Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Hình Ảnh về:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Video về:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Wiki về
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 -
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơi
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng sai |
Đọc sai kiểu câu |
Đọc chưa diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
20 |
25 |
30 |
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm
2.2. Luyện ngắt giọng:
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)
Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng đúng |
Đọc đúng kiểu câu |
Đọc diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
32 |
28 |
27 |
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
5/5 – (562 đánh giá)
[rule_{ruleNumber}]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4
Hình Ảnh về: Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4
Video về: Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4
Wiki về Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4
Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4 -
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Hình Ảnh về:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Video về:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Wiki về
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 -
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơi
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng sai |
Đọc sai kiểu câu |
Đọc chưa diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
20 |
25 |
30 |
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm
2.2. Luyện ngắt giọng:
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)
Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng đúng |
Đọc đúng kiểu câu |
Đọc diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
32 |
28 |
27 |
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
5/5 - (562 đánh giá)
[rule_{ruleNumber}]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=””
Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4 ” src=”https://vi.wikipedia.org/w/index.php?search=%0AS%C3%A1ng%20ki%E1%BA%BFn%20kinh%20nghi%E1%BB%87m:%20Bi%E1%BB%87n%20ph%C3%A1p%20r%C3%A8n%20luy%E1%BB%87n%20%C4%91%E1%BB%8Dc%20di%E1%BB%85n%20c%E1%BA%A3m%20cho%20h%E1%BB%8Dc%20sinh%20l%E1%BB%9Bp%204%09%09%09%20&title=%0AS%C3%A1ng%20ki%E1%BA%BFn%20kinh%20nghi%E1%BB%87m:%20Bi%E1%BB%87n%20ph%C3%A1p%20r%C3%A8n%20luy%E1%BB%87n%20%C4%91%E1%BB%8Dc%20di%E1%BB%85n%20c%E1%BA%A3m%20cho%20h%E1%BB%8Dc%20sinh%20l%E1%BB%9Bp%204%09%09%09%20&ns0=1″>
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 -
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
2 tháng ago
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơi
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng sai |
Đọc sai kiểu câu |
Đọc chưa diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
20 |
25 |
30 |
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm
2.2. Luyện ngắt giọng:
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)
Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
|
Lớp |
SLHS |
Ngắt giọng đúng |
Đọc đúng kiểu câu |
Đọc diễn cảm |
|
4/3 |
41 |
32 |
28 |
27 |
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
5/5 – (562 đánh giá)
[rule_{ruleNumber}]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_2_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
[rule_3_plain]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Rượu tỏi mật ong – thần dược rẻ tiền ít người biết
2 tháng ago
Tiết lộ công thức nha đam mật ong và rượu vừa trị bệnh vừa làm đẹp
2 tháng ago
Cách làm chanh muối mật ong siêu đơn giản tại nhà
2 tháng ago
Tỏi hấp mật ong – bài thuốc chữa ho vô cùng hiệu quả
2 tháng ago
Nha đam và mật ong – Thần dược cho sức khỏe và sắc đẹp
2 tháng ago
Tiết lộ 3 cách làm mặt nạ mật ong khoai tây giúp da trắng mịn
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình nền máy tính chill 2022
2 tháng ago
Tổng hợp 50 hình ảnh Liên Quân Mobile làm hình nền đẹp nhất
2 tháng ago
Tổng hợp 50 background hình nền màu hồng pastel 2022
2 tháng ago
Tác dụng của nhung hươu ngâm mật ong và cách dùng
2 tháng ago
Trà gừng mật ong vừa khỏe mạnh vừa giảm cân nhanh chóng
2 tháng ago
Mặt nạ nghệ và mật ong giúp đánh bay mụn dưỡng da trắng hồng
2 tháng ago
Danh mục bài viết
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4I. ĐẶT VẤN ĐỀ:II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:VI. KẾT LUẬN:VII. ĐỀ NGHỊ:Related posts:
Sáng kiến kinh nghiệm: Giải pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học trò lớp 4 giúp học trò xác định được thể loại của từng bài đọc để tìm ra giọng đọc thích hợp; biết bộc lộ, trình bày tình cảm, xúc cảm trong quá trình đọc.
Với sáng sáng kiến trên sẽ giúp các thầy cô giáo bồi dưỡng cho học trò tình yêu Tiếng Việt và tạo nên thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt. Từ đó học trò được cảm nhận cái hay, cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quê hương, tổ quốc. Mời quý thầy cô tham khảo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMMỘT VÀI BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM CHO HỌC SINH LỚP 4
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn Tiếng Việt ở trường Phổ thông có nhiệm vụ tạo nên năng lực hoạt động tiếng nói cho học trò. Năng lực hoạt động tiếng nói cho 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Đọc là một phân môn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đây là một phân môn có vị trí đặc thù trong chương trình vì nó đảm nhiệm việc tạo nên và tăng trưởng cho học trò kỹ năng chuyển chữ viết thành tiếng nói, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học trò ở bậc Tiểu học trước tiên.
Những kinh nghiệm đời sống, những thành tưụ văn hóa, khoa học, những tư tưởng, tình cảm của thế hệ trước và của cả những người đương thời phần lớn được ghi lại bằng chữ viết. Nếu ko biết đọc thì con người ko thể tiếp thu nền văn minh của nhân loại, ko thể sống một cuộc sống phổ biến… và trái lại.
Biết đọc, con người đã nhân khả năng tiếp thu lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu, nhận định cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc, con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hóa cơ bản giúp họ giao tiếp được với toàn cầu bên trong của người khác, thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc trưng trong thời đại bùng nổ thông tin thì biết đọc càng quan trọng vì nó giúp người ta sử dụng các nguồn thông tin ko những biết đọc Tiếng Việt nhưng cần phải biết đọc cả tiếng nước ngoài. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả đời.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đối với học trò kỹ năng đọc là yêu cầu cơ bản trước tiên. Nếu ko biết đọc các em sẽ ko tham gia vào các hoạt động học các môn khác đạt kết quả được.
Vì vậy, dạy đọc có ý nghĩa rất quan trọng trong chương trình dạy học Tiểu học.
Yêu cầu kỹ năng đọc đặt ra cho học trò lớp 4 cần đạt tới đó là:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc;
– Đọc trôi chảy;
– Đọc thầm nhanh hiểu nội dung bài;
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Bước đầu biết đọc diễn cảm ở bài văn hay bài thơ nói chung, có xúc cảm, biết nhấn giọng ở những từ gợi cảm, gợi tả, biết đọc các lời tác giả, lời nhân vật.
Có ba yêu cầu của việc luyện đọc thành tiếng trong giờ dạy Tập đọc (đọc đúng, đọc nhanh, đọc diễn cảm) đọc diễn cảm trình bày rõ nhất kỹ năng đọc của học trò. Lúc đọc diễn cảm, các kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh đã đồng thời được trình bày. Do đặc điểm nhận thức của học trò lớp 4 mang tính cụ thể, do vốn tiếng nói và vốn sống của các em còn hạn chế nên chúng ta ko tổ chức dạy học văn với tư cách là một môn học độc lập. Chính vì vậy đọc diễn cảm là phương tiện dạy học đồng thời là giải pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu dạy tích hợp văn qua môn Tiếng Việt.
Trong lúc đó ở trường Tiểu học, việc dạy đọc, kế bên những thành công, còn nhiều hạn chế: học trò của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả đọc của các em chưa phục vụ yêu cầu của việc tạo nên kỹ năng đọc đặc thù là kỹ năng đọc diễn cảm. Vì chưa trình bày diễn cảm trong bài đọc nên trong quá trình giao tiếp của các em cũng như chưa trình bày được sự giao tiếp lịch sự như nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, mời, nhờ, yêu cầu, yêu cầu. . . mỗi học trò đã có được kỹ năng đọc diễn cảm thì vững chắc việc cảm thụ văn học dễ dàng hơn và thâm thúy hơn. Nhiều thầy cô giáo cũng còn bối rối lúc dạy tập đọc. Cần đọc bài với giọng như thế nào, làm thế nào để tu sửa cách đọc cho học trò diễn cảm hơn… đó là những trằn trọc của mỗi thầy cô giáo trong những giờ tập đọc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ những thực trạng nói trên, tôi mạnh dạn đưa những ý kiến của mình trong việc rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4, với kỳ vọng được đóng góp một tí kinh nghiệm của bản thân.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dạy đọc có ý nghĩa rất to lớn ở Tiểu học, đọc trở thành một yêu cầu cơ bản trước tiên đối với những người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được một tiếng nói để dùng trong giao tiếp và học tập, đọc là dụng cụ để học tập tất cả các môn học, đọc tạo ra hứng thú và động cơ học tập, đọc tạo điều kiện để học trò có khả năng tự học và ý thức học tập cả đời. Và việc rèn cho học trò biết đọc diễn cảm các văn bản là điều rất quan trọng ở mỗi giờ dạy tập đọc cho học trò lớp 4. Học trò biết cách đọc diễn cảm các văn bản sẽ có tác dụng giúp các em sẽ hiểu thâm thúy hơn về nội dung bài đọc tức là đã góp phần giúp các em biết cảm thụ văn học được tốt hơn. Hơn thế nữa việc dạy học trò biết đọc diễn cảm giúp các em biết cách giao tiếp lịch sự hơn lúc nói lời cảm ơn, lời xin lỗi, lời chào hỏi, lời nhờ, lời yêu cầu …
Với nhiệm vụ là một phân môn dành khá nhiều thời kì để thực hành . Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là tạo nên năng lực đọc cho học trò. Năng lực đọc được tạo nên bốn kỹ năng bộ phận cũng là bốn yêu cầu về chất lượng của “đọc”: đọc đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức (đọc hiểu) và đọc diễn cảm.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ở mỗi dạng văn bản không giống nhau cách trình bày giọng đọc diễn cảm không giống nhau. Tuy nhiên dù ở dạng văn bản nào thì yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm phải đảm bảo được các yêu cầu sau:
– Đọc ngắt, nghỉ đúng chỗ.
– Đọc đúng kiểu câu,
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Đọc đúng vận tốc.
– Đọc đúng cường độ,
– Đọc đúng cao độ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Sau lúc học trò đã được luyện đọc đúng, đảm bảo vận tốc, đọc trôi chảy và được tìm hiểu nội dung bài học thì mới được luyện đọc diễn cảm. Đó là một điều thuận tiện để thầy cô giáo dạy học trò luyện đọc diễn cảm. Bởi lẽ sau lúc học trò đã hiểu được nội dung văn bản thì việc xác định giọng đọc sẽ dễ dàng hơn. Đọc diễn cảm trước hết phải xác định nội dung, nghĩa, lý của bài đọc, sắc thái tình cảm, giọng điệu chung của bài. Đây là nhiệm vụ của quá trình dạy đọc hiểu. Kết thúc quá trình đọc hiểu học trò phải xác định được xúc cảm của bài: vui, buồn, tự hào, tha thiết, nghiêm trang, sâu lắng, ngợi ca… ngay trong một bài cũng có thể hòa trộn nhiều xúc cảm.
Cần hiểu rằng “Đọc diễn cảm” ko phải là đọc sao cho “điệu”, thiếu tự nhiên, dựa vào ý thích chủ quan của người đọc. Đọc diễn cảm là sử dụng ngữ điệu để phô diễn xúc cảm của bài học. Vì vậy phải hòa nhập với câu chuyện, bài văn, bài thơ có xúc cảm mới tìm thấy ngữ điệu thích hợp. Chính tác phẩm quy định ngữ điệu cho chúng ta chứ ko phải tự đặt ra ngữ điệu.
.u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:active, .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u0a9ecf18005ffd28fed8d3e840b887f2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 6: Cảm nhận tình yêu của tác giả đối với dòng Mê Kông qua Cửu Long Giang ta ơiIII. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Hạn chế của thầy cô giáo:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Hiện nay, trong thực tiễn luyện đọc ở lớp 4, kỹ năng đọc diễn cảm của học trò chưa cao, các giải pháp luyện đọc diễn cảm chưa giải quyết được yêu cầu, mục tiêu mong đợi. Phần lớn thầy cô giáo sử dụng các giải pháp truyền thống trong việc luyện đọc diễn cảm. Một trong những giải pháp được sử dụng khá rộng rãi trong thực tiễn luyện đọc diễn cảm ở Tiểu học nói chung và lớp 4 nói riêng là luyện theo mẫu vì phương pháp này gọn nhẹ, tiết kiệm được lời giảng, thích hợp với nội dung dạy học. Lúc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu chúng ta phải sử dụng lượng thời kì, công sức cao vì đây là phương pháp mô phỏng. Học trò thường ko tránh khỏi bắt chước, rập khuôn, máy móc.
Và một nguyên nhân quan trọng khác làm cho chất lượng dạy tập đọc chưa tốt cũng chính là ở những hạn chế của thầy cô giáo. Nhìn chung hiện nay thầy cô giáo của chúng ta còn thiếu hụt những kỹ năng đọc, vì vậy ko chủ động được các nội dung dạy học tập đọc. Thầy cô giáo chưa chú ý chữa các lỗi phát âm cho học trò, ko có giải pháp luyện cho học trò đọc to, đọc nhanh, đọc diễn cảm. Kỹ năng đọc diễn cảm là mục tiêu cuối cùng của chúng ta muốn có ở học trò sau mỗi giờ học. Những kỹ năng này trước hết phải có ở thầy cô giáo, thầy giáo phải đọc được bài tập đọc với giọng cần thiết, phải mã được nội dung bài tập đọc từ việc hiểu từ, câu tới việc hiểu ý, tình của văn bản. Tương tự có tức là để đạt được cái đích cuối cùng đó của giờ dạy tập đọc là học trò phải đọc đúng, hay, đọc diễn cảm và hiểu nội dung văn bản, không những thế yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm cần thiết trước tiên là phải có kỹ năng đọc diễn cảm ở người thầy cô giáo.
2. Thực trạng về học trò: Qua dò hỏi đầu năm học ….. của học trò lớp 4/3 trường Tiểu học …., kết quả học trò đọc diễn cảm đạt như sau:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Lớp
SLHS
Ngắt giọng sai
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc sai kiểu câu
Đọc chưa diễn cảm
4/3
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
41
20
25
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
30
Thực trạng học trò đọc diễn cảm một văn bản là rất ít. Hầu như các em mới chỉ đạt tới yêu cầu: Đọc đúng vận tốc, phát âm tương đối chuẩn xác, hiểu được nội dung bài còn yêu cầu về kỹ năng đọc diễn cảm là rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do thầy cô giáo chúng ta chưa thực sự chú ý để tìm ra cách đọc mẫu cho mình. Nhiều thầy cô giáo còn bối rối lúc xác định giọng đọc của bài, các lần đọc mẫu của thầy cô giáo chưa giống nhau làm cho học trò ko biết mình sẽ bắt chước theo kiểu đọc nào.
Ở lớp tôi có học trò ở nhiều vùng không giống nhau nên phương ngữ của các em cũng ko giống nhau. Điều này rất khó cho tôi lúc tổ chức rèn kỹ năng đọc diễn cảm trong một lớp.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.1. Đọc ko đúng chỗ ngắt giọng: Đọc sai chỗ ngắt giọng phản ánh một cách hiểu sai nghĩa hoặc ít ra là một cách đọc ko quan tâm tới nghĩa. Vì vậy đọc ngắt giọng đúng là mục tiêu của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương tiện giúp học trò chiếm lĩnh nội dung bài.
Lỗi học trò mắc phải lúc đọc những bài văn xuôi, thường ngắt giọng sai ở những câu văn dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp.
Ví dụ: Bài: Đôi giày ba ta màu xanh.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Tôi tưởng tượng nếu mang nó/ vào chắc bước đi sẽ nhẹ và nhanh hơn, tôi sẽ chạy trên những tuyến đường đất mịn trong làng trước/ cái nhìn thèm khát của các bạn tôi.
Ví dụ: Bài: Truyện cổ nước mình.
Với thơ lục bát các em thường ngắt nhịp 2/2/2 (6tiếng) 4/4 (8tiếng)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Vàng cơn/ nắng trắng/ cơn mưa
Con sông/ chảy có/ rặng dừa/ nghiêng soi.
Những trường hợp trên đã bị xem là ngắt giọng sai vì đã tách một từ ra làm hai, tách từ chỉ loại với danh từ, tách danh từ ra khỏi định ngữ đi kèm, ngắt giọng sau một từ hư.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.2. Lỗi về đọc ko đúng kiểu câu: Học trò chỉ biết đọc đều cho tất cả các loại câu: kể, khiến, cảm, hỏi. Học trò ko biết cách trình bày lúc nào thì trình bày ngữ điệu yếu, ngữ điệu mạnh, ngữ điệu xuống, ngữ điệu lên.
* Ngữ điệu lên xuất hiện ở các câu hỏi:
Ví dụ: – Người nào xui con thế? (Thưa chuyện với mẹ)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Cậu thấy chùm quả của mình thế nào? (Ở Vương quốc Tương Lai).
* Ngữ điệu yếu, nghỉ hơi dài sau chỗ có dấu chấm lửng.
Ví dụ : – Đôi môi tái nhợt, quần áo tơi tả thảm hại… (Người ăn xin)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Ngữ điệu mạnh xuất hiện ở câu cảm và câu khiến như là:
Ví dụ: Ôi chao! Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao?
(Con chuồn chuồn nước)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.3. Lỗi về vận tốc đọc: Ở những văn bản yêu cầu phải trình bày vận tốc đọc nhanh, lúc yêu cầu đặt ra như thế học trò thường hiểu là với văn bản này phải đọc tía lia đọc nhanh tới nỗi người nghe ko thể nào theo dõi được hoặc đối với những văn bản yêu cầu đặt ra là đọc chậm rãi thì học trò lại đọc quá chậm: đọc từng tiếng một rời rạc như có cảm giác học trò vừa đọc vừa ngừng lại để đánh vần.
2.4. Lỗi về cường độ: Lúc nói tới sử dụng cường độ trong đọc diễn cảm cần phải nói tới chuyện dạy đọc to cho học trò. Đọc phải đủ lớn để các bạn ngồi ở vị trí xa nhất cũng có thể nghe được. Nhưng thực tiễn trong một lớp học vẫn còn tồn tại một số học trò đọc quá nhỏ thậm chí giọng đọc phát ra ko đủ để cho bạn ngồi cùng bàn có thể theo dõi được.
2.5. Lỗi về cao độ: Trình bày cao độ lúc đọc là muốn nói tới chỗ lên giọng, xuống giọng. Học trò ở lớp lúc đọc bài còn tùy tiện lên giọng xuống giọng sau mỗi câu nhưng ko biết chỗ đó có dụng ý nghệ thuật gì.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ thực trạng như trên để đạt mục tiêu dạy học môn Tập đọc,bản thân tôi đã đầu tư các giải pháp sau :
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giải pháp 1: Sẵn sàng của thầy cô giáo:
Lúc soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể loại văn bản để tìm ra giọng đọc thích hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy thu thanh ghi lại giọng đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát xuất hiện các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, tu sửa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hòa giữa những lời yêu cầu hướng dẫn về cách đọc và khả năng trình diễn những yêu cầu hướng dẫn này bằng giọng đọc mẫu diễn cảm của thầy cô giáo.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ngoài ra, thầy cô giáo cũng dự trù được lỗi học trò mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất. Và trong giờ dạy tập đọc, chúng ta ko bắt ép học trò phải đọc theo một phương ngữ nhất mực trong khi phương ngữ các em có được khác với phương ngữ nhưng cô yêu cầu.
Giải pháp 2: Luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
2.1. Luyện phát âm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Muốn học trò đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn tới đọc diễn cảm, trước hết, tôi phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Như chúng ta đã biết đa số thầy cô giáo, học trò Quảng Nam chúng ta lúc nói và đọc thường mắc một số lỗi phát âm như: nói lẫn giữa các âm, vần ăn – en, oi – ua, ao – ô,…Ngoài ra, các học trò ở nhiều vùng miền không giống nhau nên việc đọc, việc phát âm của các em cũng ko mang tính tương đồng : s – x , r – d , tr – ch… Vì vậy lúc phát âm đã làm mất đi cái hay, cái tự nhiên và điều này đã làm cho các em thấy xấu hổ và mất tự tin lúc đọc; hạn chế việc đọc của các em làm mất đi sự hứng thú đối với môn học này. Chính vì vậy, lúc dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm tới tất cả các nhân vật học trò trong lớp mình và lúc dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học trò, từng vùng miền để hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học trò đọc chưa tốt, phát âm chưa đúng thì thầy cô giáo phải ngừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học trò đọc đúng, đọc tốt rồi thì chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp cùng giúp bạn bằng cách ko treo ghẹo nhưng tạo thời cơ cho bạn tu sửa.
.u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:active, .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2 .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u048bb8bd35870f79617379b80ce26ee2:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận hình ảnh Rừng xà nu ở đoạn mở đầu và kết thúc tác phẩm2.2. Luyện ngắt giọng:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Những lỗi sai trên là do người đọc ngoại trừ tới cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ, chỗ ngắt giọng ko được rơi vào sau từ hư hoặc trong cụm 1 từ, 1 từ lại tách ra làm hai. Để chữa được những lỗi này thầy cô giáo cần hướng dẫn cho học trò.
– Thường ngắt giọng giữa ranh giới Chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Lá trầu / khô giữa cơi trầu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Truyện Kiều/ gấp lại trên đầu bấy nay. (Bài Mẹ ốm)
Tuy những trường hợp có thể nói thơ là sự “phân vân” giữa nhạc và ý nên chỗ cần luyện ngắt nhịp là chỗ nhưng nhạc thơ theo sức ép tự nhiên và ý nghĩa – Ngữ pháp ko khớp với nhau. Ko phải bao giờ cũng ngắt nhịp theo ý. Có trường hợp phải ưu tiên cho nhạc. Ví dụ: Trong câu lục bát chỗ ngắt nhịp nhất quyết sẽ rơi vào sau tiếng thứ 6 của câu 8 tiếng nếu nó được gieo vần.
Ví dụ: Sáng ra thơm tới ngơ ngẩn
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Dòng sông đã mặc bao giờ/ áo hoa. (Bài Dòng sông mặc áo)
Tuy nhiên cũng ko nên cứng nhắc lúc dạy ngắt giọng, thầy cô giáo phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách ngắt giọng. Vấn đề là thầy cô giáo nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Ví dụ: Hôm nay đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động được biết / ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Cách ngắt nhịp trên là đúng, nhưng cũng có thể ngắt nhịp thành: Hôm nay, đọc báo thiếu niên Tiền phong, mình rất xúc động/được biết ba của Hồng đã hy sinh trong trận lũ lụt vừa rồi.
2.3. Luyện về ngữ điệu:
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hồ hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ lúc được đặt dấu câu ba chấm (…) đọc tới đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc thuở đầu. Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Bố không thở được lắm. . . (Nỗi dằn vặt của An drây – ca)
* Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hồ hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh,đặc thù là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm. Ví dụ: Lúc đọc một đoạn trong bài: ‘’Đôi giày ba ta màu xanh ‘’được đọc nhấn các từ : mấp máy, ngọ nguậy, tưng tưng. Còn những câu cảm: Ôi chao đôi giày mới đẹp làm sao ! được đọc với giọng trằm trồ thán phục.
* Cách chữa về lỗi trình bày ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể (câu thường thuật). Vì đường ranh giới câu ko chỉ trình bày ở chỗ ngừng nhưng còn ở ngữ điệu kết thúc đi xuống. Nếu ta ko hạ gọng ở cuối mỗi câu sẽ ko tạo ra sự luân chuyển nhịp nhàng cao độ của các câu. Vì vậy lúc đọc chóng bị mệt và người nghe khó theo dõi. Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là lúc lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
* Cách chữa lỗi về lên giọng: Lúc đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm ko? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết thúc về ngữ khí thì ko lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
2.4. Luyện tập về vận tốc đọc: Để chữa lỗi về trình bày vận tốc thầy cô giáo cần hướng dẫn:
– Lúc đọc những văn bản có nội dung mô tả một công việc dồn dập khẩn trương thì phải đọc nhịp nhanh. Nhưng ko có tức là các em phải đọc một cách tía lia nhưng đọc với vận tốc nhanh hơn phổ biến để người nghe có thể theo dõi được.
Ví dụ: Chơi một lúc mới nhớ lời mẹ dặn, con vội chạy một mạch tới shop/ sắm thuốc/ rồi mang về nhà.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Lúc đọc những văn bản có xúc cảm phấn khởi tự hào cần trình bày vận tốc ko quá chậm.
– Là một bài văn xuôi trữ tình, tràn đầy xúc cảm cần phải được đọc chậm. Đọc với vận tốc chậm là chậm so với mức phổ biến chứ ko phải các em đọc chậm từng tiếng một,sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản.
2.5. Luyện tập về cường độ:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Thầy cô giáo phải tập cho tất cả học trò trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ tức là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và cô giáo có thể nghe được. Thầy cô giáo giáo dục cho học trò hiểu được tác hại của việc đọc quá nhỏ, thì cô và các bạn sẽ ko theo dõi được, nhưng ko theo dõi được thì ko thể sửa sai cách đọc cho chúng ta được.
2.6. Luyện tập về cao độ:
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu lên, xuống không giống nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Ví dụ: Có câu hỏi nhưng lúc đọc ko cần lên giọng ở cuối câu. Chẳng hạn lúc đọc: Bầm ơi, có rét ko Bầm? Đây là kiểu câu hỏi nhưng lúc đọc ta ko lên giọng ở cuối câu nhưng lại hạ giọng ở cuối câu. Vì đây là câu hỏi trình bày sự trằn trọc của người con nơi mặt trận đang nghĩ về người mẹ yêu quý của mình, một câu hỏi ko cần có câu trả lời. Tương tự tùy thuộc vào từng văn bản cụ thể nhưng hướng dẫn học trò trình bày đúng cao độ.
* Trên đây là các bước luyện đọc đúng, đọc trôi chảy văn bản.
Giải pháp 3: Luyện đọc diễn cảm:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.1. Phân phối mẫu giúp HS tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
Để thực hiện tốt bước này, cần tuân thủ các yêu cầu: giọng đọc mẫu trình bày chuẩn xác các chỉ số âm thanh, thích hợp với nội dung bài đọc, phô diễn được xúc cảm nhưng tác giả đã gửi gắm trong bài đọc một cách thông minh. Trong thực tiễn, chúng ta thường đọc mẫu. Tuy nhiên, để tăng hứng thú cho HS trong giờ học, chúng ta cần trình bày mẫu bằng nhiều nhân vật hoặc phương tiện không giống nhau (GV / HS khá giỏi / băng hình, băng tiếng, …. ). Lúc đọc mẫu hoặc cung ứng mẫu, chúng ta xem xét vị trí thích hợp để cả lớp theo dõi, quan sát mẫu tốt; cần tạo ko khí học tập, tâm thế cho HS trước lúc đọc mẫu (thái độ của HS biết hy vọng nghe giọng đọc mẫu, yên lặng, trật tự,…).
3.2. Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp HS hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của HS và nội dung dạy học (thuộc phương diện ngữ âm – cái bộc lộ của tiếng nói), chúng ta xem xét phân tích các chỉ số âm thanh liên kết việc trình bày giọng đọc để việc phân tích giúp HS tưởng tượng cách đọc một cách cụ thể; cách phân tích cần dễ hiểu, ko dùng thuật ngữ tiếng nói học nhằm thích hợp với nhận thức mang tính trực quan, cụ thể của HS. Lúc phân tích, cần tránh hiện tượng áp đặt, nên hé mở định hướng để HS có ý thức tái tạo giọng đọc theo xúc cảm của bản thân một cách tốt nhất. Chúng ta cần quy định hệ thống kí hiệu ghi lại các chỉ số âm thanh cụ thể của bài đọc (lên giọng, xuống giọng, nhấn giọng,…). Trong thực tiễn, chúng ta thường sử dụng hệ thống kí hiệu sau: / : chỗ ngắt giọng, // : chỗ ngừng giọng, : chỗ lên giọng, : chỗ xuống giọng, = = = : chỗ đọc chậm, === : chỗ đọc nhanh, X : chỗ nhấn giọng,… ; nên chọn đoạn tiêu biểu – chứa các trường hợp khó đọc hoặc trình bày xúc cảm, tư tưởng cao của tác phẩm
.u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid inherit!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:active, .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .ctaText { font-weight:bold; color:inherit; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d .postTitle { color:inherit; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u4646b800c4d44e8c30f4cee9b3c4608d:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem Thêm: Văn mẫu lớp 12: Phân tích khổ thơ 3 và 4 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 9 mẫu)Ví dụ: Bài ‘‘Hoa học trò’’ nên chọn đoạn ‘‘ Phượng ko phải là một đóa. . . đậu khít nhau’’ vì đoạn này chứa nhiều câu có ngữ điệu không giống nhau, chứa nhiều từ biểu cảm cần nhấn giọng . . .
Lúc phân tích, chúng ta cần tổ chức lớp học bằng nhiều hình thức không giống nhau: tư nhân, nhóm, tập thể lớp,… và nên phân công các nhóm, các tư nhân từng nội dung cụ thể để đảm bảo thời kì bài học, giờ học (trở lại ví dụ trên, chúng ta nên chia lớp thành các nhóm, yêu cầu từng nhóm thực hiện các nhiệm vụ không giống nhau : ví dụ trên có thể phân chia : nhóm 1 : xác định cách ngắt nhịp / phát hiện, ghi lại các từ ngữ cần nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng,….; nhóm 2 : xác định vận tốc đọc câu; để có cơ sở khoa học, việc phân tích cần gắn với việc tìm hiểu bài đọc (gắn với các câu hỏi: Vì sao vận tốc giọng đọc phải nhanh / chậm ? …)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
3.3. Luyện theo giọng đọc mẫu giúp HS rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu. Cường độ luyện tập ở bước này cao giúp HS ghi nhớ và vận dụng tốt mẫu đã được nghe và phân tích. Để tránh nhàm chán đối với HS lúc phải luyện tập nhiều, hình thức luyện tập cần phong phú (tư nhân, nhóm, thi đọc, đọc phân vai, đọc tiếp nối,…). Lúc luyện tập cần đảm bảo thời kì của giờ học, mục tiêu của bài học. Thực hiện bước này bằng các thao tác cơ bản : chọn hình thức tổ chức luyện tập (tư nhân/ nhóm / tập thể); giao nội dung luyện tập; tổ chức luyện tập.
3.4. Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp HS điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc. Trong thực tiễn, bước này thường liên kết với bước 3; chúng ta nên tổ chức nhận xét điều chỉnh theo nhóm hoặc tập thể lớp. Hình thức thực hiện bước này thường là: tổ chức nhận xét, điều chỉnh; nói chung về yêu cầu bài đọc.
Việc phân tích các bước trong thứ tự sử dụng phương pháp luyện theo mẫu lúc vận dụng vào qúa trình luyện đọc diễn cảm ở trên cho thấy, chúng ta ko chỉ sử dụng phương pháp luyện theo mẫu một cách thuần túy nhưng đã linh hoạt liên kết nhiều phương pháp khác (bước 2 đã vận dụng phương pháp phân tích tiếng nói, phương pháp thực hành giao tiếp ,… ). Đối với HS lớp 4, 5 chúng ta cần quan tâm bước 2, nếu làm tốt bước 2 sẽ tác động lớn tới kết quả luyện đọc của HS.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Điều khó khăn của việc sử dụng phương pháp luyện theo mẫu trong quá trình luyện đọc diễn cảm là chuyển hóa kết quả tri giác từ mẫu (chất liệu âm thanh tiếng nói nghệ thuật) thành giọng đọc diễn cảm, vừa có tính tái tạo, vừa có tính thông minh của chính bản thân HS. Do vậy, bản thân muốn san sẻ những kinh nghiệm về việc vận dụng phương pháp luyện theo mẫu trong luyện đọc diễn cảm cho HS lớp 4.
V. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua một năm thực nghiệm về rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò lớp 4/3, tôi đã vận dụng những giải pháp trên và kết quả đạt được rất tốt:
– Trong chương trình phát thanh Măng non của Liên đội TNTP trường …., lần nào lớp tôi cũng được chọn HS phát thanh và được đông đảo phụ huynh, thầy cô giáo cùng các bạn đội viên khen ngợi.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Điểm rà soát Giữa Kì II môn Tiếng Việt của lớp tôi đạt chất lượng khá cao, hơn hẳn với mặt bằng chung của tổ với kết quả như sau:
* 36 / 41 HS đạt Khá Giỏi Tỉ lệ 87,8 %
– 5 HS đạt Trung bình Tỉ lệ 12,2 %
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Ko có học trò Yếu
– Gần đây nhất, vào ngày 15 tháng 3, nhà trường có tổ chức giao lưu HS giỏi khối 4 dưới hình thức Rung chuông vàng, gồm 30 câu hỏi, trong đó có 8 câu hỏi Tiếng Việt, HS lớp tôi đã trả lời đúng hồ hết các câu Tiếng Việt và có kết quả rất thuyết phục là 12 em tham gia giao lưu thì đạt 11 giải như sau:
1 giải nhất, 5 giải nhị, 3 giải 3 và 2 giải khuyến khích.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Việc đọc đúng, đọc diễn cảm của HS lớp tôi đã có chuyển biến rõ rệt so với đầu năm học, học trò thì ko còn đọc ngắt ngứ, đọc ko quan tâm tới nghĩa hoặc sai nghĩa, giọng đọc đều đều, rời rạc,…lên xuống giọng tùy tiện nhưng ko biết chỗ đó tác giả có dụng ý nghệ thuật gì. Dần dần từng bước các em đã biết đọc diễn cảm ở mỗi bài đọc. Việc biết đọc diễn cảm giúp các em bồi bổ thêm các kỹ năng trong giao tiếp, các em đã mạnh dạn và tự tin hơn lúc tham gia vào các hoạt động tập thể,… lúc giao tiếp với người lớn, thầy cô, với bè bạn và mọi người xung quanh như: nói lời chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, lời mời, lời yêu cầu, lời yêu cầu,…
Kết quả:
Lớp
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
SLHS
Ngắt giọng đúng
Đọc đúng kiểu câu
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
Đọc diễn cảm
4/3
41
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
32
28
27
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
VI. KẾT LUẬN:
Với những giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò nhưng tôi đã vận dụng và đạt được kết quả như đã nêu trên, tôi thấy rằng để đạt được hiệu quả giờ lên lớp, học trò đọc hay, đọc diễn cảm thì trước hết người thầy cô giáo phải đọc diễn cảm. Bản thân mỗi thầy cô giáo phải tích cực khắc phục những hạn chế về kỹ năng đọc của mình, thường xuyên luyện đọc diễn cảm để hướng dẫn học trò đọc tốt.
Lúc dạy đọc cho học trò, ta phải hết sức chú ý việc chữa lỗi phát âm cho học trò, về cách ngắt giọng, về ngữ điệu, vận tốc đọc, cường độ, cao độ,…
Sử dụng nhiều giải pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học trò theo các bước:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Phân phối mẫu, giúp học trò tri giác các chỉ số âm thanh của bài đọc một cách cụ thể, từ đó có ý thức luyện tập theo mẫu.
– Phân tích các chỉ số âm thanh của giọng đọc mẫu giúp học trò hiểu rõ các yêu cầu trong giọng đọc mẫu một cách có ý thức, từ đó tránh bắt chước giọng đọc mẫu một cách máy móc.
– Luyện theo giọng đọc mẫu giúp học trò rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm theo định hướng của mẫu. Bước này chiếm nhiều thời kì và được xem là trọng tâm của giải pháp luyện đọc theo mẫu.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
– Nhận xét, tu sửa, điều chỉnh, nói chung hóa về cách đọc của bài đọc giúp học trò điều chỉnh, tu sửa, ý thức thâm thúy về cách đọc diễn cảm bài đọc.
VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa như: Thi đọc diễn cảm, thuyết trình văn học, thi kể chuyện, thi dẫn chương trình,… để các em có điều kiện trao đổi, học hỏi lẫn nhau và phát huy năng lực sẵn có.
Phòng Giáo dục mở thêm nhiều chuyên đề với nội dung sinh hoạt về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng đọc diễn cảm,… để thầy cô giáo có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display(‘div-gpt-ad-1667816054534-0’); });
5/5 – (562 đánh giá)
Related posts:Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn đọc cho học trò yếu lớp 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học trò lớp 5
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng sống cho học trò lớp 1 qua các môn học
Sáng kiến kinh nghiệm Lớp 1: Một số giải pháp rèn phát âm chuẩn cho học trò
[/box]
#Sáng #kiến #kinh #nghiệm #Biện #pháp #rèn #luyện #đọc #diễn #cảm #cho #học #sinh #lớp
Bạn thấy bài viết Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4 có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4 bên dưới để bangtuanhoan.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website bangtuanhoan.edu.vn
Nhớ để nguồn: Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp rèn luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 4 tại bangtuanhoan.edu.vn
Chuyên mục: Kiến thức chung