Tất cả đều ko quên nguồn cội: “Hằng năm ăn đâu làm đâu. Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ”.
   => Nguyễn Khoa Điềm nhìn non sông ở cự li gần và ông đã phát xuất hiện một non sông hết sức thân quen, một non sông dễ thương đối với mỗi tư nhân con người.
   => Tổ quốc hiện lên thiêng liêng những vẫn thân thiện, gắn bó với mỗi con người. Là sự thống nhất giữa tư nhân với tập thể.
– Phương diện thời kì:
   + Đất Nước được cảm nhận suốt chiều dài thời kì lịch sử từ quá khứ tới hiện nay và tương lai:  Đó là một non sông thiêng liêng, hào hùng trong quá khứ (gắn liền với huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ, truyền thuyết về các vua Hùng dựng nước), giản dị, thân thiện trong hiện nay (Trong anh và trong em…) và triển vọng sáng tươi trong tương lai (Mai này con ta…).
    => Với một cảm nhận tương tự về non sông, ko có gì khó hiểu lúc Nguyễn Khoa Điềm nhìn thấy một phần Đất Nước trong mỗi chúng ta hiện nay. Tổ quốc ko tồn tại ở đâu xa xôi nhưng mà kết tinh, hóa thân ngay trong cuộc sống của mỗi con người.
b. Trách nhiệm của thế hệ mình với non sông:
    + Tổ quốc kết tinh trong sự sống, trong máu thịt của mỗi tư nhân.
    + Tình yêu lứa đôi thống nhất, hài hoà với tình yêu non sông.
    + Sự tăng trưởng từ tư nhân, tình yêu lứa đôi tới tình yêu đồng loại + liên kết với hình ảnh “Tổ quốc vẹn tròn to lớn” => gợi tả tình kết đoàn dân tộc (làm nên sức mạnh Việt Nam).
– Trách nhiệm của thế hệ mình:
    + Tổ quốc – “máu xương” của mỗi con người-là những trị giá vật chất và ý thức nhưng mà mỗi người được thừa hưởng.
    + Trách nhiệm của mỗi người: phải biết san sẻ, hoá thân.
   => Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc muôn thuở (nghĩa vụ).
   + Nghệ thuật:
   => Âm điệu “em ơi em” => trữ tình thiết tha.
   => Dùng từ “hoá thân”(#hi sinh): hiến dâng, hoà nhập, sống còn vì non sông => thâm thúy, giàu ý nghĩa.
   => Lời thơ giản dị nhưng mang ý nghĩa sâu xa.
   => Ý thơ mang tính chất tâm tư nhiều hơn là kêu gọi, giáo huấn nên sức truyền cảm rất mạnh.
Phần 2: Tư tưởng Đất Nước của Nhân dân
* Ko gian địa lí
“Những người vợ nhớ chồng …
… Bà Đen, Bà Điểm”
– Dưới cái nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, tự nhiên địa lí của Đất Nước ko chỉ là thành phầm của tạo hoá nhưng mà còn được tạo nên từ cuộc đời và số phận của Nhân dân, từ: người vợ nhớ chồng, cặp vợ chồng yêu nhau, người học trò nghèo, tới những người dân vô danh được gọi bằng những cái tên mộc mạc như Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm.
– Từ đó, tác giả đi tới một kết luận mang tính nói chung:
“ Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi
…
Những cuộc đời đã hoá núi sông ta.”
  => Theo tác giả: những thắng cảnh đẹp, những địa danh nổi tiếng khắp mọi miền của non sông đều do nhân dân tạo ra, đều kết tinh của bao công sức và khát vọng của nhân dân, của những con người tầm thường, vô danh.
* Thời kì lịch sử
– Chính nhân dân, những con người bình dị, vô danh đã “Làm nên Đất Nước muôn thuở”. Và vì vậy, lúc cảm nhận Đất Nước bốn nghìn năm lịch sử, thi sĩ ko nói tới các triều đại, các người hùng nhưng mà nhấn mạnh tới những con người vô danh, bình dị:
“Có biết bao người con gái đàn ông
… Nhưng họ làm ra non sông”
   => Chọn nhân dân ko tên tuổi kế tục nhau làm nên non sông là nét mới mẻ lạ mắt của Nguyễn Khoa Điềm.
* Bản sắc văn hoá
– Cũng chính nhân dân là người lưu giữ và bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc.
“Họ giữ và truyền cho ta…
… hái trái”
– Đại từ “Họ” đặt đầu câu + nhiều động từ “giữ, truyền, gánh”
  => Vai trò của nhân dân trong việc giữ gìn và lưu truyền văn hoá qua các thế hệ.
– Chính những con người “giản dị và bình tâm”, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” đã giữ giàng và truyền lại cho thế hệ ngày mai mọi trị giá ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói tới cả tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân.
– Họ có công trong việc chống ngoại xâm, dẹp nội thù:
“Có ngoại xâm…
… vùng lên đánh bại”
    => Họ giữ yên lãnh thổ và xây dựng cuộc sống hoà bình.
– Điểm tụ hội và cũng là cao điểm của xúc cảm trữ tình trong đoạn thơ là ở câu:
“Để cho Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân”.
    + Lúc nói tới Đất Nước của Nhân dân, tác giả mượn văn học dân gian để nhấn mạnh thêm vẻ đẹp của non sông: “Đất Nước của ca dao thần thoại”
    + Từ nền văn học dân gian, thi sĩ đã khám phá ra những vẻ đẹp tâm hồn và tính cách của dân tộc:
   => Họ là những con người yêu say đắm và thuỷ chung: “Dạy anh yêu em từ thuở trong nôi”
   => Quý trọng tình nghĩa: “Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội”
    => Quyết liệt trong tranh đấu với quân thù: “Biết trồng tre đợi ngày thành gậy – Đi trả thù nhưng mà ko sợ lâu dài”
– Kết thúc đoạn thơ là hình ảnh dòng sông với những điệu hò:
“Ơi những dòng sông bắt nước từ đâu
Nhưng lúc về Đất Nước mình bắt lên câu hát
Người tới hát lúc chèo đò, kéo thuyền vượt thác
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi”
   => Như muốn kéo dài thêm nhạc điệu ngân nga với nhìêu cung bậc của bản trường ca về Đất Nước.
Kết bài:
     Cảm nhận chung về bài thơ. 
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 2

Mở bài:
– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm: ông thuộc thế hệ thi sĩ chống Mĩ cứu nước, thơ ông là sự liên kết giữa xúc cảm nồng nàn và chất triết lí, suy tư của người trí thức về non sông, con người.
– Giới thiệu về bài thơ Tổ quốc: được trích trong trường ca Mặt đường khát vọng, là một bài thơ có chất triết lí thâm thúy, trình bày tư tưởng “Tổ quốc của nhân dân”.
Thân bài
* Tổ quốc được cảm nhận từ phương diện lịch sử, văn hóa, chiều sâu của ko gian, chiều dài của thời kì
* Tổ quốc có từ bao giờ? (lí giải cội nguồn của non sông) (9 câu đầu)
– Tác giả khẳng định một điều thế tất: “Lúc ta lớn lên non sông đã có rồi”, điều này thôi thúc mỗi con người muốn tìm tới nguồn cội non sông.
– Tổ quốc bắt nguồn từ những diều bình dị, thân thiện trong đời sống của người Việt Nam từ xa xưa: “ngày xửa ngày xưa” gợi nhớ tới câu mở đầu các câu chuyện dân gian, “miếng trầu” gợi nhớ tục ăn trầu của người Việt và truyện cổ tích trầu cau, “Tóc mẹ thì bới sau đầu”: thói quen búi tóc của những người phụ nữ Việt Nam, “Thương hau bằng gừng cay muối mặn” thói quen tâm lí, truyền thống mến thương của dân tộc.
– Tổ quốc trưởng thành cùng quá trình lao động sản xuất “cái kèo cái cột thành tên”, “một nắng hai sương”, quá trình đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
– Nhận xét: Tác giả có cái nhìn mới mẻ về cội nguồn non sông, non sông bắt nguồn từ chiều sâu văn hóa, văn học, lịch sử và truyền thống dân tộc.
* Khái niệm về non sông (28 câu thơ tiếp theo)
– Về phương diện ko gian địa lí:
    + Tác giả tách riêng hai yếu tố “đất” và “nước” để suy tư một cách thâm thúy.
    + Tổ quốc là ko gian riêng tư thân thuộc gắn với ko gian sinh hoạt của mỗi con người: “nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”; gắn với kỉ niệm tình yêu lứa đôi: “nơi em đánh rơi … thương thầm”.
    + Tổ quốc là ko gian rộng lớn trù phú, ko gian sống sót của tập thể qua bao thế hệ: “Đất là nơi con chim phượng hoàng … dân mình đoàn viên”.
– Nhìn non sông được nhìn xuyên suốt chiều dài lịch sử từ quá khứ, hiện nay tới tương lai:
    + Trong quá khứ non sông là nơi thiêng liêng, gắn với truyền thuyết, huyền thoại: “Đất là nơi chim về … trong bọc trứng”
    + Trong hiện nay: non sông có trong tấm lòng mỗi con người, mỗi người đều thừa hưởng những trị giá của non sông, lúc có sự gắn kết giữa mỗi người non sông sẽ nồng thắm, hài hòa, lớn lao. Đó là sự gắn kết giưa cái riêng và cái chung.
    + Trong tương lai: thế hệ trẻ sẽ “mang non sông đi xa” “tới những ngày mộng mơ”, non sông sẽ trường tồn, vững bền.
– Suy tư về trách nhiệm của mỗi tư nhân với non sông: “Phải biết gắn bó và san sẻ”, đóng góp, hi sinh để góp phần dựng xây non sông.
– Nhận xét: qua cái nhìn toàn diện của thi sĩ, non sông hiện lên vừa thân thiện, thân thuộc lại vừa thiêng liêng, hào hùng và trường tồn tới muôn thuở sau.
* Tư tưởng mấu chốt, cảm nhận về non sông: non sông của nhân dân
– Tự nhiên địa lí của non sông ko chỉ là thành phầm của tạo hóa nhưng mà được tạo nên từ phẩm chất và số phận của mỗi người, là một phần máu thịt, tâm hồn con người:
    + Nhờ tình nghĩa mến thương, thủy chung nhưng mà có “hòn Vọng Phu”, “hòn Trống Mái”
    + Nhờ ý thức quật cường, người hùng trong quá trình dựng nước và giữ nước nhưng mà có những ao đầm, di tích lịch sử về quá trình dựng nước.
    + Nhờ truyền thống hiếu học nhưng mà có những “núi Bút non Nghiên”
– Nhân dân làm nên lịch sử 4000 năm:
    + Họ là những người đàn ông, con gái bình dị nhưng luôn túc trực tình yêu nước.
    + Tác giả nhấn mạnh tới những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi tư nhân với lịch sử dân tộc.
– Nhân dân tạo ra và giữ gìn những trị giá vật chất, ý thức cho non sông: văn hóa: “truyền hạt lúa”, “truyền lửa”, “truyền giọng nói”, “gánh theo tên xã, tên làng”, … từ đó xây dựng nền tảng tăng trưởng non sông lâu bền.
– Tư tưởng mấu chốt, cảm hứng bao trùm cả đoạn trích: “non sông này là non sông của nhân dân non sông của ca dao thần thoại”, non sông đó trình bày qua tâm hồn con người: biết mến thương, biết quý trọng trọng tình nghĩa, công sức và biết tranh đấu vì non sông.
– Nhận xét:
    + Về nội dung: đoạn trích “Tổ quốc” đã trình bày cái nhìn mới mẻ về non sông trên nhiều phương diện: văn hóa, lịch sử, địa lí dựa trên tư tưởng mấu chốt: “non sông của nhân dân”.
    + Về nghệ thuật: sử dụng nhiều chủng loại và thông minh chất liệu văn hóa dân gian, tiếng nói giàu chất suy tư, triết luận thâm thúy.
Kết bài:
– Khẳng định lại trị giá của đoạn trích: đoạn trích đã nhấn mạnh tư tưởng “non sông của nhân dân”, trình bày ý thức yêu nước của tác giả, đánh thức ý thức yêu nước trong mỗi con người.
– Nêu cảm nhận riêng về đoạn trích non sông và có liên hệ thực tiễn tới trách nhiệm của thế hệ hôm nay với non sông.
Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước qua những luận điểm cụ thể 

A, Tổ quốc được cảm nhận bằng chiều dài của tư tưởng,chiều dài của lịch sử dân tộc ( 42 câu thơ đầu)
1, Những cảm nhận mới mẻ về non sông
– Đất Nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa,từ nhịp độ nghìn đời của những câu chuyện cổ tích của bà,của mẹ,có trong những điều bình dị của cuộc sống.
– Đất Nước hiện thân trong những điều bình dị,thân thiện : từ “miếng trầu “ bà ăn cùng với những tập tục,thói quen bới tóc sau đầu của mẹ,là tình cha nghĩa mẹ mặn nồng sắt son” gừng cay muối mặn”,là những cái kèo cái cột,là hạt gạo trắng ngần trong đời sống lao động của người dân.
2 , Khái niệm về Đất Nước
– Đất Nước là ko gian hò hứa hẹn của lứa đôi,là nơi “ em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”.
– Sự cảm nhận non sông trên phương diện ko gian,thời kì và nguồn cội: 
+ Chiều rộng của ko gian: tráng lệ hùng vĩ của núi cao,rừng biển rộng lớn,là ko gian sống sót của dân tộc qua nhiều thế hệ tiếp nối nhau quản lí từ dãy Trường Sơn: “ nơi con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” tới bờ biển Đông sóng vỗ mênh mông nơi” con cá ngư ông móng nước biển khơi”.
+ Chiều dài của thời kì: được cảm nhận từ quá khứ tới hiện nay,những con người đều là con của mẹ Âu Cơ trong truyền thuyết nghìn đời .
+ Chiều sâu của nguồn cội: truyền thuyết Hùng Vương đã xuyên sâu từ quá khứ,hiện nay và tương lai,mỗi con dân đất Viêt đều hướng tấm lòng thành kính và ngưỡng vọng thiêng liêng đối với ông bà tổ tiên.
3 , Sự nhận thức và ý thức trách nhiệm
– Đất Nước hóa thân vào cái” cầm tay”  tràn đầy tình: với “ anh và em” là biểu thị của tình yêu gắn bó,với “ mọi người biểu thị cho sự kết đoàn,đồng lòng để dựng xât một Đất Nước “ vẹn tròn ,to lớn” => tác giả hướng tới mối quan hệ giữa cái riêng và cái chung,cụ thể và trừu tượng,vật chất và ý thức.
– Trong mỗi con người “ đều có một phần Đất Nước” phải biết” gắn bó” ,” san sẻ” và “ hóa thân” để tăng trưởng non sông giàu đẹp muôn thuở.
B . Tư tưởng non sông của nhân dân (còn lại)
1 , Tổ quốc do Nhân dân mở rộng ,xây dựng ,giữ gìn
– Tác giả cảm nhận Đất Nước qua những địa danh nhưng mà mỗi địa danh đều mang một vẻ đẹp tâm hồn của nhân dân ta: núi Vọng Phu,hòn Trống Mái,đất tổ Hùng Vương,trăm ao đầm về truyền thuyết Thánh Gióng,núi Bút non Nghiên…
– Tổ quốc hiện lên vừa thiêng liêng vừa thân thiện ,Đất Nước đã thấm sâu vào tâm hồn ,máu  thịt của Nhân dân
2 , Chiều dài lịch sử thời kì của Đất Nước do Nhân dân xây dựng và bảo vệ
– Suốt 4000 năm nhân dân lam lũ tảo tần,là tập thể người hùng trận mạc sống giản dị,chết bình tâm,họ đã làm ra Đất Nước bằng chính máu xương của mình => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ mở rộng và giữ giàng Đất Nước.
– Nhân dân truyền lửa và giữ hồn cho dân tộc,tư tưởng Đất Nước của nhân dân được dồn  tụ vào lời khẳng định:” Để Đất Nước này là Tổ quốc của Nhân Dân” => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ dựng xây,tăng trưởng Đất Nước.
3 , Tổ quốc do Nhân dân giữ giàng và lưu truyền tạo nên chiều sâu văn hóa,phong tục,lối sống muôn thuở
– Văn hóa dân gian: 
+ say đắm thủy chung trong tình yêu: “ yêu em từ thuở trong nôi” 
+ trân trọng công lao tình nghĩa: “ cầm vàng nhưng mà lội qua sông/ Vàng rơi k tiếc tiếc công cầm vàng.
+ quật cường,kiên cường,quyết liệt: “thù này ắt hẳn còn lâu/ Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”
– Bức tranh văn hóa: những điệu hò hùng tráng trên sông Mã,ca Huế ngọt ngào trên sông Hương,tiếng đờn ca tài tử tha thiết trên sông Tiền,sông Hậu… chảy trôi theo những dòng sông chẳng biết tự miền đất nào đã hòa vào tâm hồn Việt Nam bồi đắp,tạo nên nên một nền văn hóa” trăm dáng,trăm hình “ nhưng mà Nhân dân là chủ sở hữu chân chính.
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước (hay nhất)  
Mở bài:
Sơ lược về nền văn học 1945-1975, giới thiệu tác phẩm.
Thân bài:
1. Đất Nước có từ bao giờ?
– Đất Nước đã có từ rất lâu đời, gắn liền với những truyền thuyết, với những câu chuyện cổ tích đã có từ những ngày xửa, ngày xưa.
– Gợi ra những truyền thống tốt đẹp của dân tộc từ những câu chuyện cổ tích, truyền thuyết.
+ Sự tích Trầu Cau, khơi gợi lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó là tình nghĩa anh em sâu đậm, tình nghĩa vợ chồng son sắt thủy chung, gợi lại những cái phong tục đẹp của nhân dân ta đó là tục ăn trầu nhuộm răng.
+ Truyền thuyết Thánh Gióng vô cùng thân thuộc, gợi nhắc về truyền thống yêu nước, quật cường đứng lên chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
–  Đất Nước có từ rất lâu đời, kể từ những thuần phong mỹ tục.
+ “Tóc mẹ thì bới sau đầu”, nhắc người đọc nhớ lại phong tục búi tóc thành búi tóc tròn, thấp sau gáy của các bà, các mẹ thời xưa.
+“Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn”, chính là đại diện cho truyền thống coi trọng tình nghĩa vợ chồng.
+ Đất Nước có từ rất lâu đời được tạo nên cùng với tiến trình tăng trưởng của con người Việt Nam trong cuộc sống đời thường biết làm nhà, biết trồng lúa,…
2. Tổ quốc là gì?
– Về ko gian địa lý, Đất Nước là nơi con người sinh sống, hò hứa hẹn “là nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”,… là ko gian thân thiện, thân thiết. Nhưng Đất Nước cũng lại mang dáng vẻ kỳ vĩ lớn lao như những “núi bạc”’, “biển khơi” là nơi nhân dân tìm về sau những tháng ngày xa quê hương.
– Về thời kì lịch sử:
+  Quá khứ đó là một Đất Nước thiêng liêng và lớn lao, lúc tác giả gợi nhắc về nòi cao quý của dân tộc ta, vốn là con rồng cháu tiên. Đồng thời còn gợi nhắc về truyền thống hào hùng dựng nước và giữ nước của ông cha.
+ Trong hiện nay, Đất Nước hiện lên một cách thân thiện và thân thuộc, hiện diện ở trong mỗi con người, bao gồm tiếng nói để con người giao tiếp tư duy, bao gồm cả những phong tục tập quán tốt đẹp vẫn tồn tại trong từng nếp sống.
+ Trong tương lai đó là một Đất Nước với triển vọng tươi sáng, những thế hệ tương lai được kỳ vọng, được đặt lên vai cái trách nhiệm lớn lên cả về trí tuệ lẫn tầm vóc, để làm nên những điều kỳ diệu cho cả dân tộc cả Đất Nước.
3. Tư tưởng Đất Nước của nhân dân:
* Trên phương diện ko gian địa lý:
–  Cảm nhận Đất Nước qua những địa danh thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam bình nhắc tên chúng một cách dày đặc trong từng ý thơ, gửi gắm niềm tự hào của tác giả đối với quê hương, non sông.
– Gợi nhắc những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
– Nhấn mạnh việc non sông chúng ta là một dải non sông nối tiếp, từ đó gợi lên ý chí thống nhất Tổ quốc, Nam Bắc một nhà của nhân dân ta.
– Biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn Việt, đó là đức tính thủy chung son sắt trong tình cảm vợ chồng, là ý chí quyết tâm chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, nhắc lại thuở dựng nước thiêng liêng và hào hùng, rồi còn gợi lại cả truyền thống hiếu học của nhân dân ta, đặc trưng là cả những điều giản dị nhất như con cóc, con gà cũng làm nên thắng cảnh cho quê hương.
=> Khẳng định một cách mạnh mẽ tư tưởng Đất Nước của nhân dân bởi Đất Nước là do nhân dân cùng góp công, góp sức làm nên của Nguyễn Khoa Điềm. 
* Phương diện thời kì lịch sử:
– Suốt 4000 năm lịch sử, nhân dân luôn đứng dậy đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” nhưng họ chính là những người làm ra Đất Nước.
– Nhân dân ko chỉ là người xây dựng và bảo vệ Đất Nước nhưng mà nhân dân còn là người làm nhiệm vụ vô cùng thiêng liêng đó là truyền lại cho thế hệ tiếp nối những trị giá văn hóa vật chất và ý thức.
* Trên phương diện văn hóa:
–  Tác giả đã chọn ra ba câu ca dao tiêu biểu để gợi ra 3 vẻ đẹp tâm hồn của người Việt Nam, cũng chính là 3 nét đẹp văn hóa tiêu biểu” của dân tộc Việt nói chung.
– “Yêu em từ thuở trong nôi/Em nằm em khóc anh ngồi anh ru”, nét đẹp say đắm trong tình yêu, biết mến thương những con người ở xung quanh mình
– “Cầm vàng nhưng mà lội qua sông/Vàng rơi ko tiếc, tiếc công cầm vàng”, từ đó thấy được vẻ đẹp của lòng biết quý trọng tình nghĩa hơn là những trị giá vật chất tầm thường.
-“Thù này ắt hẳn còn lâu/Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”, gợi ra vẻ đẹp dẻo dai trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta từ bao đời nay. 
Kết bài:
Tổng kết trị giá nội dung nghệ thuật.
Phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – Bài mẫu
      Tổ quốc luôn là tiếng gọi thiêng liêng muôn thuở, muôn nơi và của bao triệu trái tim con người. Tổ quốc đi vào đời chúng ta qua những lời ru ngọt ngào êm dịu, qua những làn điệu dân ca mượt nhưng mà và những vần thơ sâu lắng, thiết tha và rất đỗi tự hào của bao lớp thi nhân. Ta bắt gặp một hình tượng non sông đau thương nhưng vẫn ngời lên ý chí đấu tranh trong trang thơ Nguyễn Đình Thi đồng thời cũng rất dịu dàng ý tứ trong thơ Hoàng Cầm. Nhưng với Nguyễn Khoa Điềm, ta bắt gặp một cái nhìn trọn vẹn, tổng hợp từ nhiều phương diện không giống nhau về một non sông của nhân dân. Tư tưởng đó đã qui tụ mọi cách nhìn và cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm về non sông. Thông qua những vần thơ liên kết giữa xúc cảm và suy nghĩ, trữ tình và chính luận, thi sĩ muốn thức tỉnh ý thức, ý thức dân tộc, tình cảm với nhân dân, non sông của thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước .
       Mở đầu đoạn trích là giọng thơ nhẹ nhõm, thủ thỉ như những lời tâm tình liên kết với hình ảnh thơ bình dị thân thiện đưa ta trở về với cội nguồn non sông.
Lúc ta lớn lên Tổ quốc đã có rồi
Đất Nước có trong những cái ngày xửa
Ngày xưa mẹ thường hay kể
Đất Nước kể từ miếng trầu hiện thời bà ăn
Đất Nước lớn lên lúc dân mình biết trồng tre nhưng mà đánh giặc.
    Tổ quốc trước hết ko phải là một khái niệm trừu tượng nhưng mà là những gì rất thân thiện, thân thiết ở ngay trong cuộc sống bình dị của mỗi con người. Tổ quốc hiện hình trong câu chuyện cổ tích ngày xửa ngày xưa mẹ kể, trong miếng trầu của bà, cây tre trước ngõ… gợi lên một non sông Việt Nam bao dung hiền từ, thủy chung và sắt son tình nghĩa anh em, nhưng cũng vô cùng quyết liệt lúc chống quân xâm lược. Mỗi quả cau, miếng trầu, cây tre đều gợi về một vẻ đẹp ý thức Tổ quốc, đều thấm đẫm ngọn nguồn lịch sử dân tộc.
     Tổ quốc còn là hiện thân của những phong tục tập quán nghìn đời, minh chứng của một dân tộc giàu truyền thống văn hóa, giàu tình mến thương gắn bó với mái ấm gia đình. Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn. Gừng tất nhiên là cay, muối tất nhiên là mặn. Tình yêu cha mẹ mãi mãi mặn nồng như chính chân lí tự nhiên kia. Hình ảnh thơ khiến ta rưng rưng nhớ về một lời nhắc nhở thiết tha về tình nghĩa của một người nào đó hôm nào: Tay bưng đĩa muối chén gừng, Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.
      Tổ quốc còn là thành tựu của công cuộc lao động vất vả để sống sót, để dựng xây nhà cửa:
Cái kèo cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó.
     Ở đây Tổ quốc ko còn là một khái niệm trừu tượng nữa nhưng mà cụ thể, thân thuộc và giản dị biết bao. Việc tác giả sử dụng những chất liệu dân gian để trình bày suy tưởng của mình về non sông với quan niệm “Tổ quốc của nhân dân”.
    Vẫn bằng lời trò chuyện tâm tình với mỗi nhân vật hội thoại tưởng tượng, Nguyễn Khoa Điềm đã diễn giải khái niệm non sông theo kiểu riêng của mình:
Đất là nơi anh tới trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hứa hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm.
     Tổ quốc ko chỉ được cảm nhận bởi ko gian địa lí mênh mông từ rừng tới bể nhưng mà còn được cảm nhận bởi ko gian sinh hoạt tầm thường của mỗi người, ko gian của tình yêu lứa đôi, ko gian của nỗi thương nhớ. Ý niệm về non sông được gợi ra từ việc chia tách hai yếu tố hợp thành là đất và nước với những liên tưởng gợi ra từ đó. Sử dụng lỗi chiết tự nhưng mà vẫn ko ngô nghê, vẫn thật duyên dáng và ý nhị, có thể gợi ra cho thấy một quan niệm mang những đặc điểm riêng của dân tộc ta về khái niệm non sông, nhưng mà tư duy thơ có thể tách ra, nhấn mạnh.
     Đất mở ra cho anh một chân trời tri thức, nước tẩy rửa tâm hồn em trong sáng dịu hiền. Cùng với thời kì lớn lên non sông trở thành nơi anh và em hò hứa hẹn. Ko những thế, non sông còn là người bạn san sẻ những tình cảm nhớ mong của những người đang yêu. Đất và nước tách rời lúc anh và em đang là hai cá thể, còn hòa hợp lúc anh và em kết lại thành ta. Chiếc khăn – biểu tượng của nỗi thương nhớ – đã từng làm bao trái tim tuổi xanh bâng khuâng: “Khăn thương nhớ người nào, Khăn rơi xuống đất…”, một lần nữa lại khiến lòng người xúc động, bổi hổi trước tình cảm chân tình của những tâm hồn mến thương say đắm.
     Đất Nước còn là nơi trở về của những tâm hồn thiết tha với quê hương. Hình ảnh con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc, con cá ngư ông móng nước biển khơi mang phong cách dân ca miền Trung, thấm đẫm lòng yêu quê hương cả tác giả. Đất Nước mình bình dị, thân thuộc nhưng đôi lúc cũng lớn rộng, tráng lệ và kì vĩ vô cùng, nhất là đối với những người đi xa. Dù chim ham trái chín ăn xa, thì cũng giật thót nhớ gốc cây đa lại về. Gia đình Việt Nam là như thế, lúc nào cũng hướng về quê hương, hướng về cội nguồn .
    Đất Nước trường tồn trong ko gian và thời kì: Thời kì đằng đẵng, ko gian mênh mông để mãi mãi là nơi dân mình đoàn viên, là ko gian sống sót của tập thể Việt Nam qua bao thế hệ. Nguyễn Khoa Điềm gợi lại truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ, về truyền thuyết Hùng Vương và ngày giỗ Tổ. Nhắc lại Lạc Long Quân và Âu Cơ, nhắc tới ngày giỗ Tổ, Nguyễn Khoa Điềm muốn nhắc nhở mọi người nhớ về cội nguồn của dân tộc. Dù bôn ba chốn nào, người dân Việt Nam cũng đều hướng về đất Tổ, nhớ tới dòng giống Rồng Tiên của mình.
     Nhắc tới chuyện xưa đó như để khẳng định, cũng là để nhắc nhở:
Những người nào đã khuất
Những người nào hiện thời
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện ngày mai
     Cảm hứng thơ của tác giả có vẻ phóng túng, tự do nhưng thật ra đây là một hệ thống lập luận khá rõ nhưng mà chủ yếu là tác giả trình bày non sông trong ba phương diện: trong chiều rộng của ko gian lãnh thổ địa lí, trong chiều dài thăm thẳm của thời kì lịch sử, trong bề dày của văn hóa – phong tục, lối sống tâm hồn và tính cách dân tộc.
    Ba phương diện đó được trình bày gắn bó thống nhất và ở bất kỳ phương diện nào thì tư tưởng non sông của nhân dân vẫn là tư tưởng mấu chốt, nó như một hệ qui chiếu mọi xúc cảm và suy tưởng của thi sĩ.
    Và cụ thể hơn nữa, thân thiện hơn nữa, Tổ quốc ở ngay trong máu thịt của mỗi chúng ta:
Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần non sông
   Tổ quốc đã thấm tự nhiên vào máu thịt, đã hóa thành máu xương của mỗi con người, vì thế sự sống của mỗi tư nhân ko phải là riêng của mỗi con người nhưng mà là của cả non sông. Mỗi con người đều thừa hưởng ít nhiều di sản văn hóa vật chất và ý thức của non sông, phải giữ gìn và bảo vệ để làm nên non sông muôn thuở.
   Từ những quan niệm tương tự về non sông, phần sau của tác phẩm tác giả tập trung làm nổi trội tư tưởng: Tổ quốc của nhân dân, chính Nhân dân là người đã thông minh ra Tổ quốc.
    Tư tưởng đó đã dẫn tới một cái nhìn mới mẻ, có chiều sâu về địa lí, về những danh lam thắng cảnh trên khắp mọi miền non sông. Những núi Vọng Phu, hòn Trống Mái, những núi Bút non Nghiên… ko còn là những cảnh thú tự nhiên nữa nhưng mà được cảm nhận thông qua những tình cảnh, số phận của nhân dân, được nhìn nhận như là những đóng góp của nhân dân, sự hóa thân của những con người ko tên tuổi: “Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Tổ quốc những núi Vọng Phu, Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái”, “Người học trò thắng cảnh”. Ở đây cảnh vật tự nhiên qua cách nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, hiện lên như một phần tâm hồn, máu thịt của nhân dân. Chính nhân dân đã tạo dựng nên non sông, đã đặt tên, đã ghi dấu vết cuộc đời mình lên mỗi ngọn núi, dòng sông. Từ những hình ảnh, những cảnh vật, những hiện tượng cụ thể, thi sĩ qui nạp thành một nói chung thâm thúy:
Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi
Chẳng mang một dáng hình, một ước ao, một lối sống ông cha
Ôi ! Tổ quốc sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy
Những cuộc đời đã hóa núi sông ta.
    Tư tưởng Tổ quốc của nhân dân đã chi phối cách nhìn của thi sĩ lúc nghĩ về lịch sử bốn nghìn năm của non sông. Thi sĩ ko ca tụng các triều đại, ko nói tới những người hùng được sử sách lưu danh nhưng mà chỉ tập trung nói tới những con người vô danh, tầm thường, bình dị. Tổ quốc trước hết là của nhân dân, của những con người vô danh bình dị đó.
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Ko người nào nhớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm ra Tổ quốc
    Họ lao động và chống giặc ngoại xâm, họ đã giữ và truyền lại cho các thế hệ ngày mai các trị giá văn hóa, văn minh, ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói, tên xã, tên làng tới những truyện thần thoại, câu tục ngữ, ca dao. Mạch xúc cảm lắng tụ lại để cuối cùng dẫn tới cao trào, làm nổi trội lên tư tưởng mấu chốt của cả bài thơ vừa bất thần, vừa giản dị và lạ mắt:
Tổ quốc này là Tổ quốc nhân dân
Tổ quốc của Nhân dân, Tổ quốc của ca dao thần thoại
     Một khái niệm giản dị, bất thần về Tổ quốc. Tổ quốc của ca dao thần thoại nhưng vẫn trình bày những phương diện quan trọng nhất của truyền thống nhân dân, của dân tộc: Thật đắm say trong tình yêu, biết quí trọng tình nghĩa và cũng thật quyết liệt trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
     Những câu thơ khép lại tác phẩm ca tụng vẻ đẹp của cảnh sắc quê hương với một tâm hồn sáng sủa phơi phới. Tất cả ồ ạt tuôn chảy trong tâm trí người đọc những tí tách reo vui …
     Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm đã góp thêm thành công cho mảng thơ viết về Tổ quốc. Từ những cảm nhận mang tính thân thiện, thân thuộc, Tổ quốc ko còn xa lạ, trừu tượng nhưng mà trở thành thân thiết nhưng vẫn rất thiêng liêng. Đọc Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm ta ko chỉ tìm về cội nguồn dân tộc nhưng mà còn khơi dậy ý thức dân tộc trong mỗi con người Việt Nam trong mọi thời đại.
Thông qua dàn ý và một số bài văn mẫu Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm tiêu biểu được bangtuanhoan.edu.vn tuyển chọn từ những bài viết xuất sắc của các bạn học trò. Mong rằng các em sẽ có khoảng thời kì vui vẻ và hữu ích lúc học môn Văn!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

[rule_2_plain]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

[rule_2_plain]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

[rule_3_plain]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềm #hay #nhất

Tổng hợp Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và biên soạn. Qua dàn ý và các bài văn mẫu được biên soạn ngắn gọn, cụ thể, hay nhất dưới đây sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu, các cách hành văn không giống nhau, qua đó có thể tiếp cận tác phẩm với cái nhìn đa chiều, mới mẻ hơn. Mời các bạn cùng xem!
Xem nhanh nội dung1 Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 12 Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 23 Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước qua những luận điểm cụ thể 4 Phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – Bài mẫu
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 1

Mở bài:
– Giới thiệu chung về Nguyễn Khoa Điềm và trường ca Mặt đường khát vọng.
– Giới thiệu chung về vị trí, nội dung chính của đoạn trích Đất Nước.
Thân bài:

Phần 1: Cảm nhận về non sông:
a. Tổ quốc được cảm nhận ở nhiều phương diện:
* Phương diện lịch sử, văn hoá dân tộc: Tổ quốc có từ bao giờ?
– Tổ quốc gắn liền với:
  + Văn hoá lâu đời của dân tộc: truyện cổ tích, phong tục.
  + Cuộc trường chinh ko ngơi nghỉ: chống ngoại xâm, cuộc sống lao động vất vả.
   => Tổ quốc được tạo nên và tăng trưởng theo quá trình sống của mỗi con người, rất bình dị, thân thuộc và thân thiện.
    => Nghệ thuật: Giọng thơ nhẹ nhõm, âm hưởng đầy quyến rũ đã đưa ta về với cội nguồn của non sông : Một non sông vừa cụ thể vừa huyền ảo đã có từ rất lâu đời.
* Phương diện ko gian địa lí và thời kì lịch sử: Tổ quốc là gì?
– Phương diện ko gian:
Chiết tự: Đất / nước (mới mẻ, lạ mắt, mang tính cá thể, hết sức táo tợn).
 + Ko gian thân thiện với con người: nơi sinh hoạt của mỗi người, ko gian tuyệt diệu của tình yêu và nỗi nhớ đầy thơ mộng với bao kỉ niệm ngọt ngào.
  + Tổ quốc cũng chính là ko gian sống sót của tập thể dân tộc qua bao thế hệ: Từ quá khứ (Những người nào đã khuất), hiện nay (Những người nào hiện thời), tới các thế hệ tương lai (Dặn dò con cháu chuyện ngày mai). Tất cả đều ko quên nguồn cội: “Hằng năm ăn đâu làm đâu. Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ”.
   => Nguyễn Khoa Điềm nhìn non sông ở cự li gần và ông đã phát xuất hiện một non sông hết sức thân quen, một non sông dễ thương đối với mỗi tư nhân con người.
   => Tổ quốc hiện lên thiêng liêng những vẫn thân thiện, gắn bó với mỗi con người. Là sự thống nhất giữa tư nhân với tập thể.
– Phương diện thời kì:
   + Đất Nước được cảm nhận suốt chiều dài thời kì lịch sử từ quá khứ tới hiện nay và tương lai:  Đó là một non sông thiêng liêng, hào hùng trong quá khứ (gắn liền với huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ, truyền thuyết về các vua Hùng dựng nước), giản dị, thân thiện trong hiện nay (Trong anh và trong em…) và triển vọng sáng tươi trong tương lai (Mai này con ta…).
    => Với một cảm nhận tương tự về non sông, ko có gì khó hiểu lúc Nguyễn Khoa Điềm nhìn thấy một phần Đất Nước trong mỗi chúng ta hiện nay. Tổ quốc ko tồn tại ở đâu xa xôi nhưng mà kết tinh, hóa thân ngay trong cuộc sống của mỗi con người.
b. Trách nhiệm của thế hệ mình với non sông:
    + Tổ quốc kết tinh trong sự sống, trong máu thịt của mỗi tư nhân.
    + Tình yêu lứa đôi thống nhất, hài hoà với tình yêu non sông.
    + Sự tăng trưởng từ tư nhân, tình yêu lứa đôi tới tình yêu đồng loại + liên kết với hình ảnh “Tổ quốc vẹn tròn to lớn” => gợi tả tình kết đoàn dân tộc (làm nên sức mạnh Việt Nam).
– Trách nhiệm của thế hệ mình:
    + Tổ quốc – “máu xương” của mỗi con người-là những trị giá vật chất và ý thức nhưng mà mỗi người được thừa hưởng.
    + Trách nhiệm của mỗi người: phải biết san sẻ, hoá thân.
   => Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc muôn thuở (nghĩa vụ).
   + Nghệ thuật:
   => Âm điệu “em ơi em” => trữ tình thiết tha.
   => Dùng từ “hoá thân”(#hi sinh): hiến dâng, hoà nhập, sống còn vì non sông => thâm thúy, giàu ý nghĩa.
   => Lời thơ giản dị nhưng mang ý nghĩa sâu xa.
   => Ý thơ mang tính chất tâm tư nhiều hơn là kêu gọi, giáo huấn nên sức truyền cảm rất mạnh.
Phần 2: Tư tưởng Đất Nước của Nhân dân
* Ko gian địa lí
“Những người vợ nhớ chồng …
… Bà Đen, Bà Điểm”
– Dưới cái nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, tự nhiên địa lí của Đất Nước ko chỉ là thành phầm của tạo hoá nhưng mà còn được tạo nên từ cuộc đời và số phận của Nhân dân, từ: người vợ nhớ chồng, cặp vợ chồng yêu nhau, người học trò nghèo, tới những người dân vô danh được gọi bằng những cái tên mộc mạc như Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm.
– Từ đó, tác giả đi tới một kết luận mang tính nói chung:
“ Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi
…
Những cuộc đời đã hoá núi sông ta.”
  => Theo tác giả: những thắng cảnh đẹp, những địa danh nổi tiếng khắp mọi miền của non sông đều do nhân dân tạo ra, đều kết tinh của bao công sức và khát vọng của nhân dân, của những con người tầm thường, vô danh.
* Thời kì lịch sử
– Chính nhân dân, những con người bình dị, vô danh đã “Làm nên Đất Nước muôn thuở”. Và vì vậy, lúc cảm nhận Đất Nước bốn nghìn năm lịch sử, thi sĩ ko nói tới các triều đại, các người hùng nhưng mà nhấn mạnh tới những con người vô danh, bình dị:
“Có biết bao người con gái đàn ông
… Nhưng họ làm ra non sông”
   => Chọn nhân dân ko tên tuổi kế tục nhau làm nên non sông là nét mới mẻ lạ mắt của Nguyễn Khoa Điềm.
* Bản sắc văn hoá
– Cũng chính nhân dân là người lưu giữ và bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc.
“Họ giữ và truyền cho ta…
… hái trái”
– Đại từ “Họ” đặt đầu câu + nhiều động từ “giữ, truyền, gánh”
  => Vai trò của nhân dân trong việc giữ gìn và lưu truyền văn hoá qua các thế hệ.
– Chính những con người “giản dị và bình tâm”, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” đã giữ giàng và truyền lại cho thế hệ ngày mai mọi trị giá ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói tới cả tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân.
– Họ có công trong việc chống ngoại xâm, dẹp nội thù:
“Có ngoại xâm…
… vùng lên đánh bại”
    => Họ giữ yên lãnh thổ và xây dựng cuộc sống hoà bình.
– Điểm tụ hội và cũng là cao điểm của xúc cảm trữ tình trong đoạn thơ là ở câu:
“Để cho Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân”.
    + Lúc nói tới Đất Nước của Nhân dân, tác giả mượn văn học dân gian để nhấn mạnh thêm vẻ đẹp của non sông: “Đất Nước của ca dao thần thoại”
    + Từ nền văn học dân gian, thi sĩ đã khám phá ra những vẻ đẹp tâm hồn và tính cách của dân tộc:
   => Họ là những con người yêu say đắm và thuỷ chung: “Dạy anh yêu em từ thuở trong nôi”
   => Quý trọng tình nghĩa: “Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội”
    => Quyết liệt trong tranh đấu với quân thù: “Biết trồng tre đợi ngày thành gậy – Đi trả thù nhưng mà ko sợ lâu dài”
– Kết thúc đoạn thơ là hình ảnh dòng sông với những điệu hò:
“Ơi những dòng sông bắt nước từ đâu
Nhưng lúc về Đất Nước mình bắt lên câu hát
Người tới hát lúc chèo đò, kéo thuyền vượt thác
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi”
   => Như muốn kéo dài thêm nhạc điệu ngân nga với nhìêu cung bậc của bản trường ca về Đất Nước.
Kết bài:
     Cảm nhận chung về bài thơ. 
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điểm : Mẫu số 2

Mở bài:
– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm: ông thuộc thế hệ thi sĩ chống Mĩ cứu nước, thơ ông là sự liên kết giữa xúc cảm nồng nàn và chất triết lí, suy tư của người trí thức về non sông, con người.
– Giới thiệu về bài thơ Tổ quốc: được trích trong trường ca Mặt đường khát vọng, là một bài thơ có chất triết lí thâm thúy, trình bày tư tưởng “Tổ quốc của nhân dân”.
Thân bài
* Tổ quốc được cảm nhận từ phương diện lịch sử, văn hóa, chiều sâu của ko gian, chiều dài của thời kì
* Tổ quốc có từ bao giờ? (lí giải cội nguồn của non sông) (9 câu đầu)
– Tác giả khẳng định một điều thế tất: “Lúc ta lớn lên non sông đã có rồi”, điều này thôi thúc mỗi con người muốn tìm tới nguồn cội non sông.
– Tổ quốc bắt nguồn từ những diều bình dị, thân thiện trong đời sống của người Việt Nam từ xa xưa: “ngày xửa ngày xưa” gợi nhớ tới câu mở đầu các câu chuyện dân gian, “miếng trầu” gợi nhớ tục ăn trầu của người Việt và truyện cổ tích trầu cau, “Tóc mẹ thì bới sau đầu”: thói quen búi tóc của những người phụ nữ Việt Nam, “Thương hau bằng gừng cay muối mặn” thói quen tâm lí, truyền thống mến thương của dân tộc.
– Tổ quốc trưởng thành cùng quá trình lao động sản xuất “cái kèo cái cột thành tên”, “một nắng hai sương”, quá trình đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
– Nhận xét: Tác giả có cái nhìn mới mẻ về cội nguồn non sông, non sông bắt nguồn từ chiều sâu văn hóa, văn học, lịch sử và truyền thống dân tộc.
* Khái niệm về non sông (28 câu thơ tiếp theo)
– Về phương diện ko gian địa lí:
    + Tác giả tách riêng hai yếu tố “đất” và “nước” để suy tư một cách thâm thúy.
    + Tổ quốc là ko gian riêng tư thân thuộc gắn với ko gian sinh hoạt của mỗi con người: “nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”; gắn với kỉ niệm tình yêu lứa đôi: “nơi em đánh rơi … thương thầm”.
    + Tổ quốc là ko gian rộng lớn trù phú, ko gian sống sót của tập thể qua bao thế hệ: “Đất là nơi con chim phượng hoàng … dân mình đoàn viên”.
– Nhìn non sông được nhìn xuyên suốt chiều dài lịch sử từ quá khứ, hiện nay tới tương lai:
    + Trong quá khứ non sông là nơi thiêng liêng, gắn với truyền thuyết, huyền thoại: “Đất là nơi chim về … trong bọc trứng”
    + Trong hiện nay: non sông có trong tấm lòng mỗi con người, mỗi người đều thừa hưởng những trị giá của non sông, lúc có sự gắn kết giữa mỗi người non sông sẽ nồng thắm, hài hòa, lớn lao. Đó là sự gắn kết giưa cái riêng và cái chung.
    + Trong tương lai: thế hệ trẻ sẽ “mang non sông đi xa” “tới những ngày mộng mơ”, non sông sẽ trường tồn, vững bền.
– Suy tư về trách nhiệm của mỗi tư nhân với non sông: “Phải biết gắn bó và san sẻ”, đóng góp, hi sinh để góp phần dựng xây non sông.
– Nhận xét: qua cái nhìn toàn diện của thi sĩ, non sông hiện lên vừa thân thiện, thân thuộc lại vừa thiêng liêng, hào hùng và trường tồn tới muôn thuở sau.
* Tư tưởng mấu chốt, cảm nhận về non sông: non sông của nhân dân
– Tự nhiên địa lí của non sông ko chỉ là thành phầm của tạo hóa nhưng mà được tạo nên từ phẩm chất và số phận của mỗi người, là một phần máu thịt, tâm hồn con người:
    + Nhờ tình nghĩa mến thương, thủy chung nhưng mà có “hòn Vọng Phu”, “hòn Trống Mái”
    + Nhờ ý thức quật cường, người hùng trong quá trình dựng nước và giữ nước nhưng mà có những ao đầm, di tích lịch sử về quá trình dựng nước.
    + Nhờ truyền thống hiếu học nhưng mà có những “núi Bút non Nghiên”
– Nhân dân làm nên lịch sử 4000 năm:
    + Họ là những người đàn ông, con gái bình dị nhưng luôn túc trực tình yêu nước.
    + Tác giả nhấn mạnh tới những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi tư nhân với lịch sử dân tộc.
– Nhân dân tạo ra và giữ gìn những trị giá vật chất, ý thức cho non sông: văn hóa: “truyền hạt lúa”, “truyền lửa”, “truyền giọng nói”, “gánh theo tên xã, tên làng”, … từ đó xây dựng nền tảng tăng trưởng non sông lâu bền.
– Tư tưởng mấu chốt, cảm hứng bao trùm cả đoạn trích: “non sông này là non sông của nhân dân non sông của ca dao thần thoại”, non sông đó trình bày qua tâm hồn con người: biết mến thương, biết quý trọng trọng tình nghĩa, công sức và biết tranh đấu vì non sông.
– Nhận xét:
    + Về nội dung: đoạn trích “Tổ quốc” đã trình bày cái nhìn mới mẻ về non sông trên nhiều phương diện: văn hóa, lịch sử, địa lí dựa trên tư tưởng mấu chốt: “non sông của nhân dân”.
    + Về nghệ thuật: sử dụng nhiều chủng loại và thông minh chất liệu văn hóa dân gian, tiếng nói giàu chất suy tư, triết luận thâm thúy.
Kết bài:
– Khẳng định lại trị giá của đoạn trích: đoạn trích đã nhấn mạnh tư tưởng “non sông của nhân dân”, trình bày ý thức yêu nước của tác giả, đánh thức ý thức yêu nước trong mỗi con người.
– Nêu cảm nhận riêng về đoạn trích non sông và có liên hệ thực tiễn tới trách nhiệm của thế hệ hôm nay với non sông.
Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước qua những luận điểm cụ thể 

A, Tổ quốc được cảm nhận bằng chiều dài của tư tưởng,chiều dài của lịch sử dân tộc ( 42 câu thơ đầu)
1, Những cảm nhận mới mẻ về non sông
– Đất Nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa,từ nhịp độ nghìn đời của những câu chuyện cổ tích của bà,của mẹ,có trong những điều bình dị của cuộc sống.
– Đất Nước hiện thân trong những điều bình dị,thân thiện : từ “miếng trầu “ bà ăn cùng với những tập tục,thói quen bới tóc sau đầu của mẹ,là tình cha nghĩa mẹ mặn nồng sắt son” gừng cay muối mặn”,là những cái kèo cái cột,là hạt gạo trắng ngần trong đời sống lao động của người dân.
2 , Khái niệm về Đất Nước
– Đất Nước là ko gian hò hứa hẹn của lứa đôi,là nơi “ em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”.
– Sự cảm nhận non sông trên phương diện ko gian,thời kì và nguồn cội: 
+ Chiều rộng của ko gian: tráng lệ hùng vĩ của núi cao,rừng biển rộng lớn,là ko gian sống sót của dân tộc qua nhiều thế hệ tiếp nối nhau quản lí từ dãy Trường Sơn: “ nơi con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” tới bờ biển Đông sóng vỗ mênh mông nơi” con cá ngư ông móng nước biển khơi”.
+ Chiều dài của thời kì: được cảm nhận từ quá khứ tới hiện nay,những con người đều là con của mẹ Âu Cơ trong truyền thuyết nghìn đời .
+ Chiều sâu của nguồn cội: truyền thuyết Hùng Vương đã xuyên sâu từ quá khứ,hiện nay và tương lai,mỗi con dân đất Viêt đều hướng tấm lòng thành kính và ngưỡng vọng thiêng liêng đối với ông bà tổ tiên.
3 , Sự nhận thức và ý thức trách nhiệm
– Đất Nước hóa thân vào cái” cầm tay”  tràn đầy tình: với “ anh và em” là biểu thị của tình yêu gắn bó,với “ mọi người biểu thị cho sự kết đoàn,đồng lòng để dựng xât một Đất Nước “ vẹn tròn ,to lớn” => tác giả hướng tới mối quan hệ giữa cái riêng và cái chung,cụ thể và trừu tượng,vật chất và ý thức.
– Trong mỗi con người “ đều có một phần Đất Nước” phải biết” gắn bó” ,” san sẻ” và “ hóa thân” để tăng trưởng non sông giàu đẹp muôn thuở.
B . Tư tưởng non sông của nhân dân (còn lại)
1 , Tổ quốc do Nhân dân mở rộng ,xây dựng ,giữ gìn
– Tác giả cảm nhận Đất Nước qua những địa danh nhưng mà mỗi địa danh đều mang một vẻ đẹp tâm hồn của nhân dân ta: núi Vọng Phu,hòn Trống Mái,đất tổ Hùng Vương,trăm ao đầm về truyền thuyết Thánh Gióng,núi Bút non Nghiên…
– Tổ quốc hiện lên vừa thiêng liêng vừa thân thiện ,Đất Nước đã thấm sâu vào tâm hồn ,máu  thịt của Nhân dân
2 , Chiều dài lịch sử thời kì của Đất Nước do Nhân dân xây dựng và bảo vệ
– Suốt 4000 năm nhân dân lam lũ tảo tần,là tập thể người hùng trận mạc sống giản dị,chết bình tâm,họ đã làm ra Đất Nước bằng chính máu xương của mình => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ mở rộng và giữ giàng Đất Nước.
– Nhân dân truyền lửa và giữ hồn cho dân tộc,tư tưởng Đất Nước của nhân dân được dồn  tụ vào lời khẳng định:” Để Đất Nước này là Tổ quốc của Nhân Dân” => trân trọng,ngợi ca những con người bình dị trong 40 thế kỉ dựng xây,tăng trưởng Đất Nước.
3 , Tổ quốc do Nhân dân giữ giàng và lưu truyền tạo nên chiều sâu văn hóa,phong tục,lối sống muôn thuở
– Văn hóa dân gian: 
+ say đắm thủy chung trong tình yêu: “ yêu em từ thuở trong nôi” 
+ trân trọng công lao tình nghĩa: “ cầm vàng nhưng mà lội qua sông/ Vàng rơi k tiếc tiếc công cầm vàng.
+ quật cường,kiên cường,quyết liệt: “thù này ắt hẳn còn lâu/ Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”
– Bức tranh văn hóa: những điệu hò hùng tráng trên sông Mã,ca Huế ngọt ngào trên sông Hương,tiếng đờn ca tài tử tha thiết trên sông Tiền,sông Hậu… chảy trôi theo những dòng sông chẳng biết tự miền đất nào đã hòa vào tâm hồn Việt Nam bồi đắp,tạo nên nên một nền văn hóa” trăm dáng,trăm hình “ nhưng mà Nhân dân là chủ sở hữu chân chính.
Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước (hay nhất)  
Mở bài:
Sơ lược về nền văn học 1945-1975, giới thiệu tác phẩm.
Thân bài:
1. Đất Nước có từ bao giờ?
– Đất Nước đã có từ rất lâu đời, gắn liền với những truyền thuyết, với những câu chuyện cổ tích đã có từ những ngày xửa, ngày xưa.
– Gợi ra những truyền thống tốt đẹp của dân tộc từ những câu chuyện cổ tích, truyền thuyết.
+ Sự tích Trầu Cau, khơi gợi lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó là tình nghĩa anh em sâu đậm, tình nghĩa vợ chồng son sắt thủy chung, gợi lại những cái phong tục đẹp của nhân dân ta đó là tục ăn trầu nhuộm răng.
+ Truyền thuyết Thánh Gióng vô cùng thân thuộc, gợi nhắc về truyền thống yêu nước, quật cường đứng lên chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
–  Đất Nước có từ rất lâu đời, kể từ những thuần phong mỹ tục.
+ “Tóc mẹ thì bới sau đầu”, nhắc người đọc nhớ lại phong tục búi tóc thành búi tóc tròn, thấp sau gáy của các bà, các mẹ thời xưa.
+“Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn”, chính là đại diện cho truyền thống coi trọng tình nghĩa vợ chồng.
+ Đất Nước có từ rất lâu đời được tạo nên cùng với tiến trình tăng trưởng của con người Việt Nam trong cuộc sống đời thường biết làm nhà, biết trồng lúa,…
2. Tổ quốc là gì?
– Về ko gian địa lý, Đất Nước là nơi con người sinh sống, hò hứa hẹn “là nơi anh tới trường”, “nơi em tắm”,… là ko gian thân thiện, thân thiết. Nhưng Đất Nước cũng lại mang dáng vẻ kỳ vĩ lớn lao như những “núi bạc”’, “biển khơi” là nơi nhân dân tìm về sau những tháng ngày xa quê hương.
– Về thời kì lịch sử:
+  Quá khứ đó là một Đất Nước thiêng liêng và lớn lao, lúc tác giả gợi nhắc về nòi cao quý của dân tộc ta, vốn là con rồng cháu tiên. Đồng thời còn gợi nhắc về truyền thống hào hùng dựng nước và giữ nước của ông cha.
+ Trong hiện nay, Đất Nước hiện lên một cách thân thiện và thân thuộc, hiện diện ở trong mỗi con người, bao gồm tiếng nói để con người giao tiếp tư duy, bao gồm cả những phong tục tập quán tốt đẹp vẫn tồn tại trong từng nếp sống.
+ Trong tương lai đó là một Đất Nước với triển vọng tươi sáng, những thế hệ tương lai được kỳ vọng, được đặt lên vai cái trách nhiệm lớn lên cả về trí tuệ lẫn tầm vóc, để làm nên những điều kỳ diệu cho cả dân tộc cả Đất Nước.
3. Tư tưởng Đất Nước của nhân dân:
* Trên phương diện ko gian địa lý:
–  Cảm nhận Đất Nước qua những địa danh thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam bình nhắc tên chúng một cách dày đặc trong từng ý thơ, gửi gắm niềm tự hào của tác giả đối với quê hương, non sông.
– Gợi nhắc những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
– Nhấn mạnh việc non sông chúng ta là một dải non sông nối tiếp, từ đó gợi lên ý chí thống nhất Tổ quốc, Nam Bắc một nhà của nhân dân ta.
– Biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn Việt, đó là đức tính thủy chung son sắt trong tình cảm vợ chồng, là ý chí quyết tâm chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, nhắc lại thuở dựng nước thiêng liêng và hào hùng, rồi còn gợi lại cả truyền thống hiếu học của nhân dân ta, đặc trưng là cả những điều giản dị nhất như con cóc, con gà cũng làm nên thắng cảnh cho quê hương.
=> Khẳng định một cách mạnh mẽ tư tưởng Đất Nước của nhân dân bởi Đất Nước là do nhân dân cùng góp công, góp sức làm nên của Nguyễn Khoa Điềm. 
* Phương diện thời kì lịch sử:
– Suốt 4000 năm lịch sử, nhân dân luôn đứng dậy đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, “ko người nào nhớ mặt đặt tên” nhưng họ chính là những người làm ra Đất Nước.
– Nhân dân ko chỉ là người xây dựng và bảo vệ Đất Nước nhưng mà nhân dân còn là người làm nhiệm vụ vô cùng thiêng liêng đó là truyền lại cho thế hệ tiếp nối những trị giá văn hóa vật chất và ý thức.
* Trên phương diện văn hóa:
–  Tác giả đã chọn ra ba câu ca dao tiêu biểu để gợi ra 3 vẻ đẹp tâm hồn của người Việt Nam, cũng chính là 3 nét đẹp văn hóa tiêu biểu” của dân tộc Việt nói chung.
– “Yêu em từ thuở trong nôi/Em nằm em khóc anh ngồi anh ru”, nét đẹp say đắm trong tình yêu, biết mến thương những con người ở xung quanh mình
– “Cầm vàng nhưng mà lội qua sông/Vàng rơi ko tiếc, tiếc công cầm vàng”, từ đó thấy được vẻ đẹp của lòng biết quý trọng tình nghĩa hơn là những trị giá vật chất tầm thường.
-“Thù này ắt hẳn còn lâu/Trồng tre thành gậy gặp đâu đánh què”, gợi ra vẻ đẹp dẻo dai trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta từ bao đời nay. 
Kết bài:
Tổng kết trị giá nội dung nghệ thuật.
Phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – Bài mẫu
      Tổ quốc luôn là tiếng gọi thiêng liêng muôn thuở, muôn nơi và của bao triệu trái tim con người. Tổ quốc đi vào đời chúng ta qua những lời ru ngọt ngào êm dịu, qua những làn điệu dân ca mượt nhưng mà và những vần thơ sâu lắng, thiết tha và rất đỗi tự hào của bao lớp thi nhân. Ta bắt gặp một hình tượng non sông đau thương nhưng vẫn ngời lên ý chí đấu tranh trong trang thơ Nguyễn Đình Thi đồng thời cũng rất dịu dàng ý tứ trong thơ Hoàng Cầm. Nhưng với Nguyễn Khoa Điềm, ta bắt gặp một cái nhìn trọn vẹn, tổng hợp từ nhiều phương diện không giống nhau về một non sông của nhân dân. Tư tưởng đó đã qui tụ mọi cách nhìn và cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm về non sông. Thông qua những vần thơ liên kết giữa xúc cảm và suy nghĩ, trữ tình và chính luận, thi sĩ muốn thức tỉnh ý thức, ý thức dân tộc, tình cảm với nhân dân, non sông của thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước .
       Mở đầu đoạn trích là giọng thơ nhẹ nhõm, thủ thỉ như những lời tâm tình liên kết với hình ảnh thơ bình dị thân thiện đưa ta trở về với cội nguồn non sông.
Lúc ta lớn lên Tổ quốc đã có rồi
Đất Nước có trong những cái ngày xửa
Ngày xưa mẹ thường hay kể
Đất Nước kể từ miếng trầu hiện thời bà ăn
Đất Nước lớn lên lúc dân mình biết trồng tre nhưng mà đánh giặc.
    Tổ quốc trước hết ko phải là một khái niệm trừu tượng nhưng mà là những gì rất thân thiện, thân thiết ở ngay trong cuộc sống bình dị của mỗi con người. Tổ quốc hiện hình trong câu chuyện cổ tích ngày xửa ngày xưa mẹ kể, trong miếng trầu của bà, cây tre trước ngõ… gợi lên một non sông Việt Nam bao dung hiền từ, thủy chung và sắt son tình nghĩa anh em, nhưng cũng vô cùng quyết liệt lúc chống quân xâm lược. Mỗi quả cau, miếng trầu, cây tre đều gợi về một vẻ đẹp ý thức Tổ quốc, đều thấm đẫm ngọn nguồn lịch sử dân tộc.
     Tổ quốc còn là hiện thân của những phong tục tập quán nghìn đời, minh chứng của một dân tộc giàu truyền thống văn hóa, giàu tình mến thương gắn bó với mái ấm gia đình. Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn. Gừng tất nhiên là cay, muối tất nhiên là mặn. Tình yêu cha mẹ mãi mãi mặn nồng như chính chân lí tự nhiên kia. Hình ảnh thơ khiến ta rưng rưng nhớ về một lời nhắc nhở thiết tha về tình nghĩa của một người nào đó hôm nào: Tay bưng đĩa muối chén gừng, Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.
      Tổ quốc còn là thành tựu của công cuộc lao động vất vả để sống sót, để dựng xây nhà cửa:
Cái kèo cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó.
     Ở đây Tổ quốc ko còn là một khái niệm trừu tượng nữa nhưng mà cụ thể, thân thuộc và giản dị biết bao. Việc tác giả sử dụng những chất liệu dân gian để trình bày suy tưởng của mình về non sông với quan niệm “Tổ quốc của nhân dân”.
    Vẫn bằng lời trò chuyện tâm tình với mỗi nhân vật hội thoại tưởng tượng, Nguyễn Khoa Điềm đã diễn giải khái niệm non sông theo kiểu riêng của mình:
Đất là nơi anh tới trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hứa hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm.
     Tổ quốc ko chỉ được cảm nhận bởi ko gian địa lí mênh mông từ rừng tới bể nhưng mà còn được cảm nhận bởi ko gian sinh hoạt tầm thường của mỗi người, ko gian của tình yêu lứa đôi, ko gian của nỗi thương nhớ. Ý niệm về non sông được gợi ra từ việc chia tách hai yếu tố hợp thành là đất và nước với những liên tưởng gợi ra từ đó. Sử dụng lỗi chiết tự nhưng mà vẫn ko ngô nghê, vẫn thật duyên dáng và ý nhị, có thể gợi ra cho thấy một quan niệm mang những đặc điểm riêng của dân tộc ta về khái niệm non sông, nhưng mà tư duy thơ có thể tách ra, nhấn mạnh.
     Đất mở ra cho anh một chân trời tri thức, nước tẩy rửa tâm hồn em trong sáng dịu hiền. Cùng với thời kì lớn lên non sông trở thành nơi anh và em hò hứa hẹn. Ko những thế, non sông còn là người bạn san sẻ những tình cảm nhớ mong của những người đang yêu. Đất và nước tách rời lúc anh và em đang là hai cá thể, còn hòa hợp lúc anh và em kết lại thành ta. Chiếc khăn – biểu tượng của nỗi thương nhớ – đã từng làm bao trái tim tuổi xanh bâng khuâng: “Khăn thương nhớ người nào, Khăn rơi xuống đất…”, một lần nữa lại khiến lòng người xúc động, bổi hổi trước tình cảm chân tình của những tâm hồn mến thương say đắm.
     Đất Nước còn là nơi trở về của những tâm hồn thiết tha với quê hương. Hình ảnh con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc, con cá ngư ông móng nước biển khơi mang phong cách dân ca miền Trung, thấm đẫm lòng yêu quê hương cả tác giả. Đất Nước mình bình dị, thân thuộc nhưng đôi lúc cũng lớn rộng, tráng lệ và kì vĩ vô cùng, nhất là đối với những người đi xa. Dù chim ham trái chín ăn xa, thì cũng giật thót nhớ gốc cây đa lại về. Gia đình Việt Nam là như thế, lúc nào cũng hướng về quê hương, hướng về cội nguồn .
    Đất Nước trường tồn trong ko gian và thời kì: Thời kì đằng đẵng, ko gian mênh mông để mãi mãi là nơi dân mình đoàn viên, là ko gian sống sót của tập thể Việt Nam qua bao thế hệ. Nguyễn Khoa Điềm gợi lại truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ, về truyền thuyết Hùng Vương và ngày giỗ Tổ. Nhắc lại Lạc Long Quân và Âu Cơ, nhắc tới ngày giỗ Tổ, Nguyễn Khoa Điềm muốn nhắc nhở mọi người nhớ về cội nguồn của dân tộc. Dù bôn ba chốn nào, người dân Việt Nam cũng đều hướng về đất Tổ, nhớ tới dòng giống Rồng Tiên của mình.
     Nhắc tới chuyện xưa đó như để khẳng định, cũng là để nhắc nhở:
Những người nào đã khuất
Những người nào hiện thời
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện ngày mai
     Cảm hứng thơ của tác giả có vẻ phóng túng, tự do nhưng thật ra đây là một hệ thống lập luận khá rõ nhưng mà chủ yếu là tác giả trình bày non sông trong ba phương diện: trong chiều rộng của ko gian lãnh thổ địa lí, trong chiều dài thăm thẳm của thời kì lịch sử, trong bề dày của văn hóa – phong tục, lối sống tâm hồn và tính cách dân tộc.
    Ba phương diện đó được trình bày gắn bó thống nhất và ở bất kỳ phương diện nào thì tư tưởng non sông của nhân dân vẫn là tư tưởng mấu chốt, nó như một hệ qui chiếu mọi xúc cảm và suy tưởng của thi sĩ.
    Và cụ thể hơn nữa, thân thiện hơn nữa, Tổ quốc ở ngay trong máu thịt của mỗi chúng ta:
Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần non sông
   Tổ quốc đã thấm tự nhiên vào máu thịt, đã hóa thành máu xương của mỗi con người, vì thế sự sống của mỗi tư nhân ko phải là riêng của mỗi con người nhưng mà là của cả non sông. Mỗi con người đều thừa hưởng ít nhiều di sản văn hóa vật chất và ý thức của non sông, phải giữ gìn và bảo vệ để làm nên non sông muôn thuở.
   Từ những quan niệm tương tự về non sông, phần sau của tác phẩm tác giả tập trung làm nổi trội tư tưởng: Tổ quốc của nhân dân, chính Nhân dân là người đã thông minh ra Tổ quốc.
    Tư tưởng đó đã dẫn tới một cái nhìn mới mẻ, có chiều sâu về địa lí, về những danh lam thắng cảnh trên khắp mọi miền non sông. Những núi Vọng Phu, hòn Trống Mái, những núi Bút non Nghiên… ko còn là những cảnh thú tự nhiên nữa nhưng mà được cảm nhận thông qua những tình cảnh, số phận của nhân dân, được nhìn nhận như là những đóng góp của nhân dân, sự hóa thân của những con người ko tên tuổi: “Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Tổ quốc những núi Vọng Phu, Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái”, “Người học trò thắng cảnh”. Ở đây cảnh vật tự nhiên qua cách nhìn của Nguyễn Khoa Điềm, hiện lên như một phần tâm hồn, máu thịt của nhân dân. Chính nhân dân đã tạo dựng nên non sông, đã đặt tên, đã ghi dấu vết cuộc đời mình lên mỗi ngọn núi, dòng sông. Từ những hình ảnh, những cảnh vật, những hiện tượng cụ thể, thi sĩ qui nạp thành một nói chung thâm thúy:
Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi
Chẳng mang một dáng hình, một ước ao, một lối sống ông cha
Ôi ! Tổ quốc sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy
Những cuộc đời đã hóa núi sông ta.
    Tư tưởng Tổ quốc của nhân dân đã chi phối cách nhìn của thi sĩ lúc nghĩ về lịch sử bốn nghìn năm của non sông. Thi sĩ ko ca tụng các triều đại, ko nói tới những người hùng được sử sách lưu danh nhưng mà chỉ tập trung nói tới những con người vô danh, tầm thường, bình dị. Tổ quốc trước hết là của nhân dân, của những con người vô danh bình dị đó.
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Ko người nào nhớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm ra Tổ quốc
    Họ lao động và chống giặc ngoại xâm, họ đã giữ và truyền lại cho các thế hệ ngày mai các trị giá văn hóa, văn minh, ý thức và vật chất của non sông từ hạt lúa, ngọn lửa, tiếng nói, tên xã, tên làng tới những truyện thần thoại, câu tục ngữ, ca dao. Mạch xúc cảm lắng tụ lại để cuối cùng dẫn tới cao trào, làm nổi trội lên tư tưởng mấu chốt của cả bài thơ vừa bất thần, vừa giản dị và lạ mắt:
Tổ quốc này là Tổ quốc nhân dân
Tổ quốc của Nhân dân, Tổ quốc của ca dao thần thoại
     Một khái niệm giản dị, bất thần về Tổ quốc. Tổ quốc của ca dao thần thoại nhưng vẫn trình bày những phương diện quan trọng nhất của truyền thống nhân dân, của dân tộc: Thật đắm say trong tình yêu, biết quí trọng tình nghĩa và cũng thật quyết liệt trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
     Những câu thơ khép lại tác phẩm ca tụng vẻ đẹp của cảnh sắc quê hương với một tâm hồn sáng sủa phơi phới. Tất cả ồ ạt tuôn chảy trong tâm trí người đọc những tí tách reo vui …
     Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm đã góp thêm thành công cho mảng thơ viết về Tổ quốc. Từ những cảm nhận mang tính thân thiện, thân thuộc, Tổ quốc ko còn xa lạ, trừu tượng nhưng mà trở thành thân thiết nhưng vẫn rất thiêng liêng. Đọc Tổ quốc của Nguyễn Khoa Điềm ta ko chỉ tìm về cội nguồn dân tộc nhưng mà còn khơi dậy ý thức dân tộc trong mỗi con người Việt Nam trong mọi thời đại.
Thông qua dàn ý và một số bài văn mẫu Dàn ý Phân tích bài thơ Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm tiêu biểu được bangtuanhoan.edu.vn tuyển chọn từ những bài viết xuất sắc của các bạn học trò. Mong rằng các em sẽ có khoảng thời kì vui vẻ và hữu ích lúc học môn Văn!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 12, Ngữ Văn 12

[/box]

#Dàn #Phân #tích #bài #thơ #Đất #Nước #Nguyễn #Khoa #Điềmhay #nhất