Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Hình Ảnh về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Video về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Wiki về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… -
Lựa chọn các bài báo hoặc chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa mục của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ những bài văn hay, hay của các em học trò trên cả nước. Chúng tôi mời bạn cùng tham gia!
Phân tích bài thơ “Vĩnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài thơ mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đậu. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều trượt. Khoa Giáp Ngọ 1894, mới đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó chính thức đổi tên là Tú Xương. “Thị ko ăn ớt nên cay”. Tú Xương còn lều chõng thêm 4 khoa thi: khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân kể: “Rồi đầu năm sau Tú Xương mất ( 1907). ). Tức là Tú Xương mới chết, đi thi cho tới chết”.
“Chỉ một thứ văn học là vớ vẩn,
Trăm năm có lợi ích gì?”
(Buồn thi hỏng)
Kỳ thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều tâm huyết và kỳ vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ 1894) ông đỗ tú tài nên kỳ thi này ông mong đậu cử nhân và bước lên bậc danh vọng: “Võng đi trước, võng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có tên khác là “Lễ đặt tên khoa Đinh Dậu”. Bài thơ tả lễ vinh danh của kỳ thi Hương ở trường Nam học năm 1897, qua đó nói lên nỗi tủi nhục nước mất nhà tan và nỗi đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước mở khoa ba năm một lần,
trường Nam lẫn trường Hà”.
Khoa thi ngày xưa là của vua và triều đình nhằm mục tiêu chọn hiền tài, chọn người tài làm quan phò vua, giúp nước. Lúc bấy giờ, nước ta bị thực dân Pháp đô hộ, khoa thi vẫn thi bằng chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở khoa” nhưng là vào cuối mùa. Và người khởi xướng những kỳ thi đó là Nhà nước – Chính phủ Bảo hộ. Câu thơ thứ hai cho thấy tính chất hỗn tạp của kỳ thi này: “Trường Nam lẫn trường Hạ”. Thời Nguyễn, ở Bắc Kỳ có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Thực dân Tây chiếm trường thi Hà Nội nên có những chuyên gia chết trường Hà và phải thi với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân, khoa thi năm 1894, trường thi Nam Định có 11 vạn thí sinh, đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương thi đỗ tú tài. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu có số người dự thi đông hơn rất nhiều!
Hai câu thực tả cảnh vào trường và gọi tên bằng hai nét rất riêng. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương đã làm nổi trội ý thức của cảnh trường thi tương tự. Dáng người lính “vai đeo chai” trông thật luộm thuộm, “lông bông”. Các sĩ tử là những người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp nghiên văn. Trong đám lính “chém gió” sẽ xuất hiện những cao thủ, cử nhân, tiến sĩ tương lai. Câu thơ “Sâu lắm anh lính cõng ve chai” là một cảnh khôi hài nhưng đau xót. Đảo ngữ của hai từ “liêu xiêu” ở đầu câu thơ tạo ấn tượng soái ca buồn: “vai với ve chai”. Lọ mực hay lọ nước trong ngày thi? Đạo giáo (chữ Hán) đang vào cuối mùa “Gà thần rụt phải cáo – Văn liều đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh châm biếm “Quẩy vai đi lính vác ché”. “!
Bức vẽ thứ hai cũng tài tình:
“Ừm, cái mồm của trường la lên”.
Úm có tức là uy hiếp, dọa nạt. Cấu trúc của câu thơ đảo ngữ đặt hai từ tượng thanh “ư ờ” ở đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh của những vị quan: “lời kêu gào”. Trường thi ko còn là nơi tôn nghiêm, trật tự, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, chẳng khác nào cảnh chợ búa nên quan trường mới “ù ù”, “la hét” tương tự. Tú Xương rất chỉnh chu, trình diễn hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Quân tử luộm thuộm, luộm thuộm làm mất đi vẻ nho nhã nho sĩ. Các quan, giám thị, quan tòa cũng ko còn phong thái nghiêm trang, uy nghiêm vốn có. Bức biếm họa lạ mắt này của Nhị Bình gợi lại buổi hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỷ 19:
“Hạ gục người lính với cái chai trên vai,
Các quan trường lớn tiếng hét lên.”
Hai bài văn làm nổi trội bức tranh “Lễ đặt tên khoa mục Đinh Dậu” với hai bức biếm họa ông Tây và bà mẹ. Các tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pol Dume và phu nhân là Công sứ Nam Định Lê Noocmang tới dự. Những cô tân khoa, những cô thợ may, những đôi váy xòe… phải cúi đầu lạy ông Tây, trước bà “quét đất”, “lên ghế… lên đít vịt”. Nỗi nhục của hàng vạn sĩ phu Bắc Hà ko thể nói quá:
“Lọng che trời, sứ thần tới,
Váy lê quét đất, cô mặc váy.”
Thực dân phương Tây đang đè đầu cưỡi cổ nhân dân ta. Hình ảnh “Chiếc ô đầy trời” mô tả cảnh đón tiếp “sứ thần” là thổ phỉ nước ta, một nghi lễ vô cùng trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) nơi trường thi là nơi tôn nghiêm, phong kiến trọng nam khinh nữ, phụ nữ ko được vào nơi chọn hiền tài. Nhưng giờ đây, ko chỉ “bà áo ra ngoài” nhưng tới với “bà đầm xòe” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế cô đội mông vịt
Trong sân, anh ta ngửng đầu rồng.”
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ thì khổ, nhưng đỗ thì phải lạy Tây cả đầm, thật là nhục”.
Nếu ko có hai hình ảnh cô đỡ của ông Tây thì bức tranh biếm họa coi như ko có gì. Nghệ thuật đối đáp của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ “chiếc lọng” cho “váy”, “quan” cho “mẹ”, tiếng cười, lối cười, hương cười, màu cười (theo lời của Nguyễn Tuân) của Câu thơ của Tú Xương kế thừa tiếng cười dân tộc trong bài thơ. dân ca, tuồng, chèo cổ. Dù che được hiểu là một loại pháp trượng (cờ, biển, tán, mông, võng, lọng…) dùng trong lễ đón tế lễ được đưa vào vạt áo (quần áo), để xem nghệ thuật. Kỹ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được để lại một cách đắng cay, lạnh lùng qua đôi câu đối này.
Ngọn nguồn của mạch trữ tình dường như được gạn lọc từ những điều tai nghe mắt thấy từ những bộn bề, ngổn ngang, ngổn ngang trong ngoài, thăng trầm của Trường Nam học năm Đinh Dậu:
“Nhắn người phương Bắc,
Ngoảnh cổ nhìn quốc gia”.
Câu thơ như một lời than vãn; trong tiếng gọi chất chứa bao nỗi niềm, xót xa và đau xót. Hiền tài phương Bắc là bậc tu, sĩ, bần, là người có niềm tự hào dân tộc,… vùng Sơn Nam, ở kinh đô Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội của những anh tài, hào hoa. của người dân Bắc Bộ. quốc gia. Ba tiếng “người nào đó” chỉ càng làm cho tiếng than vãn, tiếng gọi trở thành thấm thía, cảnh tỉnh hơn. Từ “ngửa cổ” gợi một thái độ, một tâm trạng ko thể cam tâm sống tủi nhục mãi trong kiếp nô lệ. Phải biết “ngửa cổ nhìn quốc gia”. “Cảnh nước” là cảnh tủi nhục:
Xem thêm bài viết hay: Các mẫu đơn xin việc viết tay hay nhất
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Người phục vụ, người lấy cửu vạn
Giải nghĩa, ghi địa chi
Hết đời lính, trọn đạo làm quan”.
(Ace Châu Á)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự kỳ thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người dự thi, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người thi trượt, ông nghĩ tới nỗi nhục của kẻ sĩ, trí thức, hiền tài đất Bắc. Nỗi đau tủi nhục mất nước như một cơn giận dồn nén cô đọng lại thành tiếng thở dài, tiếng than vãn, và cả những giọt nước mắt…
Bài thơ “Vĩnh khoa thi hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “khai hội”, qua đó bộc lộ tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một thực tiễn đáng buồn, hỗn loạn, lố lỉnh. Và trữ tình đầy đắng cay và xấu hổ. Thơ, thơ, phong cách thơ Tú Xương là thế!
Nhận xét về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “…thơ về trường thi của Tú Xương như lời nói tao nhã của một lớp nho sĩ thời bấy giờ. Nếu bạn ko thể đánh người nào bằng vũ khí, thì ít nhất bạn cũng nên lấy bút ra và bôi mực ý thức của mình lên những hành động và cử chỉ của thời đại! Hãy chen vào và nói vài lời.”
Đây là một bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vĩnh Khoái Thi Hương của Tú Xương làm bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này các bạn sẽ hoàn thành bài văn của mình một cách tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 11 , Ngữ Văn 11
[rule_{ruleNumber}]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập: 5 hành động nhỏ từ ba mẹ giúp con tự lập hơn mỗi ngày!
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Bài văn mẫu lớp 6: Kể về một con chó có nghĩa với chủ
Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: bangtuanhoan.edu.vn củabangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn học
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #XươngTuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Hình Ảnh về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Video về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Wiki về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… -
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Hình Ảnh về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Video về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Wiki về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… -
Lựa chọn các bài báo hoặc chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa mục của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ những bài văn hay, hay của các em học trò trên cả nước. Chúng tôi mời bạn cùng tham gia!
Phân tích bài thơ “Vĩnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài thơ mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đậu. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều trượt. Khoa Giáp Ngọ 1894, mới đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó chính thức đổi tên là Tú Xương. “Thị ko ăn ớt nên cay”. Tú Xương còn lều chõng thêm 4 khoa thi: khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân kể: “Rồi đầu năm sau Tú Xương mất ( 1907). ). Tức là Tú Xương mới chết, đi thi cho tới chết”.
“Chỉ một thứ văn học là vớ vẩn,
Trăm năm có lợi ích gì?”
(Buồn thi hỏng)
Kỳ thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều tâm huyết và kỳ vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ 1894) ông đỗ tú tài nên kỳ thi này ông mong đậu cử nhân và bước lên bậc danh vọng: “Võng đi trước, võng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có tên khác là “Lễ đặt tên khoa Đinh Dậu”. Bài thơ tả lễ vinh danh của kỳ thi Hương ở trường Nam học năm 1897, qua đó nói lên nỗi tủi nhục nước mất nhà tan và nỗi đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước mở khoa ba năm một lần,
trường Nam lẫn trường Hà”.
Khoa thi ngày xưa là của vua và triều đình nhằm mục tiêu chọn hiền tài, chọn người tài làm quan phò vua, giúp nước. Lúc bấy giờ, nước ta bị thực dân Pháp đô hộ, khoa thi vẫn thi bằng chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở khoa” nhưng là vào cuối mùa. Và người khởi xướng những kỳ thi đó là Nhà nước – Chính phủ Bảo hộ. Câu thơ thứ hai cho thấy tính chất hỗn tạp của kỳ thi này: “Trường Nam lẫn trường Hạ”. Thời Nguyễn, ở Bắc Kỳ có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Thực dân Tây chiếm trường thi Hà Nội nên có những chuyên gia chết trường Hà và phải thi với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân, khoa thi năm 1894, trường thi Nam Định có 11 vạn thí sinh, đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương thi đỗ tú tài. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu có số người dự thi đông hơn rất nhiều!
Hai câu thực tả cảnh vào trường và gọi tên bằng hai nét rất riêng. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương đã làm nổi trội ý thức của cảnh trường thi tương tự. Dáng người lính “vai đeo chai” trông thật luộm thuộm, “lông bông”. Các sĩ tử là những người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp nghiên văn. Trong đám lính “chém gió” sẽ xuất hiện những cao thủ, cử nhân, tiến sĩ tương lai. Câu thơ “Sâu lắm anh lính cõng ve chai” là một cảnh khôi hài nhưng đau xót. Đảo ngữ của hai từ “liêu xiêu” ở đầu câu thơ tạo ấn tượng soái ca buồn: “vai với ve chai”. Lọ mực hay lọ nước trong ngày thi? Đạo giáo (chữ Hán) đang vào cuối mùa “Gà thần rụt phải cáo – Văn liều đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh châm biếm “Quẩy vai đi lính vác ché”. “!
Bức vẽ thứ hai cũng tài tình:
“Ừm, cái mồm của trường la lên”.
Úm có tức là uy hiếp, dọa nạt. Cấu trúc của câu thơ đảo ngữ đặt hai từ tượng thanh “ư ờ” ở đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh của những vị quan: “lời kêu gào”. Trường thi ko còn là nơi tôn nghiêm, trật tự, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, chẳng khác nào cảnh chợ búa nên quan trường mới “ù ù”, “la hét” tương tự. Tú Xương rất chỉnh chu, trình diễn hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Quân tử luộm thuộm, luộm thuộm làm mất đi vẻ nho nhã nho sĩ. Các quan, giám thị, quan tòa cũng ko còn phong thái nghiêm trang, uy nghiêm vốn có. Bức biếm họa lạ mắt này của Nhị Bình gợi lại buổi hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỷ 19:
“Hạ gục người lính với cái chai trên vai,
Các quan trường lớn tiếng hét lên.”
Hai bài văn làm nổi trội bức tranh “Lễ đặt tên khoa mục Đinh Dậu” với hai bức biếm họa ông Tây và bà mẹ. Các tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pol Dume và phu nhân là Công sứ Nam Định Lê Noocmang tới dự. Những cô tân khoa, những cô thợ may, những đôi váy xòe… phải cúi đầu lạy ông Tây, trước bà “quét đất”, “lên ghế… lên đít vịt”. Nỗi nhục của hàng vạn sĩ phu Bắc Hà ko thể nói quá:
“Lọng che trời, sứ thần tới,
Váy lê quét đất, cô mặc váy.”
Thực dân phương Tây đang đè đầu cưỡi cổ nhân dân ta. Hình ảnh “Chiếc ô đầy trời” mô tả cảnh đón tiếp “sứ thần” là thổ phỉ nước ta, một nghi lễ vô cùng trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) nơi trường thi là nơi tôn nghiêm, phong kiến trọng nam khinh nữ, phụ nữ ko được vào nơi chọn hiền tài. Nhưng giờ đây, ko chỉ “bà áo ra ngoài” nhưng tới với “bà đầm xòe” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế cô đội mông vịt
Trong sân, anh ta ngửng đầu rồng.”
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ thì khổ, nhưng đỗ thì phải lạy Tây cả đầm, thật là nhục”.
Nếu ko có hai hình ảnh cô đỡ của ông Tây thì bức tranh biếm họa coi như ko có gì. Nghệ thuật đối đáp của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ “chiếc lọng” cho “váy”, “quan” cho “mẹ”, tiếng cười, lối cười, hương cười, màu cười (theo lời của Nguyễn Tuân) của Câu thơ của Tú Xương kế thừa tiếng cười dân tộc trong bài thơ. dân ca, tuồng, chèo cổ. Dù che được hiểu là một loại pháp trượng (cờ, biển, tán, mông, võng, lọng…) dùng trong lễ đón tế lễ được đưa vào vạt áo (quần áo), để xem nghệ thuật. Kỹ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được để lại một cách đắng cay, lạnh lùng qua đôi câu đối này.
Ngọn nguồn của mạch trữ tình dường như được gạn lọc từ những điều tai nghe mắt thấy từ những bộn bề, ngổn ngang, ngổn ngang trong ngoài, thăng trầm của Trường Nam học năm Đinh Dậu:
“Nhắn người phương Bắc,
Ngoảnh cổ nhìn quốc gia”.
Câu thơ như một lời than vãn; trong tiếng gọi chất chứa bao nỗi niềm, xót xa và đau xót. Hiền tài phương Bắc là bậc tu, sĩ, bần, là người có niềm tự hào dân tộc,… vùng Sơn Nam, ở kinh đô Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội của những anh tài, hào hoa. của người dân Bắc Bộ. quốc gia. Ba tiếng “người nào đó” chỉ càng làm cho tiếng than vãn, tiếng gọi trở thành thấm thía, cảnh tỉnh hơn. Từ “ngửa cổ” gợi một thái độ, một tâm trạng ko thể cam tâm sống tủi nhục mãi trong kiếp nô lệ. Phải biết “ngửa cổ nhìn quốc gia”. “Cảnh nước” là cảnh tủi nhục:
Xem thêm bài viết hay: Các mẫu đơn xin việc viết tay hay nhất
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Người phục vụ, người lấy cửu vạn
Giải nghĩa, ghi địa chi
Hết đời lính, trọn đạo làm quan”.
(Ace Châu Á)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự kỳ thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người dự thi, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người thi trượt, ông nghĩ tới nỗi nhục của kẻ sĩ, trí thức, hiền tài đất Bắc. Nỗi đau tủi nhục mất nước như một cơn giận dồn nén cô đọng lại thành tiếng thở dài, tiếng than vãn, và cả những giọt nước mắt…
Bài thơ “Vĩnh khoa thi hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “khai hội”, qua đó bộc lộ tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một thực tiễn đáng buồn, hỗn loạn, lố lỉnh. Và trữ tình đầy đắng cay và xấu hổ. Thơ, thơ, phong cách thơ Tú Xương là thế!
Nhận xét về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “…thơ về trường thi của Tú Xương như lời nói tao nhã của một lớp nho sĩ thời bấy giờ. Nếu bạn ko thể đánh người nào bằng vũ khí, thì ít nhất bạn cũng nên lấy bút ra và bôi mực ý thức của mình lên những hành động và cử chỉ của thời đại! Hãy chen vào và nói vài lời.”
Đây là một bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vĩnh Khoái Thi Hương của Tú Xương làm bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này các bạn sẽ hoàn thành bài văn của mình một cách tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 11 , Ngữ Văn 11
[rule_{ruleNumber}]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập: 5 hành động nhỏ từ ba mẹ giúp con tự lập hơn mỗi ngày!
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Bài văn mẫu lớp 6: Kể về một con chó có nghĩa với chủ
Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: bangtuanhoan.edu.vn củabangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn học
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #XươngTuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” border-radius: 5px; -webkit-border-radius: 5px; border: 2px solid #1c4a97; padding: 10px 20px;”>
Bạn đang xem: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… tại bangtuanhoan.edu.vn
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Hình Ảnh về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Video về: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Wiki về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v…
Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… -
Lựa chọn các bài báo hoặc chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa mục của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ những bài văn hay, hay của các em học trò trên cả nước. Chúng tôi mời bạn cùng tham gia!
Phân tích bài thơ “Vĩnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài thơ mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đậu. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều trượt. Khoa Giáp Ngọ 1894, mới đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó chính thức đổi tên là Tú Xương. “Thị ko ăn ớt nên cay”. Tú Xương còn lều chõng thêm 4 khoa thi: khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân kể: “Rồi đầu năm sau Tú Xương mất ( 1907). ). Tức là Tú Xương mới chết, đi thi cho tới chết”.
“Chỉ một thứ văn học là vớ vẩn,
Trăm năm có lợi ích gì?”
(Buồn thi hỏng)
Kỳ thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều tâm huyết và kỳ vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ 1894) ông đỗ tú tài nên kỳ thi này ông mong đậu cử nhân và bước lên bậc danh vọng: “Võng đi trước, võng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có tên khác là “Lễ đặt tên khoa Đinh Dậu”. Bài thơ tả lễ vinh danh của kỳ thi Hương ở trường Nam học năm 1897, qua đó nói lên nỗi tủi nhục nước mất nhà tan và nỗi đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước mở khoa ba năm một lần,
trường Nam lẫn trường Hà”.
Khoa thi ngày xưa là của vua và triều đình nhằm mục tiêu chọn hiền tài, chọn người tài làm quan phò vua, giúp nước. Lúc bấy giờ, nước ta bị thực dân Pháp đô hộ, khoa thi vẫn thi bằng chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở khoa” nhưng là vào cuối mùa. Và người khởi xướng những kỳ thi đó là Nhà nước – Chính phủ Bảo hộ. Câu thơ thứ hai cho thấy tính chất hỗn tạp của kỳ thi này: “Trường Nam lẫn trường Hạ”. Thời Nguyễn, ở Bắc Kỳ có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Thực dân Tây chiếm trường thi Hà Nội nên có những chuyên gia chết trường Hà và phải thi với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân, khoa thi năm 1894, trường thi Nam Định có 11 vạn thí sinh, đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương thi đỗ tú tài. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu có số người dự thi đông hơn rất nhiều!
Hai câu thực tả cảnh vào trường và gọi tên bằng hai nét rất riêng. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương đã làm nổi trội ý thức của cảnh trường thi tương tự. Dáng người lính “vai đeo chai” trông thật luộm thuộm, “lông bông”. Các sĩ tử là những người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp nghiên văn. Trong đám lính “chém gió” sẽ xuất hiện những cao thủ, cử nhân, tiến sĩ tương lai. Câu thơ “Sâu lắm anh lính cõng ve chai” là một cảnh khôi hài nhưng đau xót. Đảo ngữ của hai từ “liêu xiêu” ở đầu câu thơ tạo ấn tượng soái ca buồn: “vai với ve chai”. Lọ mực hay lọ nước trong ngày thi? Đạo giáo (chữ Hán) đang vào cuối mùa “Gà thần rụt phải cáo – Văn liều đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh châm biếm “Quẩy vai đi lính vác ché”. “!
Bức vẽ thứ hai cũng tài tình:
“Ừm, cái mồm của trường la lên”.
Úm có tức là uy hiếp, dọa nạt. Cấu trúc của câu thơ đảo ngữ đặt hai từ tượng thanh “ư ờ” ở đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh của những vị quan: “lời kêu gào”. Trường thi ko còn là nơi tôn nghiêm, trật tự, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, chẳng khác nào cảnh chợ búa nên quan trường mới “ù ù”, “la hét” tương tự. Tú Xương rất chỉnh chu, trình diễn hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Quân tử luộm thuộm, luộm thuộm làm mất đi vẻ nho nhã nho sĩ. Các quan, giám thị, quan tòa cũng ko còn phong thái nghiêm trang, uy nghiêm vốn có. Bức biếm họa lạ mắt này của Nhị Bình gợi lại buổi hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỷ 19:
“Hạ gục người lính với cái chai trên vai,
Các quan trường lớn tiếng hét lên.”
Hai bài văn làm nổi trội bức tranh “Lễ đặt tên khoa mục Đinh Dậu” với hai bức biếm họa ông Tây và bà mẹ. Các tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pol Dume và phu nhân là Công sứ Nam Định Lê Noocmang tới dự. Những cô tân khoa, những cô thợ may, những đôi váy xòe… phải cúi đầu lạy ông Tây, trước bà “quét đất”, “lên ghế… lên đít vịt”. Nỗi nhục của hàng vạn sĩ phu Bắc Hà ko thể nói quá:
“Lọng che trời, sứ thần tới,
Váy lê quét đất, cô mặc váy.”
Thực dân phương Tây đang đè đầu cưỡi cổ nhân dân ta. Hình ảnh “Chiếc ô đầy trời” mô tả cảnh đón tiếp “sứ thần” là thổ phỉ nước ta, một nghi lễ vô cùng trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) nơi trường thi là nơi tôn nghiêm, phong kiến trọng nam khinh nữ, phụ nữ ko được vào nơi chọn hiền tài. Nhưng giờ đây, ko chỉ “bà áo ra ngoài” nhưng tới với “bà đầm xòe” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế cô đội mông vịt
Trong sân, anh ta ngửng đầu rồng.”
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ thì khổ, nhưng đỗ thì phải lạy Tây cả đầm, thật là nhục”.
Nếu ko có hai hình ảnh cô đỡ của ông Tây thì bức tranh biếm họa coi như ko có gì. Nghệ thuật đối đáp của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ “chiếc lọng” cho “váy”, “quan” cho “mẹ”, tiếng cười, lối cười, hương cười, màu cười (theo lời của Nguyễn Tuân) của Câu thơ của Tú Xương kế thừa tiếng cười dân tộc trong bài thơ. dân ca, tuồng, chèo cổ. Dù che được hiểu là một loại pháp trượng (cờ, biển, tán, mông, võng, lọng…) dùng trong lễ đón tế lễ được đưa vào vạt áo (quần áo), để xem nghệ thuật. Kỹ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được để lại một cách đắng cay, lạnh lùng qua đôi câu đối này.
Ngọn nguồn của mạch trữ tình dường như được gạn lọc từ những điều tai nghe mắt thấy từ những bộn bề, ngổn ngang, ngổn ngang trong ngoài, thăng trầm của Trường Nam học năm Đinh Dậu:
“Nhắn người phương Bắc,
Ngoảnh cổ nhìn quốc gia”.
Câu thơ như một lời than vãn; trong tiếng gọi chất chứa bao nỗi niềm, xót xa và đau xót. Hiền tài phương Bắc là bậc tu, sĩ, bần, là người có niềm tự hào dân tộc,… vùng Sơn Nam, ở kinh đô Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội của những anh tài, hào hoa. của người dân Bắc Bộ. quốc gia. Ba tiếng “người nào đó” chỉ càng làm cho tiếng than vãn, tiếng gọi trở thành thấm thía, cảnh tỉnh hơn. Từ “ngửa cổ” gợi một thái độ, một tâm trạng ko thể cam tâm sống tủi nhục mãi trong kiếp nô lệ. Phải biết “ngửa cổ nhìn quốc gia”. “Cảnh nước” là cảnh tủi nhục:
Xem thêm bài viết hay: Các mẫu đơn xin việc viết tay hay nhất
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Người phục vụ, người lấy cửu vạn
Giải nghĩa, ghi địa chi
Hết đời lính, trọn đạo làm quan”.
(Ace Châu Á)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự kỳ thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người dự thi, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người thi trượt, ông nghĩ tới nỗi nhục của kẻ sĩ, trí thức, hiền tài đất Bắc. Nỗi đau tủi nhục mất nước như một cơn giận dồn nén cô đọng lại thành tiếng thở dài, tiếng than vãn, và cả những giọt nước mắt…
Bài thơ “Vĩnh khoa thi hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “khai hội”, qua đó bộc lộ tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một thực tiễn đáng buồn, hỗn loạn, lố lỉnh. Và trữ tình đầy đắng cay và xấu hổ. Thơ, thơ, phong cách thơ Tú Xương là thế!
Nhận xét về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “…thơ về trường thi của Tú Xương như lời nói tao nhã của một lớp nho sĩ thời bấy giờ. Nếu bạn ko thể đánh người nào bằng vũ khí, thì ít nhất bạn cũng nên lấy bút ra và bôi mực ý thức của mình lên những hành động và cử chỉ của thời đại! Hãy chen vào và nói vài lời.”
Đây là một bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vĩnh Khoái Thi Hương của Tú Xương làm bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này các bạn sẽ hoàn thành bài văn của mình một cách tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn lớp 11 , Ngữ Văn 11
[rule_{ruleNumber}]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập: 5 hành động nhỏ từ ba mẹ giúp con tự lập hơn mỗi ngày!
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_2_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[rule_3_plain]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Tuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài văn mẫu được tổng hợp từ các bài viết hay, xuất sắc của các bạn học trò trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Phân tích bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” của Tú Xương – Bài mẫu
Tú Xương sinh năm 1870, năm 15 tuổi đã mở đầu đi thi. Khoa Ất Dậu 1885 ko đỗ. Khoa Mậu Tí 1888, khoa Tân Mão 1891 đều hỏng. Khoa Giáp Ngọ 1894, chỉ đỗ tú tài, năm đó 24 tuổi và từ đó đã chính thức thành tên là Tú Xương. “Thi ko ăn ớt thế nhưng cay”. Tú Xương còn vác lều chõng thi tiếp 4 khoa nữa: Khoa Đinh Dậu 1897, khoa Canh Tí 1900, Khoa Quý Mão (1903) và khoa Bính Ngọ 1906. Nguyễn Tuân nói: “Thế rồi Tú Xương mất vào đầu năm sau (1907). Tức là Tú Xương thi chết thôi, thi cho tới chết mới thôi”.
“Một việc văn học thôi cũng nhảm,
Trăm năm thân thế có ra gì?”.
(Buồn thi hỏng)
Khoa thi Đinh Dậu đối với Tú Xương có một ý nghĩa đặc trưng: nhiều hăm hở và hi vọng. Khoa thi trước (khoa Giáp Ngọ, 1894) ông đã đỗ tú tài nên khoa thi này ông hi vọng sẽ đỗ cử nhân bước lên đài danh vọng: “Võng anh đi trước, võng nàng theo sau”.
Nhan đề bài thơ còn có một cái tên khác: “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu”. Bài thơ mô tả lễ xướng danh khoa thi Hương tại trường Nam năm 1897, qua đó nói lên nỗi nhục mất nước và niềm đau xót của kẻ sĩ đương thời.
Hai câu đề giới thiệu một nét mới của khoa thi Đinh Dậu:
“Nhà nước ba năm mở một khoa,
Trường Nam thi lẫn với trường Hà”.
Việc thi cử ngày xưa là của vua, của triều đình nhằm mục tiêu kén chọn kẻ sĩ tài giỏi, chọn thiên tài ra làm quan giúp vua, giúp nước. Bấy giờ nước ta đã bị thực dân Pháp thống trị, việc thi cử vẫn còn thi chữ Hán theo lệ cũ “ba năm mở một khoa” nhưng đã cuối mùa. Và kẻ đề xướng ra các khoa thi đó là Nhà nước – là Chính phủ bảo hộ. Câu thơ thứ hai nêu lên tính chất hỗn tạp của kì thi này: “Trường Nam thi lẫn với trường Hà”. Đời Nguyễn, ở Bắc Kì có hai trường thi Hương là trường thi Hà Nội và trường thi Nam Định. Tây thực dân chiếm trường thi Hà Nội, nên mới có chuyên sĩ tử trường Hà phải thi lẫn với trường Nam như thế. Theo Nguyễn Tuân cho biết, khoa thi 1894, trường thi Nam Định có mười một nghìn sĩ tử, lấy đỗ 60 cử nhân và 200 tú tài. Tú Xương đỗ tú tài khoa thi đó. Cứng cáp khoa thi Hương năm Đinh Dậu số người dự thi còn đông hơn nhiều!
Hai câu thực mô tả cảnh nhập trường và xướng danh bằng hai nét vẽ rất rực rỡ. Vì là người trong cuộc nên Tú Xương mới làm nổi trội cái thần của quang cảnh trường thi tương tự. Dáng hình sĩ tử thì “vai đeo lọ” trông thật nhếch nhác, “luộm thuộm”. Sĩ tử là người đi thi, là những trí thức trong xã hội phong kiến từng theo nghiệp bút nghiên. Trong đám sĩ tử “luộm thuộm” sẽ xuất hiện những ông tú, ông cử, ông tiến sĩ nay mai. Câu thơ “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” là một cảnh khôi hài, chua chát. Đảo ngữ hai chữ “luộm thuộm” lên đầu câu thơ gây ấn tượng nhếch nhác đáng buồn: “vai đeo lọ”. Lọ mực hay lọ đựng nước uống trong ngày thi? Đạo học (chữ Hán) đã cuối mùa, “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo – Văn học liều lĩnh đấm ăn xôi” nên trường thi mới có hình ảnh mỉa mai “Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ” đó!
Nét vẽ thứ hai cũng thật tài tình:
“Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Ậm ọe tức là ra bộ nạt nộ, hăm doạ. Cấu trúc câu thơ đảo ngữ đưa hai tiếng tượng thanh “ậm ọe” lên đầu câu thơ để làm nổi trội hình ảnh các quan trường: “mồm thét loa”. Trường thi ko còn là chốn tôn nghiêm nền nếp nữa, quá lộn xộn, quá ồn ĩ, khác nào cảnh họp chợ, nên quan trường mới “ậm ọe” và “thét loa” như thế. Tú Xương đối rất chỉnh làm hiện lên hai hình ảnh trung tâm của trường thi. Sĩ tử thì luộm thuộm nhếch nhác, mất đi cái vẻ nho nhã thư sinh. Quan trường, giám thị, giám khảo cũng chẳng còn cái phong thái nghiêm trang, trịnh trọng vốn có. Bức tranh nhị bình biếm hoạ lạ mắt này gợi lại cảnh hoàng hôn của cơ chế phong kiến ở nước ta cuối thế kỉ XIX:
“Luộm thuộm sĩ tử vai đeo lọ,
Ậm ọe quan trường mồm thét loa”.
Hai câu luận tô đậm bức tranh “Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu” bằng hai bức biếm hoạ về ông Tây và mụ đầm. Tài liệu cũ cho biết, năm đó Toàn quyền Pôn Đu-me và vợ chồng tên Công sứ Nam Định Lơ Noóc-măng đã tới dự. Các ông cử tân khoa, các ông tú mền, tú kép… phải cúi rạp mình xuống nhưng lạy ông Tây, lạy mụ đầm “váy lê quét đất”, “trên ghế… ngoi đít vịt”. Cái nhục của hàng vạn sĩ tử Bắc Hà ko thể nào kể hết:
“Lọng cắm rợp trời, quan sứ tới,
Váy lê quét đất, mụ đầm ra”.
Tây thực dân đang đè đầu cưỡi cổ dân ta. Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ trộm cướp quốc gia ta, một nghi lễ cực kì trang trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm đó (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, phụ nữ đâu được léo hánh tới nơi kén chọn thiên tài. Thế nhưng hiện giờ, ko chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm tới với “váy lê quét đất” nhưng còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã:
“Trên ghế, bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng”.
Nguyễn Tuân đã nói về nỗi nhục đó như sau: “Ko đỗ cũng cực, nhưng đỗ để phải phủ phục xuống nhưng lạy Tây, lạy cả đầm, thì quả là nhục”.
Vịnh khoa thi Hương năm Đinh Dậu nếu thiếu đi hai hình ảnh ông Tây mụ đầm, bức tranh biếm hoạ coi như chẳng còn gì. Nghệ thuật đối của Tú Xương đã làm tăng sức quyến rũ cho phong cách hiện thực của Tú Xương. Và nhờ có “lọng” đối với “váy”, “quan” đối với “mụ” nhưng giọng cười, lối cười, hương cười, sắc cười (chữ của Nguyễn Tuân) của câu thơ Tú Xương kế thừa cái cười dân tộc trong ca dao, trong tuồng, chèo cổ. Có hiểu được rằng lọng là một thứ nghi trượng (cờ, biển, tán, tàn, võng, lọng,…) sang trọng được dùng trong nghi lễ đón rước cúng tế lại được đem đối với váy (đồ dơ), mới thấy nghệ thuật trào phúng lạ mắt trong phép đối của Tú Xương. Nỗi đau, nỗi nhục mất nước được cực tả một cách đắng cay, lạnh lùng qua cặp câu luận này.
Nguồn mạch trữ tình như được chiết xuất ra từ những điều mắt thấy tai nghe từ những nhố nhãng, luộm thuộm, lộn xộn trong ngoài, trên dưới nơi trường Nam năm Đinh Dậu:
“Nhắn tài đất Bắc nào người nào đó,
Ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”.
Câu thơ như một lờí than; trong lời kêu gọi hàm chứa bao nỗi xót xa, tủi nhuc và đắng cay. Thiên tài đất Bắc là những ông tú, ông cống, ông nghè, những con người có lòng tự trọng dân tôc,… ở vùng Sơn Nam, ở Kinh kì Thăng Long nghìn năm văn hiến, nơi tụ hội thiên tài, tính hoa của quốc gia. Ba tiếng “nào người nào đó” phiếm chỉ càng làm cho tiếng than, lời kêu gọi trở thành thấm thía, lay gọi thức tỉnh. Chữ “ngoảnh cổ” gợi tả một thái độ, một tâm thế ko thể cam tâm sống nhục mãi trong cảnh đời nô lệ. Phải biết “ngoảnh cổ nhưng trông cảnh nước nhà”. “Cảnh nước nhà” là cái cảnh nhục nhã:
“Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu…
(…) Kẻ chức bồi, người tước cửu vạn
Thông ngôn, kí lục chi chi
Mãn đời lính tập, trọn vì quan sang”.
(Á tế Á ca)
Tú Xương là một trong hàng vạn sĩ tử dự khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ông là người tham gia, là người chứng kiến… Từ nỗi đau của người hỏng thi nhưng ông ngẫm vể cái nhục của sĩ tử, của trí thức, của thiên tài đất Bắc. Nỗi đau nhục về mất nước như ngưng đọng uất kết lại thành tiếng thở dài, lời than, có cả những dòng lệ…
Bài thơ “Vịnh khoa thi Hương” vừa tả cảnh “nhập trường”, vừa tả cảnh “lễ xướng danh”, qua đó nói lên tâm trạng đớn đau, đau xót của thi sĩ. Một hiện thực đau buồn, nhốn nháo, nhố nhăng. Và trữ tình thấm thía bao đắng cay tủi nhục. Chất thơ, hổn thơ, phong cách thơ Tú Xương là như thế!
Bình về bài thơ này, Nguyễn Tuân viết: “… thơ nói về trường thi của Tú Xương giống như những lời thanh nghị của một lớp sĩ phu thời đó. Ko đánh được người nào bằng khí giới, thì ít nhất cũng phải lấy bút ra nhưng vẩy cái mực sĩ khí vào những nghè, những cử bịt mũi xu thời! Vẩy vào, và than một vài lời”.
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương do bangtuanhoan.edu.vn sưu tầm và tổng hợp, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!
Đăng bởi: bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Lớp 11, Ngữ Văn 11
Xem thêm bài viết hay: Bài văn mẫu lớp 6: Kể về một con chó có nghĩa với chủ
Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: bangtuanhoan.edu.vn củabangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… của website bangtuanhoan.edu.vn
Phân mục: Văn học
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #XươngTuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
[/box]
#Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #XươngTuyển #chọn #những #bài #văn #hay #chủ #đề #Phân #tích #bài #thơ #Vịnh #khoa #thi #Hương #của #Tú #Xương #Các #bài
Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn: Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương
Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương. Các bài v… tại bangtuanhoan.edu.vn
Chuyên mục: Kiến thức chung